تأثیر پیش‌تیمار بذر با آب بر جوانه‌زنی، رشد و فعالیت آنزیم‌های پاداکسندۀ گیاهچه‌های گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) در شرایط تنش کادمیوم

کادمیوم یکی از فلزهای سنگین و از جمله آلاینده‌های مهم محیط‌زیست است که جوانه‌زنی و رشد و نمو گیاهان را مهار می‌کند، لذا در این شرایط استفاده از روش‎هایی که جوانه‎زنی گیاه را تحریک کند ضروری به نظر می‎رسد. در این تحقیق تأثیر پیش‌تیمار بذر با آب (هیدروپرایمینگ) بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های گیاه دارویی گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) در شرایط تنش کادمیوم به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه محقق اردبیلی بررسی شد. عامل‌های آزمایشی شامل تنش کادمیوم در چهار سطح (1S، 2S، 3S و 4S: به ترتیب 0، 10، 50 و 100 میلی­گرم کادمیوم در لیتر) و پیش‌تیمار بذر با آب در چهار سطح (0 (شاهد)، 12، 24 و 48 ساعت) بود. نتایج نشان داد، با افزایش شدت تنش، میانگین درصد و سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک و طول گیاهچه، شاخص­‌های طولی و وزنی توان و فعالیت آنزیم­های کاتالاز و پراکسیداز کاهش یافت. در شرایط بدون تنش، درصد و سرعت جوانه‌زنی و وزن خشک گیاهچه­های ناشی از بذرهای پیش‌تیمار‌شده به‌طور معنی‌داری بیشتر از بذرهای شاهد بود. پیش‌تیمار بذر با آب شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های گاوزبان اروپایی در شرایط تنش کادمیوم را به‌طور معنی‌داری افزایش داد. به‌طوری‌که، پیش‌تیمار بذر با آب به مدت 48 ساعت سبب افزایش معنی‌دار و دو برابری در سرعت جوانه‌زنی بذرها، 5/4 برابری شاخص وزنی گیاهچه‌ها، 5/3 برابری فعالیت آنزیم‌ کاتالاز و 5/2 برابری فعالیت آنزیم‌ پراکسیداز نسبت به شاهد شد. در مجموع، پیش‌تیمار بذر با آب بذر به مدت 48 ساعت بیشترین اثر مثبت را بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های گاوزبان اروپایی داشت.