تبیین مفاهیم دوگانه (مستضعفین– مستکبرین) در منظومه فکری امام خمینی و هویت‌یابی گفتمان انقلاب اسلامی ایران

نویسندگان

  • ایرج سوری دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی
  • صدرالدین موسوی عضو هیئت علمی اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
  • مهدی رضاپور دانشجوی کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی
چکیده مقاله:

برنامه‌های نوسازی متمرکز دولتی گفتمان پهلوی دوم از آغاز دهه 1340، به دنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و سامان سیاسی  به طبقه جدید با ایدئولوژی مطابق با نظام معنایی تبلیغی خود و نظارت بر گروه‌های منتقد با ایدئولوژی متضاد پیاده گردید. با رویکرد گفتمان انتقادی  فرکلاف مقاله حاضر می‌کوشد به تبیین مفاهیم دوگانه مستضعفین – مستکبرین در منظومه فکری امام خمینی و دولت آرمانی مورد نظر ایشان بپردازد. امام خمینی (ره) با توصیف گفتار حکومت متناسب با سنن مذهبی کوشید در متن جامعه رفتارهای سیاسی گفتمان حاکم را متضاد با فرهنگ دینی رایج معرفی کند و زمینه‌­های حرکت انقلابی را مهیا سازد. با تفسیر ژانرهای مستضعفین (اکثریت مردم)و مستکبرین(گروه حاکم) به عنوان نشانگان رایج در متن جامعه ایران و  با دو قطبی‌سازی جامعه براساس متون دینی و تشبیه گروه حاکم با نمادهای منفور در حیات سیاسی و دینی به نفی رقیب حاکم مبادرت کرد و الگوی حکومت اسلامی و زعامت ولی‌فقیه سیاسی را به عنوان یک آلترناتیو مطلوب برای جامعه بازتفسیر و محقق نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

امام خمینی(س) و گفتمان انقلاب اسلامی

 ایران در دوران‌های گذشته از ملّی‌گرایان نوگرا  یا اسلام‌گرایان توسعه‌گر، رهبران و نخبگان نواندیش بسیاری را تجربه نموده است. در این میان حضرت امام خمینی(س) به عنوان احیاگر تمدن ایران اسلامی و بنیانگذار و معمار انقلاب اسلامی ایران و رهبری یک انقلاب فرهنگی، از جایگاه رفیع و بی بدیلی برخوردار است. آغاز نهضت اسلامی ایران در خرداد 1342 و نقش رهبری حکیمانه امام خمینی(س) در ای...

متن کامل

تحلیلی بر گفتمان سیاسی امام خمینی(س) در انقلاب اسلامی

  در این مقاله، تلاش شده تا با عنایت به اینکه انقلاب اسلامی اساساً بر اساس غالب نظریه‌ها، یک انقلاب فرهنگی و اندیشه‌ای و ماحصل مبارزات گفتمانی و هژمونیک شدن یک گفتمان در تقابل با گفتمانهای دیگر بوده‌ است و با توجه به این مسألة مهم که تلاش امام‌خمینی برای گفتمان سازی و کسب اعتبار برای این گفتمان  و تبدیل آن از اسطوره به پنداره یکی از مهم‌ترین عوامل پیروزی انقلاب اسلامی بوده است، با استفاده ا...

متن کامل

تحجر و تحجرگرایی در منظومه فکری امام خمینی(ره)

تحجر و جمود فکری همزاد با ادیان و عقاید بشری است. تاریخ اسلام و جامعة اسلامی نیز از بدو تشکیل حکومت اسلامی در مدینه از این جریان انحرافی به دور نبوده و در دوره های مختلف تاریخ اسلام شاهد فراز و فرود این جریان هستیم، به ویژه در دوره معاصر ایران جریان تحجر به سوی ریشه دارتر و تنومندترشدن حرکت است. در این مقاله تأکید بر نوعی از تحجر است که نگاه سلفی به دین و مذهب دارد و هیچ تحول و نوآوری و حتی تحو...

متن کامل

قانون و قانون‌گذاری در منظومه فکری امام خمینی (ره)

قانون و قانون‌گذاری یکی از مفاهیم پرطرفدار در زمان حاضر می‌باشد. هم اکنون نهادهای محلی، ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارند و مدعی هستند که بر اساس قانون رفتار و قانون‌گذاری می‌نمایند و به اداره امور می‌پردازند. قانون چیست و قانون‌گذار کیست؟ آیا فقه همان قانون است؟ و آیا اسلام قوانین ثابت و لایتغیر دارد که در همه زمان‌ها و مکان‌ها قابل اجرا باشند؟ فقیه و فقیهان در زمان غیبت چه کارویژه‌هایی دا...

متن کامل

بررسی تطبیقی کیفیت بسیج سیاسی در گفتمان امام خمینی و گفتمانهای رقیب درجریان انقلاب اسلامی ایران

انقلاب اسلامی ایران نتیجه فوران نیروهای نهفته در بستر سیاسی- اجتماعی ایران است که دست‌کم از دوران مشروطیت انباشت خود را آغاز کرده بود. این انقلاب بدون رهبری بی‌بدیل و فرهمند امام به نتیجه نمی‌رسید. نوشتار پیش‌رو در پی ارزیابی و واکاوی مبانی رهبری و مدیریت امام بر جریان انقلاب اسلامی و دگرسازی و خصومت‌سازی آن با گفتمان‌های رقیب، لیبرال (ملی- مذهبی) و چپ است. بر پایه فرضیه موجود، کیفیت کاربست عنا...

متن کامل

تحلیل نقش امام خمینی+ در تحقق استعلای گفتمان اسلام‌گرایی در جریان انقلاب اسلامی ایران

پیروزی انقلاب اسلامی ایران و نقش امام خمینی+ در رهبری این انقلاب و راهبری مبارزات انقلابیون در میدان حضور گفتمان‌های مختلف و چیرگی آن در میان سایر گفتمان‌های موجود در ایران، این سئوال را مطرح می‌سازد که چگونه رهبری انقلاب توانست گفتمان اسلام‌گرا را در تقابل با گفتمان حاکم و در رقابت با گفتمان‌های رقیب موجود، به یگانه گفتمان هژمون تبدیل کند؟ پژوهش حاضر در پاسخ به این سئوال اساسی، از رهگذر چارچوب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 13

صفحات  7- 36

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023