صدرالدین موسوی
عضو هیئت علمی اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
[ 1 ] - تبیین مفاهیم دوگانه (مستضعفین– مستکبرین) در منظومه فکری امام خمینی و هویت‌یابی گفتمان انقلاب اسلامی ایران
برنامه‌های نوسازی متمرکز دولتی گفتمان پهلوی دوم از آغاز دهه 1340، به دنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و سامان سیاسی به طبقه جدید با ایدئولوژی مطابق با نظام معنایی تبلیغی خود و نظارت بر گروههای منتقد با ایدئولوژی متضاد پیاده گردید. با رویکرد گفتمان انتقادی فرکلاف مقاله حاضر می‌کوشد به تبیین مفاهیم دوگانه مستضعفین – مستکبرین در منظومه فکری امام خمینی و دولت آرمانی مورد نظر ایشان بپردازد...
[ 2 ] - الگوی تحلیلی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام
انقلاب اسلامی را می‌توان شروع کاربست قدرت نرم در عرصة سیاست داخلی و بین‌الملل دانست که در فرایند تحولات سیاسی و اجتماعی، بهره‌گیری از ابزارهای نرم و فاقد خشونت از برجستگی خاصی برخوردار بودند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، رهیافت نرم‌افزاری قدرت به یکی از بدیل‌های کاربست قدرت در سطح بین‌الملل تبدیل گشت؛ به‌گونه‌ای که تزلزل در مؤلفه‌‌ها و منابع قدرت نرم توسط یک بازیگر سیاسی، نقص محسوب می‌شد و امروز...
[ 3 ] - مفهوم‌‌شناسی «توکل» و نتایج آن از منظر نهج‌البلاغه
توکل از مفاهیم اخلاقی و عرفانی فرهنگ اسلامی است. علمای اخلاق با تأسی به قرآن، مسلمانان را به تحقق عینی این مفهوم در زندگی فردی و اجتماعی خود توصیه کرده‌اند و عارفان از آن، به‌عنوان یکی از مقامات عرفانی یاد کرده و پشت‌سرگذاشتن آن را برای هر سالکی ضروری دانسته‌اند. منابع اخلاقی و عرفانی ما، مشحون از ضرورت رویکرد به توکل است. توکل در نهج‌البلاغه، هم در معنای اخلاقی و هم در معنای عرفانی به‌کار رفته...
[ 4 ] - ظهور داعش و تأثیر آن بر معادلات منطقه‌ای: مطالعه موردی چالش‌ها و فرصت‌های به‌وجودآمده برای ایران
ظهور داعش در منطقه خاورمیانه و در سرزمین‌های هم‌جوار ایران و حمایت بعضی از کشورهای منطقه و قدرت‌های فرامنطقه‌ای از این جریان، چالش‌ها و تغییرهایی عمیق را در معادلات منطقه‌ای ایجادکرده‌است. گرچه ایران به‌عنوان یک کنش‌گر منطقه‌ای عمده، درنتیجه ظهور داعش با چالش‌هایی عمده روبه‌رو شد، درعین‌حال فرصت‌هایی جدید نیز در اختیار جمهوری اسلامی قرارگرفت. ایران به‌عنوان نماینده اسلامِ غیرخشونت‌ورز با ظهور ای...
[ 5 ] - بازنمایی مفهوم "استکبار جهانی" در گفتمان دفاعی امام خمینی (ره) از جهان اسلام
امام خمینی (ره) در گفتمان دفاعی خود برای تحقق اهداف کلان امنیتی- دفاعی دارالاسلام (جهان اسلام) از شیوه تصویرسازی یا بازتولید و بازنمایی «دیگری» به مثابه دشمن و بیگانه استفاده‌کرد. در این روش امام خمینی (ره) با دیگرسازی استکبار، سطح ملی امنیت و سطح امنیت و دفاع از جهان اسلام را به سطح فراملی یا بین‌المللی آن پیوند زد. دفاع از دارالاسلام در گفتمان دفاعی ایشان فقط شامل سرزمین نمی‌شود، بلکه دفاع از...
[ 6 ] - جایگاه فقها در حکومت و حاکمیت سیاسی (مطالعه تطبیقی دو دیدگاه حداکثری و حداقلی)
مسألة نقش و جایگاه علما و فقها در سیاست و حکومت از دیرباز در مرکز مبحثهای سیاسی قرار داشته است. در این زمینه، سه دیدگاه عمده در دوران پس از غیبت کبری وجود دارد: دیدگاه نخست، منع هرگونه دخالت فقهای شیعه در حکوت در دوران غیبت؛ دیدگاه دوم، قائل بودن نقش نظارتی و حداقلی برای علما و دیدگاه سوم، قائل بودن نقش حداکثری برای فقها. پژوهش حاضر، تالشی برای مقایسة دیدگاههای دوم و سوم است و بدین منظور، دیدگا...
[ 7 ] - بررسی نقش مردم در اندیشه سیاسی جنبش اخوانالمسلمین
پژوهش حاضر به بررسی نقش مردم در اندیشه سیاسی جنبش اخوانالمسلمین میپردازد. کانون مرکزی جریان ریشهدار اخوانالمسلمین با شعبات مختلف و قدمتی نزدیک به یک قرن، در کشور مصر قرار دارد. این کشور از دیرباز مهد شکلگیری جریانها و گروههای اسلامگرا بوده است. از طرفی اخوانالمسلمین به‌عنوان یک جریان معتدل سنی مذهب با سازماندهی منسجم و توان گفتمانی بالا، امکان جذب نخبگان جهان اسلام را دارد. تاکنون جنب...
[ 8 ] - Imam Khomeini’s Approach to Political Struggle
The developments in the contemporary world, particularly the revolutions, coups and wars, have led to development of many theories about social movements. One of the methods used in social movements to bring about sociopolitical change is nonviolence. Nonviolent method of struggle was theorized by Gene Sharp, who collected and introduced 198 methods of nonviolent actions, protest and persuasion...
[ 9 ] - دکترین کندی از نظریه تا عمل: بررسی پیامدها برای آمریکای لاتین و ایران
چکیده: جان اف کندی با شعار«آزادی» در آمریکا به قدرت رسید. هدف اعلامی دکترین کندی اشاعه «آزادی» از طریق انجام اصلاحات در آمریکای لاتین و ایران بود؛ اما با توجه به اینکه اصلاحات مورد نظر او منافع کشورهای هدف را در نظر نمی‌گرفت، با مخالفت نیروهای مردمی در آمریکای لاتین و امام خمینی در ایران روبرو شد. هدف این نوشتار بررسی اهداف و علت تناقض‌های به وجود آمده در اجرای دکترین کندی است. سئوال پژوهش: اهد...
نویسندگان همکار