تبیین و اولویت‌بندی عوامل انگیزشی مؤثر بر عرضه و تقاضای صکوک اجاره با استفاده از AHP فازی (مورد مطالعه: شهرداری‌ مشهد)

گسترش شهرنشینی نیازمند ایجاد پروژه­های زیرساختی و زیربنایی و اجرای طرح­های توسعه شهری است که به دلیل محدودیت­های منابع درآمدی شهرداری­ها  اجرای آن­ها همواره با چالش­های بسیاری مواجه بوده است. لذا این نهادهای عمومی نیازمند دستیابی به منابع تامین مالی جدیدی هستند که به آن­ها در انجام وظایف عمرانی خود کمک نماید. یکی از این شیوه­های تامین مالی موجود صکوک اجاره می‌باشد که برای شکل­گیری این بازار جدید مالی، شناسایی عوامل و تبیین انگیزه­های طرفین عرضه­کننده (شهرداری‌ها) و تقاضاکننده (سرمایه‌گذاران) آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. هدف این مقاله تبیین عوامل انگیزشی هر دو جانب بازار می­باشد. روش تحقیق مورد استفاده کتابخانه­ای، توصیفی و پیمایشی بوده است که برای انجام پیمایش از ابزارهای  مصاحبه اکتشافی و مطالعه کتابخانه­ای جهت استخراج عوامل انگیزشی موثر بر بازار صکوک و توزیع پرسش­نامه بین کارشناسان مالی شهرداری و تقاضاکنندگان بالقوه بازار صکوک جهت اولویت‌بندی این عوامل استفاده شده‌است. یافته­های تحقیق با استفاده از تکنیک سلسله مراتب فازی، نشان می­دهد که عوامل انگیزشی طرف عرضه به ترتیب اولویت عبارتند از: فروش کامل اوراق، اعتماد به شرکت­های تأمین سرمایه، آزادی عمل در مصرف وجوه، مالیات بر اوراق، هزینه بیمه دارایی،  مشخص بودن ضوابط تعیین و ارزش­گذاری دارایی­ها، مکانیسم قیمت­گذاری اوراق، نوآوری در طراحی اوراق و فرآیند بوروکراسی می­باشد همچنین عوامل انگیزشی طرف تقاضا، به ترتیب اولویت عبارتند از: بازدهی صکوک نسبت به سایر اوراق، نقد شوندگی، فرهنگ­سازی در جهت توسعه بازار، سررسید اوراق، ریسک قانونی، شفافیت و رقابت، اعتماد به ناشر، نوع دارایی موضوع اوراق، روش قیمت­گذاری اوراق (ثابت یا شناور) می­باشد. لذا در صورت توجه به این عوامل می­توان بازار صکوک اجاره را برای شهرداری­ها راه­اندازی کرد.