تحلیل رابطة بین تعهد اجتماعی و بزهکاری: مطالعة مقایسه‌ای میان دانش‌آموزان مقطع متوسطة شهرهای خرم‌آباد و یزد

تعهد اجتماعی به وضعیتی احساسی، شناختی و رفتاری اطلاق می‌شود که از مهم‌ترین عوامل ایجاد نظم و ثبات اجتماعی در جوامع است و ازطریق ایجاد حس وفاداری و التزام در قبال جمع، قواعد، نقش‌ها، هنجارها و ارزش‌ها، باعث می­شود فرد با انتظارات دیگران سازگاری یابد، هرچند برای فرد مستلزم صرف هزینه است. این مقاله به تحلیل رابطة بین تعهد اجتماعی و بزهکاری می‌پردازد و درصدد بررسی سازوکار­های تأثیرگذار تعهد اجتماعی بر بزهکاری نوجوانان است. برای این منظور، با استفاده از روش پیمایش، 402 نفر از دانش‌آموزان دورة دوم متوسطة شهرهای خرم­آباد و یزد در سال تحصیلی 1395-1396 با روش خوشه­ای چندمرحله­ای ارزیابی شده­اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به‌دست آمده و ابزار جمع­آوری اطلاعات پرسش‌نامة محقق‌ساخته بوده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای اس.پی.اس.اس و آموس تجزیه و تحلیل شده­اند. نتایج آزمون هم‌بستگی نشان داد که بین متغیرهای تعهد اجتماعی و بزهکاری رابطة منفی و معنی­داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل معادلات ساختاری نیز حاکی از آن است که متغیرهای تعهد اجتماعی، غضب اخلاقی و بی‌هنجاری بیشترین تأثیر را در تبیین متغیر بزهکاری دارند، به‌طوری‌که متغیرهای غضب اخلاقی و بی‌هنجاری رابطة مثبت و معنی­داری با بزهکاری نشان دادند.