تحلیل عناصر و کنش‌های فضایی به‌وجودآورنده بافت فرسوده شهر تهران

بافت‌ فرسوده شهر تهران به‌دلیل عدم‌قدرت انعطاف با سرعت غیر‌قابل تصور تغییرات اجتماعی-اقتصادی، فناوری و غیره، در طول زمان کارایی خود را از دست داده‌‌ و هم اکنون با معضلات گوناگونی از جمله تنزل کیفیت‌های فضایی و محیط، فرسودگی کالبدی و مسائل اجتماعی مواجه شده است. این معضلات زاییده‌ی جریان‌های فضایی تولید‌کننده‌ی تبعیضات مکانی می‌باشند. بنابراین باید به بررسی علل شکل‌گیری بافت‌های فرسوده ی شهر تهران، تحت تأثیر عوامل و روابط موجود در فضا پرداخته شود. براین اساس هدف تحقیق، بررسی تاثیر نحوه تولید و توزیع فضایی منابع شهری در بی عدالتی فضایی بافت‌های فرسوده‌ی شهر تهران می‌باشد. این پژوهش از نوع تحلیلی و سوال پژوهش از نوع سوال چیستی است. همچنین متدولوژی تحقیق، پس‌کاوی و رویکرد پژوهش، پساختارگرایانه می‌باشد، چرا که به صورت ریشه‌ای به بازنمایی چندگانه از واقعیت اجتماعی می‌پردازد. برای بررسی کنش‌های فضایی در تولید بافت‌های فرسوده، باید به دوره‌ی آغاز تغییر شیوه‌ی تولید از نظام فئودالی به شیوه‌ی تولید سرمایه‌داری در کشور بازگردیم؛ فرایند تولید بافت‌ مورد مطالعه به‌تدریج، پس از تغییرات مذکور صورت گرفته است. بنابراین باید تأثیر عناصر فضایی در شکل‌گیری تبعیضات مکانی و بافت‌ فرسوده‌ی شهر تهران را مورد توجه قرار داد تا ساز و کار فضایی تولید کننده بی‌عدالتی استخراج گردد. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که جریان‌های فضایی در طول زمان سبب تشدید تخصیص ناعادلانه‌ی منابع (که عامل شکل‌گیری بافت‌ فرسوده هستند)، شده و سرعت تغییرات فضایی را افزایش داده‌اند و از آنجایی که گروه‌های کم‌درآمد به دلیل عدم قدرت و دانش، توان سازگاری و بهره‌برداری از شرایط به‌وجود آمده، جهت افزایش منابعِ در اختیار را نداشتند، در مکان، محصور جریان‌های فضایی شده‌اند. بافت فرسوده شهر تهران نیز از جمله‌ی این مکان‌ها می‌باشد.