تدوین برنامة آموزشی مبتنی بر مؤلفه‌های یادگیری زایشی به منظور افزایش خودنظم‌جویی

هدف این پژوهش تدوین برنامة آموزش زایشی مبتنی بر مؤلفه‌های یادگیری زایشی به منظور افزایش خودنظم‌جویی است. بدین منظور از طریق تحلیل محتوای کیفی به شیوة استقرایی، مؤلفه‌های یادگیری زایشی استخراج و ترتیب و تقدم فعالیت‌های آموزشی مشخص و سپس با استفاده از ماتریس مضامین راهکارهایی برای بهبود خودنظم‌جویی استخراج شد. جامعة آماری این پژوهش برای تدوین برنامه آموزشی، شامل همة کتاب‌ها و مقالات پژوهشی و مروری، پایان‌نامه‌ها و منابع مرتبط با یادگیری زایشی از سال 1974 تا 2017 بود. نمونة آماری برای تعیین مؤلفه‌های این برنامه 47 مقاله و یک پایان‌نامه بود، که به‌صورت هدفمند انتخاب و تحلیل شد. برای رواسازی برنامه، 20 نفر از متخصصان روان‌شناسی تربیتی و تکنولوژی آموزشی به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج این بررسی به شناسایی 14 مقولة اصلی منجر شد، شامل: توجه، انگیزش، معلم، دانش پیشین، فرصت‌های یادگیری، ادراک دانش‌آموز، یادگیرندة فعال، زایش و خلق معنا، ارزشیابی، محتوا، تحلیل، دستورالعمل، محیط آموزشی و یادگیری مشارکتی؛ سپس، بر اساس این مقوله‌ها، طرح و برنامة مورد نظر با بخش‌های زیر تدوین شد: شناخت و تحلیل یادگیرنده، تهیة دستورالعمل، درگیرسازی یادگیرنده، فعال‌سازی دانش پیشین، تدوین محتوای آموزشی، ایجاد فرصت‌های یادگیری، تسهیل‌گری و تکیه‌گاه‌سازی، یادگیری مشارکتی، زایش و خلق معنا و ارزشیابی. در نهایت با استفاده از ماتریس مضامین برای هر یک از بخش‌ها راهکارهایی استخراج شد.