تطبیق نمادهای کهن‌الگویی در شعر «مسافر» سهراب سپهری و داستان شازده کوچولو از آنتوان دو سنت اگزوپری

کهن‌الگوها، بن‌مایه‌های جهانی و مشترکی هستند که به صورت میراث بشری از نسلی به نسلی دیگر منتقل شده و در ضمیر ناخودآگاه جمعی انسان جای گرفته‌اند و برای رسیدن به مرز خودآگاهی به صورت نمادهای گوناگون نمود می‌یابند. این تصاویر خاص که در اسطوره‌های ملل تکرار می‌شوند، با وجود فاصلۀ زمانی و مکانی زیاد، معمولاً معنای مشترک و نقش مشابه دارند. هدف مقالۀ پیش رو که با روش تحلیلی- توصیفی انجام‌شده، مقایسۀ نمادهای کهن‌الگویی در شعر «مسافر» از سهراب سپهری و داستان شازده کوچولو از آنتوان دو سنت اگزوپری و دادن پاسخ به این پرسش‌هاست:1)تصاویر دایره تعالی چگونه و در قالب چه مفاهیمی در شعر «مسافر» و داستان شازده کوچولو نمود یافته است؟2)این دو شاعر و نویسنده با استفاده از نمادهای (دایره، درخت، کوه و آب)، چه هدفی را دنبال کرده‌اند؟ نتیجۀ بررسی نشان می‌دهد که نمادها ارتباط مستقیم با ناخودآگاه این دو هنرمند دارد و اندیشۀ عرفانی و دینی این دو در زبان رمزی آن‌ها خلاصه‌شده و نقوش نمادین، خواننده را به نگرش عارفانه و معنوی آنان سوق می‌دهد، نگرشی که با وجود تفاوت‌های ضمنی در توصیف نمادها، همگی به یک هدف مشترک منتهی می‌گردند. یکی از مهم‌ترین کاربردهای کهن‌الگوها، رها شدن در مسیر خودشناسی و عرفان است و مهم‌ترین بخش تعقل، یعنی مراقبۀ دینی، در حقیقت مسیر دایره‌واری است که اهداف غایی سلوک را در ناخودآگاه بشری نشان می‌دهد. نکته‌ای که ریشه در درک درست نمادهای درونی و کهن‌الگوها دارد.