تعیین خود و دگر(نا) سازگاری برخی ارقام گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) و گلابی‌های اروپایی(P. communis L.) بومی ایران

برای تعیین خود(نا)‌سازگاری و دگر‌ناسازگاری ارقام گلابی آسیایی و اروپایی موجود در ایران، در این تحقیق طی دو آزمایش جداگانه نه رقم گلابی آسیایی و دو رقم گلابی اروپایی بومی ایران در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به مدت دو سال (1391 و 1392) در باغ کلکسیون دانشگاه تربیت مدرس تهران، مورد مطالعه قرار گرفتند. از روش‌های خود و دگر‌گرده‌‌افشانی‌های کنترل شده در مزرعه و به دنبال آن بررسی رشد لوله‌های گرده در طول خامه با میکروسکوپ فلوئورسنس استفاده شد. درصد تشکیل میوه در 15، 35 و 75 روز بعد از تمام گل شمارش و محاسبه شد. برای بررسی چگونگی رشد لوله گرده، تعدادی گل 48، 72، 96 و 120 ساعت پس از گرده‌افشانی برداشت و در محلول فیکساتور اف. ای. ای. (FAA) تثبیت شدند. نتایج نشان داد که در آزمایش خودگرده‌افشانی در شمارش نهایی بیش‌ترین میزان تشکیل میوه مربوط به رقم KS9 (85/7 درصد) و کم‌ترین میزان مربوط به رقم سبری (صفر درصد) بود. نتایج حاصل از گرده‌افشانی‌های کنترل شده نشان داد که ارقام سبری، شاه‌میوه، KS7 و KS13 خودناسازگار و سایر ارقام مورد بررسی خودسازگار هستند. بر اساس نتایج این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که ارقام KS6، KS12 و KS13 با یک‌دیگر سازگار هستند، زیرا در تلاقی‌های این ارقام با یک‌دیگر درصد تشکیل میوه در شمارش نهایی بیشتر از 98/8 بود و لوله‌های گرده حداکثر تا 96 ساعت پس از گرده‌افشانی به انتهای خامه و تخمک رسیدند.