تعیین درجه‌حرارت‌های کاردینال جوانه‌زنی بذر خلر (Lathyrus sativus L.)

دماهای کاردینال (کمینه، بهینه و بیشینه) در انتخاب اقلیم مناسب برای کاشت و زمان کاشت نقش مهم و تعیین کننده­ای دارند، و ارزیابی دماهای کاردینال برای جوانه­زنی گیاهان می­تواند برای انجام بهتر و به موقع بذرکاری در مزارع تعیین­کننده باشد. جهت تعیین دماهای کاردینال جوانه­زنی خلر، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. بذور در دماهای 5، 10، 15،20، 25، 30 و 35 درجه سانتی­گراد تحت آزمون جوانه زنی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که حداکثر سرعت جوانه­زنی در درجه حرارت 30 درجه سانتی­گراد مشاهده گردید. در دامنه حرارتی 15 تا 30 درجه سانتی­گراد درصد جوانه­زنی نسبتاً بالایی مشاهده گردید. ولی با کاهش درجه حرارت به پایین تر از 15 و افزایش آن به بیش از 30 درجه سانتی­گراد درصد جوانه­زنی به طور قابل ملاحظه­ای کاهش یافت. جهت تعیین درجه حرارت­های کاردینال از سه مدل رگرسیونی شامل مدل خطوط متقاطع، مدل چند جمله­ای درجه دو و مدل پنج پارامتری بتا استفاده گردید. نتایج نشان داد که تابع بتا توصیف بهتری از روند تغییرات سرعت جوانه­زنی نسبت به دما داشت. بعلاوه دماهای پایه، مطلوب و سقف برای جوانه­زنی این گیاه به ترتیب 674/4 ، 28 و 35درجه سانتی­گراد بود.