تعیین رابطة فاکتور وج با عمق و ابعاد میدان درمانی برای فوتون‌های6MV و 18MV شتاب‌دهندة زیمنس پریموس‌پلاس به روش تحلیلی

زمینهوهدف: شیلد با ضخامت متغیر (وج فیزیکی) در پرتودرمانی برای از بین بردن نقاط داغ و ایجاد توزیع یکنواخت دوز اشعه کاربرد دارد. در این راستا تعیین فاکتور ناشی از ­اعمال وج برای محاسبة میزان تضعیف دوز اشعه اهمیت زیادی دارد. هدف از این مطالعه به­کارگیری یک روش نیمه­تجربی برای تعیین فاکتور وج و تبدیل آن به یک نرم­افزار کامپیوتری جهت ارتقای نر­م­افزار طراحی درمان در بخش­های پرتودرمانی است. روشبررسی: دوزیمتری نسبی سیستم شتاب­دهندة پریموس­پلاس بخش پرتو درمانی بیمارستان گلستان اهواز برای میدان­های وج­دار و بدون وج در عمق مرجع cm10، توسطاتاقک­های یونیزان) 6187 و6186SN- / 13 (CC کالیبره­شده در مرکز SSDL سازمان انرژی اتمی ایران انجام شد و فاکتور وج برای میدان­های وجدار مربعی با زوایای 45،30،15 و60 محاسبه گردید. در نهایت یک رابطة تحلیلی برای فاکتور وج تعریف­ ­شد که به­وسیلة آن ضریب تضعیف اشعه توسط وج تعیین می­گردد. با این نتایج فاکتور وج در تمام اعماق فانتوم، برای هر میدان درمانی و برای فوتون­های با انرژی MV 6 و MV 18 محاسبه و سپس توسط نرم­افزارهای TBL Curve ver5 و MATLAB به یک نرم­افزار کامپیوتری تبدیل گردید. یافته­ها: توسط نرم­افزار  TBL curve ver5یک رابطة تحلیلی برای اعماق مختلف میدان­های وجدار در  انرژی­های MV6 و MV 18 با دقت (995 /0) r2> به­دست آمد که می­تواند فاکتور وج را با دقت کمتر از 5 درصد نسبت به اندازه­گیری تجربی تعیین کند. نتیجه­گیری: بر اساس این مطالعه، امکان دقیق اندازه­گیری فاکتور وج برای هر عمق، انرژی، وج و اندازة میدان ممکن می­گردد، امکانی که در اندازه­گیری مستقیم این فاکتور وجود ندارد.