تعیین عرصه‌های مناسب برای تغذیه مصنوعی بر پایه‌ی تلفیق روش‌های ANP و مقایسه زوجی در محیط GIS، مطالعه موردی دشت گربایگان فسا

نویسندگان

  • حسنعلی فرجی‌سبکبار
  • سمیه طالبی
  • محمد حمزه
چکیده مقاله:

  بخش عمده­ای از کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه­خشک محسوب می­شود و آب ب ه عنوان یک عامل محدود کننده فعالیت­های بشر در این مناطق به شمار می­آید. وجود سیلاب­های مخرب و کمبود آب در این مناطق، لزوم مهار سیلاب­ها را ایجاب می­کند. پخش سیلاب یک استراتژی مناسب برای مهار سیلاب و بهره­وری از آن است. تعیین عرصه­های مناسب برای پخش سیلاب و وارد کردن آب به یک سازند نفوذپذیر، یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده موفقیت طرح‌های پخش سیلاب است. از این رو، در این پژوهش سعی شده تا با تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و سیستم­های تصمیم­گیری چندمعیاره ( MCDM )، مناسب­ترین عرصه­ها برای اجرای عملیات پخش سیلاب در دشت گربایگان فسا شناسایی شوند. بدین منظور، ابتدا داده­های 8 پارامتر تأثیرگذار-شیب، کیفیت آب، زمین­شناسی، ضخامت آبرفت، کاربری اراضی، قابلیت انتقال، ژئومورفولوژی و تراکم زهکشی- منطقه مورد مطالعه، در محیط GIS آماده­سازی گردید و با استفاده از روش ANP و مقایسه زوجی به ترتیب وزن هر معیار و وزن کلاس­های هر لایه در نرم­افزار Super Decision محاسبه شد. در مرحله بعد، نواحی دارای محدودیت برای پخش سیلاب حذف گردید. سپس با استفاده از توابع تحلیلی GIS ، کل محدوده برای هر یک از معیارهای تعیین شده پهنه­بندی شد. در نهایت، با تلفیق نقشه­هایپهنه­بندی شده براساس وزن اکتسابی از روش ANP ، نقشه­ نهایی در پنج کلاس از کاملاً مناسب تا نامناسب تهیه شد. نتایج این پژوهش نشان ­داد که مناطق کاملاً مناسب برای تغذیه مصنوعی آبخوان­ها، اغلب در نهشته­های کواترنری Qb , Qgsc و Qg و واحدهای ژئومورفولوژیکی پدیمنتی و مخروط­افکنه­ای با شیب کمتر از 3 درصد واقع ­شده­اند . همچنین نتایج حاصل از این روش با استفاده از کنترل زمینی، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که حاکی از برآورده شدن همه معیارهای انتخابی در نواحی کاملاً مناسب، و رضایت بخش بودن به کارگیری روش­های MCDM در تلفیق با GIS در امر مکان­یابی عرصه­های مناسب برای تغذیه مصنوعی آبخوان­ها است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین عرصه های مناسب برای تغذیه مصنوعی بر پایه ی تلفیق روش های anp و مقایسه زوجی در محیط gis، مطالعه موردی دشت گربایگان فسا

بخش عمده­ای از کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه­خشک محسوب می­شود و آب ب ه عنوان یک عامل محدود کننده فعالیت­های بشر در این مناطق به شمار می­آید. وجود سیلاب­های مخرب و کمبود آب در این مناطق، لزوم مهار سیلاب­ها را ایجاب می­کند. پخش سیلاب یک استراتژی مناسب برای مهار سیلاب و بهره­وری از آن است. تعیین عرصه­های مناسب برای پخش سیلاب و وارد کردن آب به یک سازند نفوذپذیر، یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده م...

متن کامل

اثر سیل استثنایی بهمن 1395 بر تغذیه مصنوعی آبخوان در سامانه پخش سیلاب گربایگان فسا

آگاهی از چگونگی عملکرد سامانه‌های پخش سیلاب بر مهار سیلاب و تغذیه‎ی مصنوعی آبخوان‎ها در کنار سایر عوامل طبیعی مؤثر در تغذیه سفره‌ها، از مهم­ترین فعالیت­های قابل ارزیابی در مدیریت طرح‌های پخش سیلاب بر آبخوان‌ها (آبخوان­داری) است. هدف این مقاله بررسی اثر طرح‌های آبخوان‌داری بر مهار سیلاب و تغذیه‎ی آب­های زیرزمینی دشت گربایگان فسا در واقعه‎ی سیلاب بی‎سابقه بهمن 1395 است. برای نشان دادن نقش سامانه‎...

متن کامل

مکانیابی تغذیه مصنوعی آب‌های زیرزمینی با استفاده از تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط GIS (مطالعه موردی: دشت بیرجند)

دشت بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی با مساحت حدود 3425 کیلومتر مربع به دلیل شرایط اقلیمی نامناسب و شدت تبخیر، فاقد منابع آب سطحی قابل ‌توجه بوده و جز تعدادی شاخه رودخانه‌ای کوچک که جریان دائمی دارند در سایر شبکه‌های رودخانه‌ای، جریان آب فصلی و عمدتاً دوره‌ای و کم‌دوام است لذا منابع آب زیرزمینی مهم‌ترین ذخایر آب قابل استحصال در این محدوده به شمار می‌روند. آب‌های زیرزمینی در فعالیت‌های اقتصادی ن...

متن کامل

مکان‌یابی محل و تعیین روش مناسب تغذیه مصنوعی در دشت میناب بر اساس روش AHP

افت سطح آب در آبخوان میناب واقع در استان هرمزگان موجب شده­است تا تراز سطح آب آبخوان نسبت به سطح دریا منفی شده و در عمل پیش­روی آب شور دریا به آبخوان اتفاق بیافتد. از طرفی فرونشست سطح زمین نیز در سطح دشت میناب مشاهده می‌شود. بنابراین، بررسی و ارائه راهکارهایی جهت بهبود وضعیت آبخوان ضروری می‌باشد. در این پژوهش بر اساس آنالیز داده‌های تراز سطح آب زیرزمینی، آزمایش پمپاژ، نقشه زمین‌شناسی، داده‌های م...

متن کامل

امکان سنجی تغذیه مصنوعی در دشت تایباد با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه (ANP)

مدیریت صحیح منابع آب­ زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه­خشک با توجه به کمبود و دسترسی فصلی به آب از اهمیت شایانی برخوردار است. تغذیه مصنوعی آب­های زیرزمینی یکی از روش‌های اصولی مدیریت منابع آب است. در این پژوهش سعی گردید با رویکرد تلفیقی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش‌های تصمیم­گیری چند معیاره، مناسب‌ترین عرصه‌ها برای اجرای عملیات تغذیه مصنوعی در دشت تایباد، واقع در استان خراسان رضوی...

متن کامل

مکانیابی نقاط برداشت مناسب آب زیرزمینی با استفاده از تلفیق GIS ،DEMATEL و فرآیند تحلیل شبکه ANP (مطالعه موردی: حوضه آبریز دشت اردبیل)

تعیین مکان های مناسب استحصال آب زیرزمینی در یک منطقه بااستفاده از برداشت های میدانی، تجهیزات ژئوالکتریک، ژئوفیزیک و دیگر روش های مشابه، نیازمند صرف وقت و هزینه قابل توجه می باشد. تعیین محدوده و مکان های مناسب برداشت آب زیرزمینی با استفاده ازداده های موجود می تواند نقش مهمی درتصمیم گیری های مدیریتی و کاهش از آثار سوء زیست محیطی برداشت منابع آب زیرزمینی داشته باشد. در این تحقیق به منظور پهنه بندی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 4

صفحات  143- 166

تاریخ انتشار 2012-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023