تعیین عوامل باکتریایی موجود در پوسته و زرده تخم‌مرغ‌های با پوسته آلوده و تمیز عرضه‌شده در تبریز

بیماری‌های مشترک باکتریایی جزو مهم‌ترین بیماری‌های عفونی انسان محسوب می‌شوند. در این بین بیماری‌های قابل‌انتقال از غذا دارای اهمیت ویژه‌ای هستند. از بین مواد غذایی با منشأ دامی، تخم‌مرغ به‌دلیل نوع استفاده در محصولات غذایی مانند سس‌ها، چاشنی‌های غذایی، بستنی و انواع غذاها که ممکن است به‌صورت خام یا نیم‌پز مورد استفاده قرار گیرد همواره می‌تواند به‌صورت بالقوه منشأ آلودگی و انتقال بیماری‌ها به انسان باشد. در این پژوهش با مراجعه به مرغداری‌های اطراف تبریز با نمونه‌برداری از تولیدات روزانه، تعداد 120 عدد تخم‌مرغ انتخاب و در شرایط کاملاً استریل به آزمایشگاه منتقل شدند. بعد از انجام مراحل کشت (استفاده از محیط‌های کشت برین هارت براث، برین هارت آگار، بلاد آگار، آبگوشت تتراتیوات، آبگوشت سلنیتF، آبگوشت تیو گلیکولات، XLD آگار، سالمونلا شیگلا آگار و...) رنگ‌آمیزی گرم، تست‌های اکسیداز و کاتالاز، باکتری‌های موجود بر روی پوسته و داخل زرده جداسازی و مورد شناسایی قرار گرفت. از بین 120 نمونۀ مورد بررسی، در 19 مورد(٪83/15)  آلودگی زرده به اثبات رسید. از این تعداد %68/73 را گرم منفی‌ها و %31/26 را گرم مثبت‌ها شامل می‌شدند. بیشترین سهم گرم منفی‌های زرده به سودوموناس با فراوانی %3/8 وگرم مثبت‌ها باسیلوس با فراوانی %16/4 تعلق داشت. همچنین از نمونه‌های اخذشده از پوسته 119 مورد از 120 نمونۀ پوسته دارای آلودگی‌های باکتریایی بودند که %16/99 کل نمونه‌ها را تشکیل می‌داد. از این میان %55/ 23 نمونه‌ها گرم منفی و % 44/76 گرم مثبت بودند. بیشترین سهم گرم منفی‌های پوسته مربوط به جنس سودوموناس با فراوانی %33/18 در کل پوسته‌ها بود، اشریشیا با %83/10، پروتئوس با %83/5 و سیتروباکتر با %16/4 در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. از میان گرم مثبت‌های جداشده از پوسته بیشترین سهم متعلق به باسیلوس با فراوانی %80 بود و استافیلوکوک با %16/34، استرپتوکوک با %15، رودوکوک با %16/9 و میکروکوک با %5/7  در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. براساس نتایج حاصله از این تحقیق می­توان گفت که استفاده و مصرف تخم‌مرغ‌های با پوسته کثیف در محصولات غذایی یک ریسک جدی برای سلامت انسان محسوب می‌شود و می‌تواند منجر به ایجاد بیماری‌های غذازاد باکتریایی شود.