تعیین مشارکت زیرحوضه‌های آبخیز خرّم‌آباد در دبی اوج و حجم رواناب به‌منظور اولویّت‌بندی در کنترل سیلاب

نویسندگان

  • احمد مزیدی دانشیار اقلیم‌شناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
  • سمیرا کوشکی دانش‌آموختة کارشناسی ارشد اقلیم‌شناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده مقاله:

یکی از مهم‌ترین اقدامات مورد نظر در پروژه‌های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک حوضۀ آبخیز در تعیین مؤلّفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجّه به نبود ایستگاه‌های هیدرومتری در محلّ خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقّق هدف یادشده نیازمند شبیه‌سازی فرایند بارش – رواناب در زیرحوضه­ها از طریق مدل‌های هیدرولوژیکی است. در این مطالعه به‌منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و بررسی میزان مشارکت آن در سیلاب خروجی از حوضة آبخیز خرّم‌آباد در استان لرستان از مدل HEC–HMS استفاده شده است. بدین­منظور پس از جمع‌آوری آمار بارش و سیلاب مربوط به ایستگاه‌های هواشناسی و هیدرومتری داخل و خارج حوضه و کنترل داده‌ها از پنج واقعۀ رگبار و سیلاب متناظر به‌منظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل استفاده شد. با استفاده از اطّلاعات وضعیّت پوشش گیاهی، خاک و کاربری اراضی حوضه، نقشۀ CN حوضه در محیط سامانۀ اطّلاعات جغرافیایی استخراج شد؛ سپس به‌منظور بررسی میزان مشارکت و اولویّت‌بندی زیرحوضه‌ها، هایتوگراف بارش مربوط به دوره بازگشت‌های 2، 5، 10، 20، 50، 100 ساله به مدل وارد و با حذف متوالی زیرحوضه‌ها از جریان شبیه‌سازی، میزان تأثیر آن در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی از حوضۀ مورد نظر تعیین شد. نتایج نشان داد که اولویّت مشارکت در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی حوضه به زیرحوضۀ پنج اختصاص دارد که به­دلیل مساحت بیشتر این زیرحوضه است. برای دستیابی به ویژگی­های سیلاب بدون تأثیر مساحت بیشترین دبی پیک مربوط به زیرحوضۀ چهار و در مورد حجم سیلاب اولویّت به زیرحوضۀ دو اختصاص دارد. نتایج به‌دست‌آمده امکان تبیین سیاست‌های صحیح مدیریت سیلاب از طریق مدیریت زیرحوضه‌های بحرانی در منطقۀ مورد مطالعه را به‌خوبی فراهم آورده است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین مشارکت زیرحوضه¬های آبخیز جاغرق در دبی اوج و حجم رواناب به منظور اولویت¬بندی در کنترل سیلاب

     یکی از مهم­ترین اقدامات مورد نظر در پروژ­ه­های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک آبخیز در تعیین مؤلفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجه به نبود ایستگاه­های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه­سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوضه­ها از طریق مدل­های هیدرولوژیکی می­باشد. در این مطالعه به­منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و ...

متن کامل

تعیین مشارکت زیرحوضه های آبخیز جاغرق در دبی اوج و حجم رواناب به منظور اولویت بندی در کنترل سیلاب

یکی از مهم­ترین اقدامات مورد نظر در پروژ­ه­های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک آبخیز در تعیین مؤلفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجه به نبود ایستگاه­های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه­سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوضه­ها از طریق مدل­های هیدرولوژیکی می­باشد. در این مطالعه به­منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و بررسی...

متن کامل

تخمین دبی اوج سیلاب و حجم رواناب رگبار با استفاده از شبکه عصبی- فازی تطبیقی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کسیلیان)

     Prediction of flood peak discharge and runoff volume is one of the major challenges in the management of watersheds. The present study was carried out to estimate event flood peak discharge and runoff volume using artificial neural network (ANN) and adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) in Kasilian watershed, Iran. For this purpose, 15 rainfall characteristics were considered for 6...

متن کامل

ارزیابی تأثیر ارتفاع سد‌های اصلاحی بر حجم و دبی اوج سیلاب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گرگاندوز)

     سازه‌های آبخیزداری از جمله پروژه‌های پر‌هزینه‌ای می‌باشند که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب و کاهش سیل‌خیزی در حوضه‌های آبخیز احداث می‌گردند. از آنجا که ایجاد هر گونه سازه در بستر مسیل‌ها می‌تواند در تغییر رفتار سیل مؤثر باشد این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع سازه‌های اصلاحی بر ویژگی‌های سیل و آبراهه در حوضه آبخیز گرگاندوز صورت گرفت. بدین منظور از مدل هکرس برای شبیه‌سازی جریان در سناریو‌های...

متن کامل

بررسی اهمیت تیپ رگبار و گیرش اولیه در تعیین دبی اوج سیلاب

با توجه به اینکه اغلب حوضه‌های آبریز فاقد آمار و اطلاعات با کفایت لازم هستند، شبیه سازی بارش- رواناب منطقه شمال نیشابور در سیستم هیدرولوژیک با الگوریتم‌های مدل HEC-HMS پایه ریزی شد. الگوریتم انتخابی در مدل مذکور،  روش SCS(CN)  می باشد. شماره منحنی حوضه برای شرایط متوسط بر اساس اطلاعات پوشش گیاهی، کاربری اراضی، گروه‌های هیدرولوژیک خاک و جدول SCS محاسبه شد. روندیابی موج سیل نیز در بازه‌های مورد ن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 8

صفحات  57- 66

تاریخ انتشار 2013-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023