توانمندی‌های ژنتیکی سیاه‏تاغ (Haloxylon aphyllum) در مقابله با تنش رطوبتی در مرحله نونهالی

نویسندگان

  • حسن روحی پور دانشیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
  • حسین میرزایی ندوشن استاد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • زینب زارع کارشناس ارشد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
  • سلمان زارع دکتری تخصصی، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
  • فرشته اسدی کرم کارشناس ارشد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
چکیده مقاله:

این تحقیق با تکیه بر تنوع ژنتیکی موجود در جمعیتی از سیاه‌تاغ به‎دنبال یافتن تفاوت‌های احتمالی بین پایه‌های مختلف از یک جمعیت از این گونه در مقابله با سطوح متفاوتی از تنش خشکی بود. به این منظور چهار سطح تنش رطوبتی شامل: رطوبت در حد ظرفیت زراعی به‎عنوان شاهد، تنش های متفاوت خشکی به میزان 20، 50 و 80 ‌درصد  از آب قابل استفاده برای گیاه، بر روی نتاج متعددی از چهار ژنوتیپ سیاه تاغ با استفاده از مدل آماری فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد و طول شاخه‌ها، قطر تنه؛ قطر تاج به صورت فشرده؛ میزان کلروفیل و پتانسیل اسمزی برگ به عنوان صفات و مبنای مقایسه در طول و انتهای فصل رویش اندازه‌گیری شدند. نتایج بررسی دو عامل ژنوتیپ و تنش رطوبتی در این پژوهش نشان داد که از نظر تمامی صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ‏ها با هم اختلاف معنی‏داری داشتند که حاکی از تنوع ژنتیکی کافی در درون جمعیت گیاهی مورد نظر بود؛ در حالی که اثر تنش خشکی بر صفات مورد مطالعة در این پژوهش معنی‏دار نبود. به نظر می‌رسد که در گیاهانی چون تاغ که سریع‏الرشد نیستند، با وجود تنوع درون‌جمعیتی، نمی توان اثرات تنش‌های خشکی بر ویژگی‏های مورفولوژیک را در یک دوره کوتاه ‏مدت  مشاهده نمود. از نظر میزان کلروفیل برگ‌ها ژنوتیپ‏ها تفاوت معنی‏داری داشتند. همبستگی ویژگی‏های مرفولوژیک با یکدیگر قابل توجه بود. همبستگی منفی و معنی‌دار میزان کلروفیل برگ با تعداد شاخه و قطر تنه نیز حاکی از این بود که در گیاهان بیابانی نظیر تاغ میزان کمتر کلروفیل موجب کمرنگ‌تر شدن سطح اندام‌های رویشی شده و به این سبب میزان جذب گرما کاهش یافته و در نتیجه مقادیر کمتری از آب موجود در گیاه از دست می‌رود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

تأثیر تنش آبی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی تاغ (Haloxylon aphyllum)

واکنش فیزیولوژیکی گیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) به تنش در ایستگاه تحقیقات بیابان‌‌‌‌‌‌‌زدایی شهید صدوقی یزد با طول جغرافیایی "9 '11o54 و عرض جغرافیایی "30 ' 4o 32 و در سال 84-1380 مورد ارزیابی قرار گرفت. با کاشت و استقرار نهالهای تاغ یکساله در لایسیمترهای وزنی، نسبت به اعمال تیمارهای رطوبتی شامل ظرفیت گلدانی (شاهد)، یک سوم ظرفیت گلدانی و تنش خشکی اقدام شد. طرح در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پای...

متن کامل

تأثیر تنش خشکی بر برخی از خصوصیات مورفولوژیکی گیاه تاغ (Haloxylon aphyllum)

تأثیر تنش خشکی بر برخی از‌‌‌‌‌‌ خصوصیات مورفولوژیکی گیاه تاغ (Haloxylon aphyllum)  با استفاده از لایسیمترهای وزنی زهکش­دار از سال 1380 لغایت 1384 در ایستگاه تحقیقات بیابان‌‌‌‌‌‌‌زدایی شهید صدوقی یزد مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای رطوبتی شامل ظرفیت گلدانی(شاهد)، یک سوم ظرفیت گلدانی و تنش خشکی بود که در قالب طرح پایه کاملا" تصادفی و با سه تکرار اعمال شد. با کنترل رطوبت خاک، آب مورد نیاز برای رسید...

متن کامل

توانمندی مقابله با خشکی در سیاه‏تاغ با بررسی فرم ریشه در شرایط تنش رطوبتی

از آنجا که بخش مهمی از مکانیزم‏های تحمل خشکی تاغ به عمق و فراوانی انشعابات سیستم ریشه‏ای آن بستگی دارد که با این انشعابات آب مورد نیاز خود را از حجم وسیع‏تری از خاک تأمین می‌‌نماید، این تحقیق عمدتا در پی ارزیابی تنوع ویژگی‏های ریشه‏ای سیاه‏تاغ و واکنش آنها در مقابل تنش رطوبتی بود. نتاج چهار ژنوتیپ مختلف از یک جمعیت سیاه‌تاغ (Haloxylon aphyllum Iljin) در این آزمایش در معرض چهار سطح تنش قرار گرفت...

متن کامل

تأثیر برخی خصوصیات فیزیکی خاک بر شاخص رشد Haloxylon aphyllum

تاغکاری یکی از پروژه­های بزرگ بخش اجرا در امر تثبیت ماسه­های روان است. موفقیت پروژه تاغکاری در مناطق مختلف با توجه به شرایط اقلیمی و خاکی متفاوت است؛ بطوری‌که رشد درختچه­های تاغ در عرصه­های کشت شده کاملاً اختلاف معنی‌دار با یکدیگر دارند. به منظور پی‌بردن به عامل محدود کننده رشد در وسعتی حدود 2 هکتار مقادیر ارتفاع، تاج پوشش، قطر یقه و انشعابهای درختچه­های 5 ساله تاغ برای محاسبه شاخص رشد اندازه‌گی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 4

صفحات  768- 777

تاریخ انتشار 2016-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023