جداسازی و غربالگری سویه‌های مولد ال-آسپاراژیناز از طبیعت و بهینه‌سازی آن

سابقه و هدف: ال-آﺳﭙﺎراژﻳﻨﺎز ﻳﻚ داروی درمانی اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻧﻮاع ﻟﻮﺳﻤﻲ‌ﻫﺎ و ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎی ﺧﻮن به وﻳﮋه ﻟﻮﺳﻤﻲ ﺣﺎد لنفوئیدی به ﻛﺎر می‌رود. ﻣﻴﻜﺮوارﮔﺎﻧﻴﺴﻢﻫﺎ ﻣﻨﺎﺳب‌ترین منبع ﺑﺮای تولید این آﻧﺰﻳﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫـﺪف از اﻳـﻦ ﺗﺤﻘﻴـﻖ جداسازی و شناسایی ﺑـﺎﻛﺘﺮیﻫـﺎی ﺗﻮﻟﻴـﺪﻛﻨﻨـﺪه آنزیم ال-آﺳﭙﺎراژﻳﻨﺎز از نمونه‌های محیطی مانند آب، خاک و گیاهان مختلف بود. مواد و روش کار: جداسازی اولیه بر روی محیط‌های آگار مغذی و لوریا برتونی انجام شد و سپس سویه‌های بدست آمده بر روی محیط تمایزی آسپارژین دکستروز کشت داده شدند. کلنی‌های مولد ال-آسپاراژیناز بر اساس ایجاد هاله صورتی در اطراف کلنی انتخاب شدند. کلنی‌های رنگی برای مطالعه بیشتر فعالیت آنزیمی با استفاده از ال-آسپاراژین به عنوان سوبسترا انتخاب شدند. مقدار آمونیوم آزاد شده توسط روش نسلر اندازه‌گیری شد و فعالیت آنزیمی به صورت واحد آنزیمی بر میلی‌گرم پروتئین بیان گردید. بهترین سویه بر اساس روش‌های ریخت‌شناسی، بیوشیمایی، فیزیولوژیکی و همولوژی 16S rRNA شناسایی شد. به علاوه بعضی از فاکتورهای غذایی مانند ﻣﻨﺒﻊ ﻛﺮﺑﻦ، ﻧﻴﺘﺮوژن و pH به منظور تولید آنزیم ال-آسپاراژیناز بهینه‌سازی شدند. نتایج: سویه 105 از میان سویه‌های جداشده فعالیت ال-آسپاراژینازی بالایی را نشان داد و تحت عنوان انتروباکتر سویه 105 شناسایی و با شماره دسترسیKX821736 در بانک ژنی NCBI ثبت شد. نشاسته 5/1 درﺻﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻊ ﻛﺮﺑﻦ، آمونیوم سولفات 5/1 درصد به ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻊ ﻧﻴﺘﺮوژن و pH برابر 6 به عنوان بهترین ﺷﺮاﻳﻂ تولید این آنزیم مشخص شدند. فعالیت اختصاصی آنزیمی در بهترین شرایط بهینه 42/9 واحد بر میلی‌گرم پروتئین بود.