حاشیه‎نشینی و نقش آن در بروز و گسترش مواد مخدر و اعتیاد (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)

رشد شتابان شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، مسئلۀ حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی را پدید آورد و به تناسب، موجب گسترش نابهنجاری‎هایی در شهرها شد، لذا شناخت نقش حاشیه‎نشینی در بروز انواع آسیب‎های اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که امروزه در کشورهای جهان سوم یکی از معضلات شهرنشینی، حاشیه‎نشینی و آسیب‎های اجتماعی ناشی از آن است. گسترش حاشیه‎نشینی در شهر اردبیل و اسکان جمعیت غیر شهری در آن، به افزایش ناهنجاری‎های رفتاری در این بخش از شهر انجامیده است. لذا در این مقالۀ پژوهشی تلاش شده است، نقش مواد مخدر و اعتیاد در بخش حاشیه‎نشین شهر مشخص شود. روش پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی محسوب می‎شود که اطلاعات آن از استنتاج منابع به‎دست آمده است. نمونه‎گیری به روش تصادفی انجام گرفت و از بین مناطق حاشیه‎نشین اردبیل، محلۀ میراشرف برای نمونه انتخاب شد. برای برآورد حجم نمونه به‎منظور توزیع پرسشنامه نیز، از روش کوکران بهره‎جویی شده است، لذا از میان 1896 خانوار براساس این روش، 90 خانوار برای حجم نمونه انتخاب شد و پرسشنامۀ مد نظر به‎طور تصادفی بین خانوار توزیع شد. پس از جمع‎آوری اطلاعات و داده‎ها از طریق پرسشنامه و اخذ آمارهای رسمی از سازمان‎های مربوطه، به‎کمک نرم‎افزارهای SPSS و GIS تجزیه و تحلیل شدند. همچنین برای ترسیم نقشه، نرم‎افزار GIS به‎کار گرفته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‎دهد که رشد شتابان شهری در اردبیل و گسترش حاشیه‎نشینی، سبب افزایش آسیب‎های نابهنجار اجتماعی، ازجمله مواد مخدر در شهر اردبیل، به‎ویژه در مناطق حاشیه‎نشینی (اسکان غیر رسمی) شده است.