دشواری در نظم‌بخشی هیجانی و درد در سالمندان

مقدمه: درد تجربه ­ای پیچیده است که تجربه آن تنها با شدت تحریک گیرنده ­های درد تعیین نمی ­شود، بلکه پدیده­ ای چند بعدی است که به جز عوامل زیست ­شناختی، عوامل روانی، چون نظم‌بخشی هیجانی، بر آن تأثیر می‌گذارد. هدف این پژوهش بررسی نقش پیش­بین مؤلفه ­های دشواری در نظم ­بخشی هیجانی بر مدت تداوم و شدت ادراک دردِ سالمندان و روابط ساختاری بین نظم­ بخشی هیجانی و شدت کلی ادراک درد در این افراد بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 251 سالمند بود که با استفاده از روش نمونه­گیری چند مرحله­ای هدفمند از بین سالمندان مراکز روزانه سالمندی شهر شیراز انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ها از نسخه فارسی مقیاس دشواری در نظم­بخشی هیجانی، پرسشنامه درد مک­گیل و پرسشنامه اطلاعات درد استفاده شد­. برای تجزیه تحلیل داده­ها از شاخص­های آماری همبستگی و رگرسیون همزمان و مدلسازی معادلات ساختاری، به کمک نرم افزارهای 18SPSS و 80/8 LISREL، استفاده شد. یافته ­ها: نتایج حاصل از رگرسیون همزمان نشان داد که از بین مؤلفه­های دشواری در نظم­بخشی هیجانی، دسترسی محدود به راهبردها، دشواری در دستیابی به اهداف و نبود آگاهی هیجانی قادر به پیش‌بینی شدت کلی ادراک درد، و دسترسی محدود به راهبردها قادر به پیش‌بینی مدت تداوم درد در سالمندان را دارند. همچنین، نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که دشواری در نظم­بخشی هیجانی با شدت کلی ادراک درد در سالمندان ارتباط دارد و می­تواند بر آن تأثیرگذار باشد. نتیجه­ گیری: به­طور کلی، با توجه به یافته­های این پژوهش می­توان گفت که مؤلفه­های دشواری در نظم­بخشی هیجانی می­توانند ادراک درد سالمندان پیش‌بینی کنند و این دو سازه از لحاظ ساختاری با یکدیگر در ارتباطند. این نتایج می­تواند تلویحات نظری و کاربردی متعددی در زمینه شناسایی عوامل مرتبط با ادراک درد سالمندان و کنترل درد در این افراد داشته باشد.