دیدگاه خانوارهای محلی پیرامون پیامدهای اجتماعی احداث سد بهشت‌آباد در حوزه مبدأ

نویسندگان

  • اسماعیل کرمی دهکردی دانشیار، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
  • لادن نادری دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
چکیده مقاله:

احداث سدها به منظور ذخیره‌سازی و انتقال آب بین حوزه‌ای یکی از راهکارهای سیاست‌گذاران به منظور مدیریت چالش کمبود آب در دهه‌های اخیر است، اما این راهبرد می‌تواند منجر به پیامدهای منفی اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی گردد. هدف این مقاله بررسی دیدگاه خانوارهای روستایی و شهری محلی در مورد پیامدهای اجتماعی حاصل از احداث سد بهشت‌آباد و انتقال آب بین‌حوزه‌ای است. این پژوهش در حوزه آبخیر بهشت‌آباد واقع در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد و جوامع محلی که به طور مستقیم تحت تأثیر سد قرار می‌گیرند موردمطالعه قرار گرفت. در این مطالعه پیمایشی، با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای 200 خانوار از 3514 خانوار منطقه انتخاب شدند و داده‌ها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه ساختاریافته گردآوری گردیدند. از دید جوامع محلی احداث سد موجب افزایش مهاجرت که منجر به حاشیه‌نشینی در اطراف شهرها شده، تضعیف مشارکت بین خانوارهای محلی و افزایش آسیب‌پذیری معیشت‌ها، به‌ویژه در فعالیت‌هایی همچون زراعت، باغداری، دامپروری و خدمات مرتبط و افزایش قیمت زمین در مناطق تحت تأثیر احداث سد خواهد شد، هرچند به اعتقاد برخی از افراد، احداث سد سبب ایجاد مشاغل گوناگونی خواهد شد. این دیدگاه‌ها به طور معنی‌داری تحت تأثیر سن پاسخگو، میزان تحصیلات، تعداد فرزندان و تعداد دام خانوارها بود. این نشان می‌دهد که پاسخگویان که دارای سن بالاتر، تعداد دام سبک بیشتر و تعداد فرزند بیشتری بودند تأثیر احداث سد را منفی‌تر و افرادی که دارای سطح تحصیلات بالاتری بودند دید مثبت‌تری نسبت به احداث سد داشتند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی دیدگاه جوامع ‌‌‌محلی پیرامون آثار احداث سد بهشت‌‌‌آباد بر وابستگی خانوارهای محلی به منابع‌‌‌طبیعی

احداث سدها جهت ذخیره‌‌‌سازی و انتقال آب بین‌‌‌حوزه‌‌‌‌ای یکی از راهکارهای مهم مدیریت چالش کمبود آب در دهه‌‌‌های اخیر مطرح شده‌‌‌ است، ولی این طرح‌‌‌ها به نوبه خود می‌‌‌‌تواند آثار مثبت و منفی متعددی بر جوامع محلی حوزه مبدا داشته باشد. هدف این مقاله، بررسی دیدگاه جوامع ‌‌‌محلی در مورد آثار بالقوه محیط‌‌‌زیست احداث سد و انتقال آب بین‌‌‌‌‌‌حوزه‌ای بر منابع و سرمایه‌‌‌‌های طبیعی این جوامع و آسیب‌‌‌...

متن کامل

پیامدهای احداث سد شهداء بر روستای جوبکبود علیا

احداث سدهای بزرگ به واسطه مزایای اجتماعی و منافع آن، هزینه های زیاد و مشکلاتی را نیز به همراه داشته که در پاره‏ای از موارد جبران ناپذیر هستند. هدف از این پژوهش بررسی پیامدهای سد شهدا (سلیمانشاه)، بر روستای جوبکبود علیا واقع در شهرستان سنقروکلیایی می باشد که با رویکرد کیفی و بهره گیری از تحلیل محتوا انجام پذیرفت. جامعه مورد مطالعه پژوهش کشاورزان روستای جوبکبود علیا می باشند که با روش نمونه گیری ...

متن کامل

ارزیابی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه احداث سد کارون 3 شهرستان ایذه

هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه­ی احداث سد کارون 3 است که با استفاده از روش کیفی اجرا شده است.  یافته­های پژوهش نشان می­دهد افرادی که تحت تأثیر اثرات منفی سد کارون 3 قرار گرفته­اند عبارتند از: خانواده­های نقل مکان شده از محل خود، جوامع میزبان و پذیرنده و جوامع ساکن در حاشیه­ی رودخانه­ی کارون می­باشند.  مهم­ترین پیامد احداث سد کارون 3 ویرانی نظام تولید سنتی و مهاجرت ر...

متن کامل

بررسی تطبیقی دیدگاه ابن‌سینا و لایب‌نیتس پیرامون مبدأ نخستین

توجه به مبدأ نخستین موجودات و اقامه­ی براهین متعدد در اثبات وجود آن از دیرباز در تفکر فلسفی وجود داشته است. پژوهش حاضر از روش مطالعات تطبیقی به مقایسه­ی دیدگاه ابن­سینا و لایب‌نیتس پیرامون مبدأ نخستین پرداخته است. ابتدا برهان صدیقین ابن­سینا و برهان مبتنی بر اصل جهت کافی لایب­نیتس در اثبات وجود مبدأ نخستین ارائه شده و سپس علیت مبدأ نخستین در قالب سه پرسش مورد مقایسه قرار گرفته است: مبدأ نخستین ...

متن کامل

بررسی پیامدهای ساختاری احداث سد شفارود بر پوشش جنگلی حوزه آبخیز شفارود با استفاده از محاسبه سنجه‌های اکولوژی سیمای سرزمین

    پروژه­های سدسازی می­تواند از طریق کاهش یکپارچگی و افزایش ازهم­گسیختگی منطقه بر عملکرد سیمای سرزمین تأثیر بگذارد و در پی آن ساختار محیط­زیست منطقه را متأثر کند. کمی­سازی این تغییرات با استفاده از سنجه­ها انجام می‌شود و گوناگونی آنها باعث کاربرد گسترده آنها در مطالعات اکولوژیکی و حل مسائل کاربردی زیست­محیطی می­شود. هدف این تحقیق بررسی روند تغییرات ساختاری پوشش جنگلی در حوزه آبخیز شفارود با تو...

متن کامل

بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی احداث سد شاه‌قاسم یاسوج از دیدگاه روستاییان بهره‌بردار

In the recent decades, dams have paradoxically been considered as a constraint and or a driving force of surface water conservation. On the other hand, dams have had a number of socio-economic and environmental impacts, the main reason for conducting the current case study on Shah-Qasem Dam in Yasouj, Iran, was to employ the survey field research through a questionnaire to assess the rural peop...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 4

صفحات  628- 645

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023