رسالة «منامیه» از میرسیدعلی همدانی

رساله‌نویسی از روزگاران گذشته در دنیای اسلام رواج داشت و دانشمندان و ادبا، نکته‌ها و یافته‌های مهم و ضروری خود را در قالب رساله عرضه می‌کردند. کار رساله‌نویسی‏ در روزگار میرسیدعلی همدانی (713-786ه‍.ق/ 1313-1384م.)، یعنی سدة هشتم هجری نیز چون بسیاری دیگر از دوره‌ها رونق فراوان داشته است؛ چنان‌که بیشتر آثار هم‌روزگاران وی در قالب رساله نوشته شده است. در میان رساله‌نویسان آن روزگار، نام سیدعلی همدانی به‌دلیل داشتن رسائل متعدد در زمینه‌های اخلاق و عرفان دارای درخشندگی خاصی است. از 110 اثری که بدو منسوب کرده‌اند، تعداد کمی کتاب و بیشتر آن‌ها رساله‌های کوتاهی است که در زمینه‌های گوناگون به رشتة تحریر در‌آمده است. از میان رسائل مسلّم‌‌الانتساب میرسیدعلی، رسالة «منامیه» دارای اهمیتی ویژه‌ است. این رساله چنان‌که از نام آن برمی‌آید، دربارۀ ماهیت خواب و کیفیت تعبیر آن است. در این مقاله، یکی از کامل‌ترین و کهن‌ترین نسخه‌های این رساله که دارای تاریخ 865ه‍.ق/ 1461م. و متعلق به کتابخانۀ آستان قدس است، اصل قرار داده شده و با نسخۀ دیگری که آن هم در کتابخانۀ آستان قدس نگهداری می‌شود، مقایسه شده است. در پایان، متن تصحیح‌شدة این رساله براساس این دو نسخه عرضه شده است.