روش تحلیل کارایی چند جهتی در ارزیابی عملکرد بررسی موردی صنعت بانکی ایران

اخیراً اسمایلد (2003) و هالود و همکاران (2004)، بر مبنای شاخص کارایی بهبود بالقوه (بوجتوف و‎هاگارد 1999) روش جدید ناپارامتری مرزی تحلیل ‏چند جهتی کارایی (MEA) را برای محاسبه کارایی بنگاهها معرفی نمودند که مزایای زیادی نسبت به روش رایج تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) دارد. این روش به دلیل توانایی در محاسبه مجزای بهبود بالقوهی هر یک از نهادها یا ستانده‌ها، می‌تواند اندازه‌های قابل اتکاتری از عملکرد بنگاه‌ها ارائه نماید. این مقاله به عنوان اولین مطالعه سنجش عملکرد در صنعت بانکداری از این روش برای دادهای بانکهای ایران در طول دوره 1386-1383 استفاده می‌کند. یافته‌های این مقاله نتایج مطالعه‎ هالود (2004) را تأیید می‌کند که روش DEA تخمینی بیش از حد یا کم‎تر از حد برای مازاد نهاده‌ها ارائه می‌نماید. به علاوه، محاسبه مجزای ناکارایی نهاده‌ها برای بانک‎ها اطلاعات ارزشمندی را از نقطه نظر مدیریتی و سیاست‎گذاری فراهم می‌نمایند. یکی از این یافته‌ها نشان می‌دهد که به‎طور کلی در نظام بانکی ایران نیروی کار بالاترین سهم از هزینه‌های مازاد را به خود اختصاص می‌دهد. از این‎رو در مسیر بهبود عملکرد نظام بانکی، بر اساس نتایج این مطالعه، کاهش نسبی نیروی کار باید از بالاترین اولویت برخوردار باشد. طبقه بندی JEL: C42 ,C12, C02,C01