رویکردی فرایندی به برنامه ریزی فناوری در سطح فرابنگاهی

چالش‌های رقابتی، نیاز صنایع به شناسایی و انتخاب فناوری‌های توانمندساز آینده را حیاتی نموده است. اهمیت تعیین جهت حرکت صنعت و ضرورت اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری‌های فناورانه در زیر بخش‌های مختلف، ضرورت برنامه‌ریزی فناوری در سطح صنعت را نشان می‌دهد. بررسی پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهد که در بیشتر موارد، روش‌های مورد استفاده برای برنامه‌ریزی فناوری در سطح صنعت، یا توسعه‌یافته روش‌های برنامه‌ریزی فناوری در سطح بنگاه هستند و یا از تغییر در چارچوب‌های سیاست‌گذاری فناوری در سطح ملّی بدست آمده‌اند. با توجه به این موضوع در پژوهش حاضر تلاش شد تا با در پیش‌گرفتن رویکرد کیفی و با استفاده از روش نظریه برخاسته از داده‌های مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته با 40 نفر از خبرگان دانشگاهی و صنعتی در صنایع نفت و گاز، خودروسازی و هوافضا، ضمن توسعه مدل برنامه‌ریزی فناوری در سطح صنعت، به معرفی ابعاد و مولفه‌های مختلف آن پرداخته شود. مدل ارائه شده در این پژوهش، دارای سه سطح می‌باشد. در سطح مرجع آن، خطوط کلان توسعه فناوری انتخاب می‌گردد. در سطح میانی مدل، سبد حوزه-های فناوری که پاسخ مناسبی به نیازمندی‌های کلیدی سیستم می‌دهند، تعیین می‌شود و در سطح خرد مدل، گزینه‌های فناوری که پتانسیل لازم جهت دستیابی به اهداف عملکردی مورد نیاز را دارند، انتخاب می گردند. در انتهای این مقاله، پس از تحلیل مدل توسعه‌یافته، پیشنهاداتی برای تحقیقاتی آتی ارائه گردیده است.