شناسایی دلایل ترک تحصیل دانش‌آموزان مقطع ابتدایی منطقۀ آموزش و پرورش موسیان (نواحی روستایی)

نویسندگان

  • بهروز سپیدنامه عضو هیئت علمی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه ایلام و دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی
  • حسن مومنی کارشناس ارشد علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی تهران.
چکیده مقاله:

موضوع «ترک تحصیلی» در تمامی مقاطع رخ می‌دهد؛ اما در مقطع ابتدایی موضوعی چالش‌آور و بغرنج است. چرا که فرد از تحصیل و کسب پیشرفت‌های متعاقب زندگی محروم می‌ماند. بدین دلیل، پژوهش حاضر درصدد است با اتکای روش کیفی دلایل ترک تحصیل دانش‌آموزان مقطع ابتدایی را شناسایی کند. در این پژوهش، متناسب با ماهیت تحقیق از نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته استفاده شده است. حجم نمونه بر مبنای قاعدۀ اشباع نظری تا 37 مصاحبه تعیین شد. همچنین، مشارکت‌کنندگان شامل دانش‌آموزانِ ترک تحصیل‌ کرده و اولیای آنان بودند. کلیۀ مراحل جمع‌آوری داده‌ها با روش نظریۀ زمینه‌ای و سه مرحلۀ کدبندی یعنی باز، محوری و گزینشی انجام شدند. در نهایت، هشت مقولۀ اصلی نسبت به موضوع حاضر شناسایی شد و در قالب یک مدل پارادایمی با مقولۀ مرکزی "فقر یکپارچه محیط روستایی به مثابۀ میدان ترک تحصیلی" تنظیم شده است. بر حسب یافته‌ها، «چالش‌های اقتصادی» با اشکال گوناگون به عنوان شرایط علّی شناسایی شد. همچنین زمینه‌هایی همچون «باورهای خاص فرهنگی» و «کشمکش‌های قومی/ قبیله‌ای» در کنار شرایط علّی بر پدیده مؤثر بوده‌اند. عوامل مداخله‌گر با سه مقولۀ «کژسامانی خانواده»، «فضای نامناسب تعاملی معلم/ شاگرد» و «فضای آموزشی درون و برون مدرسه» نیز به استراتژی‌ها و راهبردهایی همچون «غیبت‌های مکرر»، «عدم علاقه به درس خواندن» و «سرزنش نظام ارتقای تحصیلی» تحت مقولۀ آسیب‌های تحصیلی منجر شده است و در نهایت پیامدهایی از قبیل «بی‌فایده‌گی درس خواندن»، «بسندگی سواد» و «ترویج الگوی ترک تحصیل»، تحت مقولۀ "ناباوری به سواد " را در پی داشته است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روایت پژوهی ترک تحصیل دانش‌آموز دختر روستایی

پژوهش حاضر باهدف کاوش دلایل ترک تحصیل یک دانش‌آموز دختر روستایی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد روایت پژوهی می­باشد. این پژوهش بر روی یک دانش­آموز دختر روستایی که ترک تحصیل‌کرده، متمرکز شد. برای گردآوری داده­ها از مصاحبه­های روایتی نیمه ساختاریافته و یادداشت میدانی استفاده شد. در فرآیند تحلیل از روش­های تحلیل روایت­ها و کدگذاری استفاده‌شده است. در تحلیل روایت­ها از الگوی پارادایمی اشت...

متن کامل

شناسایی و تدوین ملاک های انتصاب مدیران و معاونان نواحی و مناطق آموزش و پرورش

این پژوهش با هدف شناسایی و تدوین ملاک های انتصاب مدیران و معاونان نواحی و مناطق آموزش و پرورش ، با روش کیفی از نوع اکتشافــی انجام شد . با تعداد چهارده نفر با شیوه زنجیره ای متخصصـان (گلوله برفی) از بین صاحبنظران و مدیران ارشد سازمان آموزش و پرورش تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه شد. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد.روایی مصاحبه ها بوسیله پرسش از همکار و بررسی توسط متخصصین...

متن کامل

بررسی تأثیر آموزش محیط زیست بر ارتقای دانش، نگرش و مهارت معلمان مقطع ابتدایی منطقه 12 آموزش و پرورش تهران

پژوهش حاضر با هدف «بررسی تأثیر آموزش محیط زیست بر میزان دانش، نگرش و مهارت معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران» به روش تجربی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی منطقه 12 تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 60 نفر انتخاب گردیدند. ضمن تقسیم گروه نمونه به دو گروه 30 نفری شاهد و گواه، از هردو گروه پیش آزمون گرفته شد. برای گردآوری داده‌های مربوط به پیش آزمون و پس آزمون، از یک ...

متن کامل

شناسایی و تایید مولفه‌های حرفه‌ای تدریس علوم اجتماعی در آموزش و پرورش مقطع متوسطه

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تایید اهمیت مولفه­های حرفه­ای تدریس علوم اجتماعی در آموزش و پرورش مقطع متوسطه مناطق تسوج، شبستر و صوفیان انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 45 نفر از معلمان علوم اجتماعی مقاطع متوسطه­ اول و دوم مناطق تسوج، شبستر و صوفیان تشکیل می­دهند. با توجه به محدود بودن جامعه آماری (حدود 45 نفر)، 40 نفر از معلمین علوم اجتماعی مقاطع متوسطه­ اول و دوم مناطق تسوج، شبستر و صوف...

متن کامل

نقش عناصر آموزش و پرورش در توانمندسازی جوانان روستایی(مطالعة موردی: دانش‌‌آموزان روستایی مقطع دبیرستان بخش سربند شهرستان شازند)

آموزش و آگاهی به‌‌‌عنوان یکی از ارکان اصلی فرایند توانمندسازی و همچنین دستیابی به توسعة ‌‌پایدار، اهمیت زیادی دارد. آموزش رسمی و عمومی که بخش مهمی از زندگی را دربرمی‌گیرد، به‌‌‌عنوان نهاد اجتماعی اثرگذار نقش بسزایی در فرایند توانمندسازی انسان‌‌ها دارد. شناسایی استعدادها و ایجاد شرایط لازم برای شکوفایی آنها در زمینه‌‌های مختلف و رشد موزون و متعادل انسان در جنبه‌‌های عقلانی، عاطفی، اجتماعی و جسما...

متن کامل

بررسی رابطه بین سبکهای رهبری مدیران و میزان سلامت سازمانی مدارس (ابتدایی پسرانه) نواحی هفتگانه آموزش و پرورش مشهد

تحقیق حاضر به مطالعه رابطه بین سبکهای رهبری مدیریت مدیران و سلامت سازمانی مدارس  میپردازد، دو جامعه آماری و به تبع آن دو نمونه آماری (مدیران و معلمین) را در بر دارد. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و معلمین مدارس ابتدائی پسرانه نواحی هفتگانه شهر مشهد است. نمونه آماری شامل 306 نفر  میباشد که از 15 مدیر و 255 معلم تشکلیل شده است به منظور اندازه گیری هر یک از متغیرهای پژوهش از پرسشنامه استفاده شده ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 1

صفحات  167- 198

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023