شناسایی مناطق مستعدخطر مرتبط با پس‌لرزه‌های زمین‌لرزه‌های بزرگ مطالعه موردی: زمین‌لرزه سیلاخور، لرستان

یکی از مسایل مهمی که بعد از وقوع زمین‌لرزه‌های بزرگ باید به آن توجه شود رویداد پس‌لرزه‌ها است. در بیشتر موارد، وقوع این پدیده با خسارت‌های مادی فراوان و تلفات انسانی بالا همراه بوده است. بدین‌ترتیب آگاهی از مکان و زمان احتمالی پس‌لرزه‌ها برای ارزیابی مناطق مستعد زلزله، ارایه الگوی مناسب ساخت و ساز و گسترش شهری و در نهایت کاهش خسارت‌های جانی و مالی بسیار مفید است. این مطالعه با هدف آزمودن مدل تغییر تنش کولمب برای شناسایی مناطق مستعد خطر لرزه‌ای یا به‌عبارتی مناطقی که احتمال وقوع پس‌لرزه در آن زیاد است، بعد از وقوع زمین‌لرزه اصلی انجام گرفته است. بدین‌منظور، زمین‌لرزه یازدهم فروردین‌ماه 1385 سیلاخور به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. محاسبات تغییر تنش کولمب بر روی دو نوع گسل گیرنده، گسل گیرنده با هندسه مشخص و از نوع گسل مرجع و صفحات گیرنده با هندسه بهینه، صورت گرفت. این پژوهش با توجه به این فرض که زمین‌لرزه‌های بزرگ، با تغییر در میدان تنش نواحی مجاور خود می‌توانند سبب تحریک توالی پس‌لرزه‌ها شوند، انجام شده است. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که در گسل گیرنده از نوع گسل مسبب زمین‌لرزه، تطابق بهتری بین مراکز سطحی بیش‌تر پس‌لرزه‌ها و نواحی افزایش تنش وجود دارد. بنابراین می‌توان نواحی افزایش تنش محاسبه شده بر روی این نوع گسل گیرنده را به‌عنوان نواحی مستعد خطر معرفی کرد. از این‌رو وقوع احتمالی حوادث لرزه‌ای در این مناطق دور از انتظار نیست. بنابراین با توجه به این نتایج، می‌توان اظهار داشت که مدل تغییر تنش کولمب روش مناسبی برای شناسایی نواحی افزایش تنش و در نهایت محل وقوع احتمالی پس‌لرزه‌ها می‌باشد.