شناسایی مولفه‌های موثر در شکل‌گیری رویدادهای زندگی‌بخش و چگونگی تبلور آن-ها در فضای زیسته

معماری به عنوان هنری کاربردی، در ارتباط با زندگی مردم بوده و در پاسخ به نیازها، خواسته­ها، آرزوها و رویاهای مردم تحقق می­یابد. با این وجود، ضرورت ایجاد حیات و زندگی در فضا به واسطه رویدادهای جاری در فضا، در روند طراحی معماری اغلب به دست فراموشی سپرده می­شود، چرا که عوامل شکل­دهنده به آن، پنهان و در بسیاری موارد غیرفیزیکی بوده و در سطوح و لایه­های مختلفی مطرح می­گردد و این موضوع، مسئله اصلی این پژوهش است. به همین دلیل، هدف این پژوهش شناسایی مولفه­های موثر در شکل­گیری رویدادهایی است که می­توانند به عنوان عاملی تأثیرگذار در زندگی­بخشی به فضای زیسته عمل نمایند، امری که می­تواند در فهم فضای معماری به مثابه محیط انسانی موثر واقع شده و ابعاد جدیدی از فضا را ارائه نماید. سوال اصلی پژوهش آن است که رویدادهای زندگی­بخش چگونه رویدادهایی بوده و مولفه­های موثر در شکل­گیری آن­ها چه هستند؟ در همین راستا، این پژوهش با روش تحقیق کیفی، به مطالعه و بررسی آراء نظریه­پردازان حوزه­های مختلف در مورد رویداد و ارتباط آن با فضا، مکان، زمان و حرکت پرداخته و همزمان با مطالعه کتابخانه­ای- اسنادی، با حضور در متن رویدادهای مختلف، سطوح متفاوت تبلور حیات در فضا را مورد شناسایی قرار داده است. نتایج تحقیق حاکی از وجود سه سطح از مولفه­های زندگی­بخش، تحت عنوان: 1- ویژگی­ها دربردارنده­ی، وابستگی به روند طبیعی زندگی روزمره و آزادیِ فضاییِ آن، تنوع، اتمسفر تأثیرگذار، شکل­دهنده به زنجیره­ای از کنش­ها و معانی سازمان­یافته در یک کل، تداعی­ها و نمادها، به مثابه جزیی از جامعه؛ 2- قابلیت­ها شامل دربرگیرندگی و هم­افزایی، انسجام­بخشی، رشد و مکان­سازی و در نهایت 3- فراهم آوردن امکان­هایِ حضور فعال گروه­های اجتماعی و سنی مختلف و برقراری تعاملات اجتماعی میان آن­ها، حضور فعالانه­ی بدن و کالبد انسانی به عنوان واسط میان دنیای ذهنی و عینی، استفاده فعالانه از عنصر حرکت برای شکل­دهی به فضا، ادراک حسی و ادراک چندوجهی است؛ و در صورت تعریف رویدادهای متناسب با این سطوح، می­توان رویدادهایی زندگی­بخشی را تعریف نمود که نه تنها خود دارای مراتب متنوعی از حیات هستند، بلکه قادر به زندگی­بخشی، تعریف و در مرحله­ای بالاتر تولید فضای زیسته خواهند بود.