عوامل مؤثر بر انتخاب موضوع تحقیقات علمی دانشجویان رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی

بخش زیادی از تحقیقات روستایی کشور را دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی در قالب پایان‌نامه/ رساله انجام می‌دهند. اولین شرط دستیابی به حداکثر کارایی پایان‌نامه/رساله این دانشجویان، انتخاب موضوعهای مناسب برای این تحقیقات است؛ از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر انتخاب موضوع پایان‌نامه/رساله‌های دانشجویان رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی انجام شده است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و با ترکیب دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مشتمل بر دانشجویان (161 نفر) و اعضای هیئت-علمی (20 نفر) رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاههای دولتی سطح شهر تهران است که به روش سهمیه‌بندی تعداد 100 نفر از دانشجویان و به روش تمام‌شماری تعداد 20 نفر از اعضای هیئت علمی به‌عنوان نمونه‌ انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته است که برای اطمینان از روایی آن به افراد صاحبنظر در رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی مراجعه شد و پایایی آن با استفاده از آزمون همسانی درونی آلفای کرونباخ به میزان 79/0 احراز شد. برای تحلیل داده‌های پرسشنامه از آزمونهای آماری چون توزیع فراوانی، تعیین میانگین، محاسبه متوسط میانگین، تحلیل عاملی، آزمون تی (t-test) و ویل‌کاکسون استفاده شد. نتایج به‌دست آمده از تحلیل عاملی نشان داد که پنج دسته از عوامل شامل محیط دانشگاه، علاقه شخصی دانشجو، زمان و سهولت دسترسی به منابع، ارتباط با سازمانها و نهادها و تعلق مکانی در انتخاب موضوع پایان‌نامه/رساله‌های دانشجویان مؤثر بودند که در بین این عوامل محیط دانشگاه بیشترین تأثیر را داشته است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که دانشجویان در مرحله انتخاب موضوع کمتر به مسائل، مشکلات و نیازهای جامعه روستایی توجه داشته‌اند.