عوامل مؤثر بر کیفیت نشر مقاله‌های علمی در علوم کشاورزی در ایران

کیفیت نشر مطالب علمی نقش مهمی در تسهیل تبادل دانش دارد. بر این اساس، امروزه بر آسیب‌شناسی فرآیند نشر و حفظ کیفیت آن تأکید فراوان می‌شود. هدف این مقاله، واکاوی عوامل مؤثر بر کیفیت نشر مقاله‌های علمی در علوم کشاورزی ایران بود. روش تحقیق، توصیفی ـ همبستگی بود و از فن پیمایش برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکترای کشاورزی دانشگاه‌‌های دولتی ایران بودند (6773=N) که تعداد 363 نفر از آن‌ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای (سه مرحله) انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌‌ای بود که روایی ظاهری و محتوایی آن توسط پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و تعدادی از سردبیران مجلات معتبر علمی ـ پژوهشی در حوزه‌‌ی کشاورزی تأیید گردید. همچنین، پایایی دسته گویه‌های مختلف آن، با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که متغیرهای زمینه‌ای نشر (شامل زمینه‌های دانشی، اخلاقی و نگرشی)، رفتار نشر (شامل رفتارهای برنامه‌‌ریزی، تدارکات و تهیه مقدمات، اصلاح و بازنگری و تهیه متن نهایی)، ساختار نشر (شامل ساختارهای فرآیند داوری و چاپ مقاله) با کیفیت نشر علمی، رابطه معنی‌‌داری دارند. در این راستا، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای یاد شده، حدود 60 درصد از تغییرات متغیر کیفیت نشر مقاله‌‌های علمی در علوم کشاورزی را تبیین می‌‌کنند. در پایان، بر اساس یافته‌های پژوهش، برخی پیشنهادهای کاربردی ارائه شده است.