فرصتها و چالشهای همگرایی منطقه‌ای در خلیج فارس
نویسندگان
چکیده مقاله:
خلیج فارس از رنسانس به این‌سو، از آبراهی با موقعیت ارتباطی و جایگاهی منطقه‌ای به موقعیتی استراتژیک، اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیک و ژئوانرژی در مناسبات و تعامل‌های بین‌المللی بدل شد. به نظر می‌رسد منطقة خلیج فارس، این نقش منحصر به فرد و بی‌بدیل را تا نیمة نخست قرن بیست و یکم دارد. از ابتدای قرن بیستم تا پایان دهة هفتاد که مصادف با تولد کشورهای کوچک حوزة جنوبی خلیج فارس است، به کمک انگلستان، تلاش‌هایی برای همگرایی میان این کشورها صورت گرفت، اما هیچ‌یک از این همکاری‌ها به همگرایی کاملی منجر نشد و اختلاف‌ها و چالشهای بعدی را نیز به وجود آورد. حضور آمریکا و بازگشت انگلیس و فرانسه به منطقه، رقابت تسلیحاتی، دیدگاه‌های امنیتی متفاوت و بعضاً متضاد، نبود اعتماد جمعی، وجود اختلاف‌های ارضی و مرزی، نبود دیدگاه‌ها و هنجار‌های مشترک و وجود اختلاف‌های قومی و فرهنگی در منطقه، زمینه‌ساز واگرایی و از سازه‌‌های مهم ناهمانندی و ناهمگرایی منطقة خلیج فارس است. قرن بیست و یکم را با توجه به مزایا و تجارب حاصل از این همگرایی‌ها، باید قرن همگرایی مجدد منطقه‌ای دولت‌ها در جهان نامید. منطقة خلیج فارس نیز مجموعه‌ای از امتیازها و مؤلفههای همسازة همگرایی منطقه‌ای را دارد که در صورت توافق در مورد آن‌ها می‌توان به همکاری و مشارکت جمعی و سپس به همگرایی منطقه‌ای دست یافت. عواملی نظیر قلمرو جغرافیایی مشترک و موقعیت همسایگی، دین و ارزش‌‌های فرهنگی مشترک، منابع نفت و گاز مشترک و سیاست‌گذاری هماهنگ در خصوص آن، مزایا و مصائب ژئوپلیتیک همسان و ضرورت برنامه‌ریزی دربارة آن و موضوع‌های مشترکی نظیر مسائل زیست‌محیطی، گردشگری و مواد مخدر، بر این همگرایی مؤثرند. به نظر می‌رسد توجه و تمرکز بر موضوع‌ها و مسائل مشترک واقعی و عینی محیط اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی این کشورها می‌تواند زمینة تفاهم، توافق، همکاری مشترک و در نهایت همگرایی منطقه‌ای را ایجاد کند.
منابع مشابه
فرصتها و چالشهای توسعه پایدار سیستمهای فتوولتاییک در ایران
سیستمهای فتوولتاییک دارای مزایای منحصر به فردی از جمله عدم آلودگی زیست محیطی، عدم نیاز به شبکه، تولید برق به صورت پراکنده و هزینه پایین تعمیر و نگهداری می باشند. بنابراین در این تحقیق با استفاده از مدل SWOT و بر طبق نظر متخصصان به تحلیل نقش عوامل درونی (قوت و ضعف)و عوامل بیرونی(فرصت و تهدید) سیستمهای فتوولتاییک در ایران پرداخته شده است. بر اساس این مطالعه 7 نقطه قوت، 7 ضعف، 15 فرصت و 14 تهدید...
متن کاملموانع همگرایی در شورای همکاری خلیج فارس از منظر ژئوپلتیک
امروزه نقش عوامل ژئوپلتیک در همگرایی و واگرایی کشورها و تحلیل گروه‌بندی‌ها و سازمان‌های منطقه‌ای بر کسی پوشیده نیست. از این منظر ژئوپلتیک توانسته است الگوهای جدیدی از رقابت، منازعه، همکاری، واگرایی و همگرایی را در سطوح مختلف ترسیم نماید. شورای همکاری خلیج‌فارس که یک نمونه از این گروه‌بندی‌ها می‌باشد از ابتدای تأسیس در سال 1981 به‌رغم وجود بسترهای همگرا مانند علائق دینی و فرهنگی مشترک و وابستگی...
متن کاملخرید تسلیحات نظامی و همگرایی منطقه‌ای در خلیج فارس (مطالعه موردی شورای همکاری خلیج فارس و ایران)
خلیج فارس از چند دهه گذشته منطقه‌ای حیاتی، استراتژیکی و کانون مسئله امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است و موقعیت ژئواستراتژیک، منابع عظیم انرژی، رقابت‌های قدرت‌های فرامنطقه‌ای، وابستگی‌های خارجی در این حوزه و مناقشات و بحران‌های منطقه‌ای، تاکنون از مؤلفههای اصلی واگرایی و نبود همگرایی منطقه‌ای آن بوده است. اکنون ظهور مؤلفه نوین خرید‌های کلان تسلیحاتی و افزایش وابستگی‌های نظامی - امنیتی می‌توا...
متن کاملبررسی فرصتها و چالشهای همگرایی ایران و کشورهای فارسی زبان منطقه
فرهنگ مشترک در روابط بین الملل کنونی موجب تکوین یک «هویت ملی» در ورای مرزهای تعیین شده در ساختار روابط بین الملل جهان امروز می شود. هویتی که سدها و دیوارهای جدایی و روابط سرد میان کشورها را فروریخته و زمینه ساز تشکیل اتحادیه ها و همکاری های منطقه ای می گردد. در این پژوهش به قابلیت ها و ظرفیت های «فرهنگ» با تاکید بر عنصر زبان فارسی در گسترش روابط و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای فارس...
15 صفحه اولموانع همگرایی در شورای همکاری خلیج فارس از منظر ژئوپلتیک
امروزه نقش عوامل ژئوپلتیک در همگرایی و واگرایی کشورها و تحلیل گروه بندی ها و سازمان های منطقه ای بر کسی پوشیده نیست. از این منظر ژئوپلتیک توانسته است الگوهای جدیدی از رقابت، منازعه، همکاری، واگرایی و همگرایی را در سطوح مختلف ترسیم نماید. شورای همکاری خلیج فارس که یک نمونه از این گروه بندی ها می باشد از ابتدای تأسیس در سال 1981 به رغم وجود بسترهای همگرا مانند علائق دینی و فرهنگی مشترک و وابستگی ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 46 شماره 4
صفحات 731- 755
تاریخ انتشار 2015-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023