فناوری PCR برای شناسائی ژن‌های vanAو vanB در حاملین روده‌ای انتروکوک مقاوم به ونکومایسین در سه بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز

زمینه و اهداف: انتروکوک به‌صورت فزاینده‌ عامل عفونت‌های شدید بیمارستانی است. مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها، به‌ویژه ونکومایسین، آمپی سیلین و غلظت‌های زیاد آمینوگلیکوزیدها در آن شایع است. شناسائی سریع و درست انتروکوک مقاوم به ونکومایسین (Vancomycin resistant enterococci : VRE)، در مدیریت و درمان بیماران کلنیزه شده یا دچار عفونت انتروکوکی، بسیار حیاتی است و اجرای برنامه‌های درمانی مناسب برای پیشگیری از انتشارآن را فراهم می‌کند. هدف این مطالعه بکارگیری فناوری PCR، جهت شناسائی ژن‌های vanA و vanB در حاملین روده‌ای انتروکوک مقاوم به ونکومایسین بود. روش بررسی: 432 نمونه مدفوع یا رکتال سوآب از بیمارانی که حداقل 72 ساعت در بخش‌های پرخطر ( ICU، هماتولوژی/انکولوژی، عفونی و سوختگی) در سه بیمارستان آموزشی درمانی تبریز (سینا، کودکان و شهید قاضی طباطبائی) بستری بودند و همچنین بیماران سرپائی (مراجعه کننده به درمانگاه انکولوژی، درمانگاه عفونی و بخش همودیالیز) جمع آوری شد (87-1386). نمونه‌ها در محیط‌های اختصاصی کشت داده شد و سویه‌های انتروکوک جداسازی گردید. تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) ونکومایسین ، با روش Agar dilution انجام شد و سویه‌های مقاوم با E-test تایید گردید. فناوری PCR جهت شناسائی ژن‌های vanA/vanB ، اجراء شد. یافته‌ها: از 432 نمونه 291 (3/67%) سویه انتروکوک ایزوله شد. 189 سویه (9/64%) انتروکوکوس فکالیس و 86 سویه (5/29%) انتروکوکوس فسیوم تعیین هویت شدند. تعیین MIC ، مقاومت کامل به ونکومایسین را در 15 (1/5%) سویه اثبات کرد که همگی انتروکوکوس فسیوم بودند. فناوری PCR ، حضور ژن‌های vanA یا vanB با مقاومت حد واسط (MICs, 8-16 μg/ml) یا مقاومت سطح بالا≥ 256 μg/ml) (MICs, به ونکومایسین را در 54 (5/18% ) سویه نشان داد. در مجموع 42 (6/66%) سویه‌ مقاوم، انتروکوکوس فسیوم و 15 ( 8/23% ) سویه انتروکوکوس فکالیس بودند. 54 (7/85%) سویه مقاوم به ونکومایسین از بیماران بستری و 9 (2/14%) سویه ازبیماران سرپائی بدست آمد. نتیجه گیری: مقاومت کامل به ونکومایسین در انتروکوکوس فسیوم و در بیماران بستری یافت شد. مقاومت متوسط یا سطح بالای انتروکوک به ونکومایسین در بیماران بستری و سرپائی وجود دارد. فراوانی ژن vanB بیشتر از vanA است.