قضیه حقیقیه و خارجیه در حدیث مفهوم‌شناسی، پیشینه و قاعده اوّلی

نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:

در اصول فقه، به قضایایی که دایره عمل آنها، به زمان، مکان و مخاطبِ ‫خاص منحصر است و حکم آن جنبه عمومی ندارد، «قضیه خارجیه» اطلاق می‫شود و در مقابل آن، «قضیه حقیقیه» قرار دارد. این دو اصطلاح، توسط آخوند خراسانی از دانشِ منطق وارد مباحث اصول‫ فقه شد و پیش از آن، فقها اصطلاح «قضیةٌ فی واقعة» را استفاده می‫کردند که تفاوت‫هایی با قضیه خارجیه دارد.اختصاص یک روایت به موقعیت و شرایط خاص، از صدر اسلام وجود داشت؛ هرچند این اصطلاحات، مربوط به زمان تدوین دانش‫هاست. در نگاه ظاهری، به صرف احتمال مختص بودن یک روایت به شرایط خاص، قضیه خارحیه مطرح می‫شود؛ درصورتی‫که قاعده اوّلی، اشتراک در موضوعات و احکام است. تعریف و تبیین این اصطلاح‫ها، در کلمات علما مطرح است؛ ولی به شکل متمرکز، به مفهوم‫شناسی این اصطلاح‫ها و تفاوت آن با یکدیگر و همچنین، پیشنیه مفصل آن و تبیین قاعده اوّلی در این زمینه، پرداخته نشده است. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

قضایای حقیقیه و خارجیه نزد خونَجی

افضل الدین خونَجی، با تقسیم هر یک از عقد الوضع و عقد الحمل به خارجی و حقیقی، عقدهای خارجی را به صورت وصفی و عقدهای حقیقی را به سه صورت بسیط، اضافی و شرطی بیان می‌کند. از آنجا که موصوف و صفت را در منطق جدید غالبا معادل ترکیب عطفی می‌دانند، به نظر می‌رسد که عقدهای خارجی را باید به صورت ترکیب عطفی تحلیل کرد. عقدهای حقیقی را نیز دست کم به سه صورت بسیط، شرطی تابع‌ارزشی و شرطی ربطی می‌توان تحلیل کرد. ...

متن کامل

شرط علّی معرفت و قضایای حقیقیه و خارجیه

 در پاسخ به مثال­های نقضی «ادموند گتیه» در باب کافی نبودن اجزای سه‌گانه در تعریف سه جزیی معرفت، «آلوین گلدمن»، معرفت­شناس معاصر، جزو چهارمی را به اجزای سه‌گانه‌ی تعریف می‌افزاید که به «شرط علّی معرفت» معروف است. بر مبنای این شرط، باور به یک گزاره باید معلول مستقیم یا نامستقیم محکی خارجی آن گزاره باشد. در این مقاله، از طریق مطالعه‌ی تطبیقی میان تقسیم گزاره‌ی مسوّره به حقیقیه و خارجیه از یک سو و شر...

متن کامل

عکس مستوی قضیه خارجیه نزد خونجی

افضل‌الدین خونجی در عکس مستوی موجهات نوآوری‌های فراوانی دارد که منطق‌دانان بعدی در این زمینه همگی از او پیروی کرده‌اند. پی‌گیری این بحث در ارسطو، ابن سینا، فخر رازی و خونجی نشان می‌دهد که تغییرات تدریجی از ارسطو تا خونجی مانند طیفی است که دو سر آن هیچ همانندی ندارند و احکامی که ارسطو در عکس مستوی موجهات پذیرفته است، همگی مورد انکار خونجی قرار گرفته است. هرچند ادعاهای خونجی در عکس قضایای خارجیه ...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

قضایای ثلاث (ذهنیه - خارجیه - حقیقیه)

دراین رساله ابتدا بحثی پیرامون قضایای حمیله و تقسیم بندی آن (به لحاظ موضوع) صورت گرفته و سپس تعاریف قضایای ثلاث را از کتب علماء منطق استقصاء نموده و ضمن نقد و بررسی آنها به اشکالاتی که متوجه تقسیم بندی و تعاریف این قضایاست پرداخته شده سپس مناطصدق قضایای ثلاث از دیدگاه فلاسفه اسلامی و آنگاه بحث تطبیقی در مورد مناط صدق (بین نظرات comespondence و cohorece و ...) صورت گرفته است .

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 2

صفحات  3- 26

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023