مبانی دینی و تحلیل روان‌شناختی«صبر» با تکیه بر آیات قرآن کریم

نویسنده

  • فیرده حسین ثابت هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده مقاله:

انسان اگر صبور نباشد، نمی‌تواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبندة زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار می‌گیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواری‌های روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف می‌تواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش «صبر» اهمیّت پیدا می‌کند. در قرآن کریم نیز برای آموزش صبر از روش‌هایی چون دستور صریح، بیان فواید «صبر»، سفارش یکدیگر به «صبر» و ارائة الگو استفاده شده است. از دیدگاه روانشناسی می‌توان از روش‌هایی چون تقویت تفکیکی، تنش‌زدایی، خود آموزش‌دهی و سرمشق‌گیری و همانندسازی استفاده کرد. از جمله پیامدهای صبر دستیابی به حقیقت، افزایش قدرت مقابله با حوادث، ایجاد تعادل روانی، آسان شدن سختی‌ها و مِهرورزی می‌باشد. سخت‌رویی از مفاهیم مشابه با «صبر» در روانشناسی است، امّا در واقع، با آن متفاوت است. «صبر» از طریق توجّه به تمام رویدادهای مثبت و منفی که در طیِّ ناملایمات رُخ می‌دهد، کاهش ادراک ناکارآمدی و غلبه بر موانع و به تَبَع آن، شکوفایی باعث کاهش اضطراب می‌شود. همچنین «صبر» از طریق افزایش تلاش برای رفع موانع، مواجهه با تقویت‌کننده‌های مثبت را زیاد می‌کند و از طریق کاهش و تغییر ارزیابی منفی نسبت به جهان، کاهش درماندگی و افزایش مِهرورزی باعث کاهش افسردگی می‌شود. «صبر» می‌تواند مِهروزی بین انسانها را تقویت کند و آنان را از خودخواهی به سمت دگرخواهی سوق دهد. «صبر» از طریق افزایش مِهرورزی و یادآوری نعمت‌های پروردگار در زمان سختی منجر به افزایش شادکامی می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مبانی دینی و تحلیل روان شناختی«صبر» با تکیه بر آیات قرآن کریم

انسان اگر صبور نباشد، نمی تواند در برابر حوادث و ناملایمات کوبنده زندگی دوام آورد و سلامت روانی خود را حفظ کند و چه بسا در معرض اختلالات روانی قرار می گیرد. «صبر» مقاومت در برابر ناملایمات و دشواری های روزگار و موانع درونی است. میزان «صبر» افراد در طیِّ زندگی و در اثر حوادث مختلف می تواند کم یا زیاد شود. از این رو، آموزش «صبر» اهمیّت پیدا می کند. در قرآن کریم نیز برای آموزش صبر از روش هایی چون دست...

متن کامل

ترسیم ساختار دینی مفهوم مکان در واحد همسایگی با تکیه بر آیات قرآن کریم

مکان­یابی فرآیند نظام­مند و مستقل ارزیابی مبتنی بر واقعیت انتخاب مطلوب‌ترین مکان است. این فرایند به­عنوان یک فرایند تصمیم­گیری همه جانبه، مستلزم در نظر گرفتن الگو و رعایت اصول و مراحل پیوسته­ای می­باشد. جهت بررسی مکان­یابی در اسلام به مفهوم مکان در اسلام و مکان­شناسی قرآن، می­پردازیم. پس از آن مکان­یابی به عنوان ابزاری که به وسیله آن ساخت خانه را می­توان بهینه نمود، تبیین می­شود. ماهیت تحقیق، ا...

متن کامل

تحلیل مسئولیتهای اخلاقی انسان در تعامل با محیط زیست با تکیه بر آیات قرآن کریم

از جمله موضوعات مورد بحث در حوزه زیست، اخلاق کاربردی و حقوق بحث از بایدها و نبایدهای تعامل انسان با محیط زیست است. قرآن کریم نیز به عنوان کتاب تکوین و تشریع در گزاره‌های توصیفی و الزامی خود نحوه صحیح تعامل انسان را با محیط زیست با ظرافت، دقت و عمیق بیان نموده است. این پژوهش با هدف تبیین نگاه قرآن در این مورد و با روشی توصیفی و تحلیلی به عمده‌ترین مسئولیت‌های اخلاقی انسان در مورد محیط زیست پرداخ...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

فرآیند یادگیری با تکیه بر آیات قرآن کریم و اشعار مثنوی معنوی

بدن انسان مکانیسم پیچیده‌ای دارد که علی‌رغم تمامی پیشرفت‌های علوم زیستی و شناختی باز هم جنبه‌های زیادی از آن کشف نشده است و دانشمندان امروزی در صدد کشف آنها هستند.گاهی آنچه علم پس از مدّت‌ها آزمایش به آن می‌رسد، به وضوح در آیات قرآن تصریح شده و با تفحص  به راحتی قابل استنباط است. یادگیری، یکی از فرآیندهای پیچیده در بدن انسان است. با نگاهی به ظاهر بدن انسان به راحتی می‌توان دریافت که دو ابزار وقو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 8

صفحات  95- 113

تاریخ انتشار 2014-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023