مقایسه مقدار لیپید و لیپو پروتئین‌ های سرم قبل و بعد از مصرف قرص ‌های ضدبارداری تری فازیک و منو فازیک

قرص های ترکیبی ضدبارداری اثرات فارماکودینامیک متفاوتی از جمله اثر بر متابولیسم لیپیدها اعمال می کنند. نظر به اینکه اثر قرص های ضدبارداری بر لیپید و لیپو پروتیینهای سرم وابسته به مقدار هورمون و از طرفی اثر بیولوژیک و نسبی استروژن و پروژسترون در بدن است، در این مطالعه نیمه تجربی و آینده نگر مقدار لیپید و لیپوپروتیین های سرم، قبل و بعد از 3 ماه مصرف قرص های ضدبارداری تری فازیک و منو فازیک لونورژسترول در 70 نفر از متقاضیان مصرف قرص های ضدبارداری در 6 مرکز بهداشتی درمانی شهر شاهرود مقایسه شد. دو گروه از نظر میانگین سن، تعداد زایمان هم چنین میانگین BMI، کلسترول، تری گلیسیرید،HDL-C و LDL-Cسرم قبل از مصرف قرص های ضدبارداری تفاوتی نداشتند. میانگین کلسترول،HDL-Cو LDL-C سرم پس از 3 ماه مصرف قرص های ضدبارداری تری فازیک لونورژسترول تفاوت آماری معنی داری نداشت، در حالی که افزایش معنی دار در میانگین تری گلیسیرید سرم بدست آمد. بعد از 3 ماه مصرف قرص های ضدبارداری منوفازیک لونورژسترول، میانگین کلسترول LDL-C سرم افزایش و میانگین HDL-C سرم کاهش معنی داری را نشان داد، در حالی که تفاوت آماری معنی داری در میانگین تری گلیسیرید سرم مشاهده نشد. در این مطالعه قرص ضدبارداری منو فازیک لونورژسترول بر میزان HDL-C سرم به عنوان یک عامل محافظت کننده در برابر بیماری های قلبی عروقی اثر منفی داشت که با نتایج بعضی از مطالعات هم خوانی دارد. نقش تغییرات لیپیدها در بروز بیماری های کرونری قلب در مصرف کنندگان قرص های ضدبارداری مشخص نمی باشد اما کاهش این تغییرات منطقی به نظر می رسد، لذا استفاده از قرص های ترکیبی با میزان کمتر هورمون لونورژسترول به دلیل اثرات منفی این هورمون بر لیپید و لیپوپروتیین های سرم و یا تغییر نوع هورمون پروژسترون در قرص های ترکیبی پیشنهاد شده است. هرچند مطالعات آینده نگر و مقطعی بر روی تغییرات متابولیکی در مصرف کنندگان قرص های ضدبارداری مفید است، اما انجام مطالعات اپیدمیولوژیک در زمینه اثرات طولانی مدت قرص های ضدبارداری از اهمیت بیشتری برخوردار است.