میکوریز آربسکولار در کیکم (Acer cinerascens) در دو فصل بهار و پاییز و ارتباط آنها با برخی عناصر غذایی ضروری (مطالعۀ موردی: بازفت، چهارمحال و بختیاری)

قارچ‌های میکوریزی آربسکولار از جمله مهم‌ترین ریزموجودات خاکزی هستند و نقش بسیار مهمی در حاصلخیزی خاک ایفا می‌کنند. گیاهان مختلف به‌علت داشتن ویژگی‌های منحصر به‌فرد فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در ریشة خود، همزیستی متفاوتی با این قارچ‌ها دارند. در این پژوهش برای بررسی رابطۀ قارچ میکوریزی آربسکولار و برخی عناصر ریزوسفری و عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک، 30 پایه کیکم در رویشگاه طبیعی آن در منطقۀ بازفت در چهار محال و بختیاری انتخاب شدند. در دو فصل بهار و پاییز، از ریشه‌های کیکم و خاک اطراف آنها نمونه‌برداری شد. ابتدا اسپورهای قارچ‌های آربسکولار همزیست با گونۀ کیکم (Acer cinerascens) به‌روش الک مرطوب و سانتریفوژ کردن با ساکارز، جداسازی و براساس صفات مورفولوژیکی چهار گونۀ Glomus و یک گونۀ Acaulospora تا حد جنس شناسایی شدند. همچنین برای تعیین درصد کلنیزاسیون ریشه، با استفاده از محلول رنگی آنیلین‌بلو ۱‌ درصد، قطعاتی از ریشه‌ها رنگ‌آمیزی شدند. بین فراوانی اسپور و درصد کلنیزاسیون ریشه در بهار و پاییز اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. درصد کلنیزاسیون ریشه با پتاسیم قابل جذب در فصل بهار همبستگی مثبتی نشان داد که ممکن است به دلیل تنش‌های فیزیولوژیکی مانند نزدیک شدن به دورۀ بذردهی باشد که به افزایش کلنیزاسیون ریشه منجر شده است. بین نیتروژن کل و فسفر قابل جذب در فصل بهار و پاییز همبستگی معنی‌داری وجود نداشت.