نتایج درمان شوک ناشی از تروما در مصدومان غرب کشور به‌دنبال آموزش عملی احیاء

چکیده مقدمه: در شرایط بروز حادثه در مناطق دور از دسترس ، امداد رسانی در لحظه‌های اولیه اهمیت دارد. چون خونروی و به‌دنبال آن شوک هیپوولمی در تروماهای ناشی از حوادث از علل اصلی مرگ و میر در مجروحان است، ارائه راهکارهای مناسب برای به حداقل رساندن این پیامد از ضروری‌ترین مسائل در استان‌های محروم کشور محسوب می‌شود که امکان دسترسی و انتقال سریع بیمار به مراکز مجهز پزشکی دشوار است. هدف: بررسی تأثیر آموزش عملی احیاء در کاهش مرگ و میر و پیش‌آگهی مصدومان تروما در منطقه مهران استان ایلام در سال‌های 84-1380. مواد و روش‌ها: در این مطالعه چهار ساله ابتدا کلاس‌های آموزش علمی احیاء در شهر مهران و پنج شهرک روستایی اطراف آن برگزار شد. سپس 471 مجروح تصادف وسیله نقلیه، انفجار مین و اصابت گلوله بررسی شدند. وضعیت فیزیولوژی مجروحان با معیاری به نام (Physiologic Severity Score) ارزیابی و یافته‌ها در فرم جمع‌آوری اطلاعات ثبت شد. نتایج: 471 مجروح در دو گروه امداد گرفته (گروه اول) شامل 226 نفر و گروه امداد نگرفته(دوم) شامل 245 نفر قرار گرفتند. شایع‌ترین عامل تروما در هر دو گروه، تصادف رانندگی بود(5/61%). بیشترین اقدام اولیه، متوقف کردن خونروی و در 50% بیماران بود. میانگین PSS مجروحین هنگام رساندن آنها به بیمارستان ایلام در دو گروه امداد گرفته و امداد نگرفته به ترتیب 505/7 و 799/6 بود که اختلاف آماری معنادار داشت.(فاصله اطمینان 95% برابر با 3/0 الی 912/0). نتیجه‌گیری: در این تحقیق مجروحانی که در دقایق اولیه از طرف امدادگران آموزش دیده‌ کمک دریافت کرده بودند، وضعیت فیزیولوژی بهتری در حین انتقال به بیمارستان ایلام داشتند که مانع از رفتن آنها به مرحله غیر قابل برگشت شوک شده بودند. حادثه خیز بودن کشور و امکانات کم امدادرسانی وانتقال مجروحین به مراکز مجهزتر پزشکی، لزوم ارائه آموزش اولیه و ساده به امدادگران را می‌رساند تا برای درمان مجروحین تروما (بخصوص افراد در خطر شوک) در شرایط دور از دسترس باعث درمان بهتر آنها شود، لذا پیشنهاد می‌کنیم که این آموزش‌ها جز اولویت‌های سیستم بهداشت ودرمان کشور قرار گیرد.