نقدی بر انتساب سه اثر از فلزکاری غرب ایران به مکتب موصل در نیمۀ اول قرن هفتم هجری؛ عودسوز ابوبکر سنی رازی، ابریق و شمعدان موزۀ ویکتوریا و آلبرت

در نیمۀ اول سدۀ هفتم هجری، هم‌زمان با آخرین دهه‌های حکومت اتابکان زنگی در شمال عراق، مکتب موصل جایگاه ممتازی در فلزکاری دوران اسلامی داشت. بنابراین، شهرت آثار این مکتبْ اصالت فلزکاری سایر مناطق را تحت‌الشعاع قرار داده است. از این دوره آثار مهمی برجای مانده است که براساس برخی ویژگی‌های سبک‌شناختی به موصل منتسب شده‌اند. با وجود این، در شکل و تزیینات این آثار، تفاوت‌های بارزی با اشیای به‌دست‌آمده از این مکتب مشاهده می‌شود. در این نوشتار، سه نمونه از این اشیا را با هدف تعیین خاستگاه واقعی آن‌ها انتخاب و به تفصیل ارزیابی و تحلیل کرده‌ایم. نتیجۀ یافته‌های ما نشان می‌دهد که به‌رغم کاربرد برخی از نقوش تزیینی فلزکاری موصلی در این آثار انتساب آن‌ها به این مکتب مهم فلزکاری در سدۀ هفتم هجری، با توجه به شواهد موجود، توجیه‌پذیر نیست. از نظر نویسندگان این مقاله، آثار مذکور در غرب ایران تولید شده است.