نقش برخی متابولیت‌ها در ساز و کار تنظیم اسمزی در یونجه یکساله برگ بریده [Medicago laciniata (L.) Mill]در تنش خشکی

به منظور بررسی نقش برخی متابولیت‌ها از جمله پرولین، قندها و پروتئین‌های محلول، املاح معدنی در ساز و کار تنظیم اسمزی و بررسی روند تغییرات روابط آبی درشرایط تنش خشکی در یونجه یکساله برگ بریده ] Medicago laciniata (L.) Mill [، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گردید. دو ژنوتیپ حساس و متحمل به خشکی یونجه یکساله در سطوح مختلف تنش خشکی شامل 1/0- ، 2/0- و 1- مگا پاسکال به ترتیب سطح تنش خشکی کم، متوسط و شدید و شرایط طبیعی (ظرفیت مزرعه = 03/0- مگا پاسکال) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که افزایش تنش خشکی، میزان رطوبت نسبی (RWC) بافت‌ها را کاهش داده و این کاهش در ژنوتیپ حساس بیشتر بود. کاهش پتانسیل اسمزی (ψs)در ژنوتیپ متحمل نسبت به حساس با افزایش شدت تنش، نشان از افزایش تجمع متابولیت‌های آلی مانند قندهای محلول، پرولین و املاح معدنی مانند پتاسیم است. در این تحقیق تنظیم اسمزی عمدتاً از طریق افزایش میزان قند محلول و یون پتاسیم به عنوان ساز و کاری مؤثر در ایجاد مقاومت به خشکی در این دو ژنوتیپ نقش داشته است، به طوری که میزان آن در ژنوتیپ متحمل در شدیدترین میزان تنش (1- مگا پاسکال) تقریباً دو برابر ژنوتیپ حساس بوده است.