نگاهی به تولیدات علمی نویسندگان ایرانی با وابستگیهای سازمانی غیر ایرانی

هدف این پژوهش بررسی میزان تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی با وابستگی سازمانی غیر ایرانی به دانشگاههای برتر کشورهای توسعه­یافته و صنعتی جهان در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس بود. روش پژوهش پیمایشی، توصیفی و با رویکرد علمسنجی و جامعه آماری شامل  اعضای هیئت­علمی ایرانی 301 دانشگاه برتر کشورهای جی هشت و استرالیا بود که بر اساس نظام رتبه­بندی دانشگاههای جهان انتخاب شدند و اطلاعات مربوط به تولیدات علمی از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس استخراج شد. یافته‫ها نشان داد که 553 نفر از اعضای هیئت علمی ایرانی در حوزه‫های مختلف در دانشگاههای کشورهای توسعه‫یافته و صنعتی مشغول فعالیت هستند و طی سالهای مورد بررسی 14211 مقاله علمی از این افراد در مجلات معتبر علمی منتشر شده است. در این میان، بخش چشمگیری از تولیدات علمی اعضای هیئت­علمی ایرانی در دانشگاههای ایالات متحده امریکا منتشر شده است و کشورهای کانادا و بریتانیا در رتبه‫های بعدی قرار دارند. به علاوه، یافته‫ها نشان می­دهد که موضوع بسیاری از مقالات و مدارک علمی در حوزه‫های مهندسی (3874)، پزشکی (1623) و بیوشیمی، ژنتیک و بیولوژی (852) بوده است. جریان فرار مغزها از کشورهای در حال توسعه به­ویژه کشور ایران به کشورهای توسعه یافته و پیشرفته جهان سالهاست که شروع شده است و بیم آن هست که شتاب بیشتری بگیرد و به حد نگران کننده‫ای برسد. توجه و سیاستگذاری در این امر و تلاش برای جلوگیری از خروج متخصصان و دانشمندان کشور و نیز ترغیب اعضای هیئت علمی ایرانی در کشورهای پیشرفته به بازگشت به کشورمان لازم و ضروری به­نظر می‫رسد.