واکاوی بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا (Brassica napus) در شهرستان اُرزوئیه

نظر به اینکه ایران واردکنندة عمده روغن خام است، توسعه کشت کلزا می‏تواند در کاهش واردات و صرفه‏جویی در منابع ارزی کشور نقشی مهم ایفا نماید. این در حالی است که در مسیر توسعه کشت کلزا موانع و چالش­هایی وجود دارد. ازاین‌رو، هدف کلی این پژوهش واکاوی بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا در شهرستان اُرزوئیه از توابع استان کرمان بود. روش انجام این تحقیق کمی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کشاورزان بخش مرکزی شهرستان اُرزوئیه در سال زراعی 1396-1395 بودند (1000=N) که 122 نفر از آنان با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه‏ بارتلت و همکاران برآورد و به روش نمونه‏گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلی تحقیق، پرسش‏نامه محقق ساخته بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از پانل متخصصان دانشگاهی و کارشناسان جهاد کشاورزی بخش مرکزی شهرستان اٌرزوئیه به دست آمد. پایایی پرسش­نامه نیز با استفاده از انجام یک مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب KMO برابر با 54/0 حاصل شد. یافته‏های تحقیق نشان داد بازدارنده‏های توسعه کشت کلزا در چهار مقوله: مالی، فرآیند تولید، درون فردی و اطلاعاتی-ارتباطی قابل‌تفکیک‌اند. علاوه بر آن، بر اساس رتبه‏بندی صورت گرفته، موانع مالی با میانگین 80/3 و انحراف معیار 359/0 در جایگاه نخست قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل خوشه­ای نیز حاکی از آن بود که کشاورزان منطقه موردمطالعه ازنظر دیدگاه پیرامون موانع توسعه کشت کلزا به سه گروه کشاورزان عمل‏گرای توان‏اندیش، ارتباط‏گرای مآل‏اندیش و فن‏گرای نیک‏اندیش خوشه­بندی می­شوند.