پتانسیل‏‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ‏ای در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: حوضه ‏های آبریز منتهی به دشت تبریز)

نویسندگان

  • توحید رحیم پور کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‏ ریزی، دانشگاه تبریز
  • مهسا نخستین روحی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه ‏ریزی، دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

حوضه‏های آبریز منتهی به دشت تبریز جزء زیرحوضه‏های حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه محسوب می‏شود که در استان آذربایجان شرقی و شمال غرب ایران واقع شده است. مساحت این حوضه‏ها 5397 کیلومترمربع و کشاورزی یکی از منابع اصلی درآمد مردم است که به منابع آب زیرزمینی و سطحی وابسته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی حوضه‏های آبریز منتهی به دشت تبریز از نظر پتانسیل منابع آب زیرزمینی با بهره‏گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. برای نیل به این هدف از روش تحلیل شبکه‏ای و روابط بین معیارهای اقلیمی، هیدرولوژی، زمین‏شناسی، توپولوژی و زیست‏محیطی استفاده شد. وزن معیارها با استفاده از روش تحلیل شبکه محاسبه شد: زمین‌شناسی (267/0)، بارش (208/0)، تراکم آبراهه (130/0)، پوشش گیاهی (119/0)، فاصله از آبراهه (076/0)، تراکم گسل (054/0)، شیب (042/0)، فاصله از گسل (034/0)، طبقات ارتفاعی (028/0)، جهت شیب (019/0) و دما (018/0). در نهایت، 5 طبقه با پتانسیل بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیار کم در منطقه شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان داد مناطق با پهنه‏های پتانسیل زیاد و بسیار زیاد بیشتر منطبق بر ارتفاعات پایین و رسوبات آبرفتی درشت‏دانۀ دوران چهارم و مخروط‌‏افکنه‏ها‌ست. مناطق با پهنه‏های پتانسیل کم و بسیار کم نیز به‌ترتیب منطبق بر بیشترین ارتفاعات (به‌دلیل شیب تند) و مناطق دارای جنس مارنی و شیلی (به‌علت نفوذپذیری خیلی کم و تبخیر زیاد) است.    

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی کیفیت شیمیایی منابع آب شرب زیرزمینی دشت شیراز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

زمینه: آب‌های زیرزمینی، منبع اصلی تأمین آب شرب شهر شیراز را تشکیل می‌دهند. هدف از انجام این مطالعه بررسی کیفیت منابع آب شرب زیرزمینی شهر شیراز، تعیین پراکندگی مکانی شاخص‌های کیفی و تهیه نقشه‌های کیفی آب‌های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه بود. مواد و روش‌ها: در این تحقیق 110 نمونه آب از 55 حلقه چاه در دو فصل پر بارش و کم بارش برداشته شد و مورد آزمایش قرار گرفت. شاخص‌های کیفی شیمیایی مورد مطالعه ش...

متن کامل

بررسی کیفیت شیمیایی منابع آب شرب زیرزمینی دشت شیراز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)

زمینه: آب های زیرزمینی، منبع اصلی تأمین آب شرب شهر شیراز را تشکیل می دهند. هدف از انجام این مطالعه بررسی کیفیت منابع آب شرب زیرزمینی شهر شیراز، تعیین پراکندگی مکانی شاخص های کیفی و تهیه نقشه های کیفی آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه بود. مواد و روش ها: در این تحقیق 110 نمونه آب از 55 حلقه چاه در دو فصل پر بارش و کم بارش برداشته شد و مورد آزمایش قرار گرفت. شاخص های کیفی شیمیایی مورد مطالعه ش...

متن کامل

ارزیابی پتانسیل کیفی منابع آب زیرزمینی جهت مصارف آب شرب با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: دشت ارومیه )

روند روبه رشد جمعیت و نیاز به منابع جدید آب، ارزیابی کیفیت آب و راهبرد مدیریت منابع آب را اجتناب ناپذیر کرده است. در این پژوهش دشت ارومیه به‌ عنوان دشتی که با افت سطح آب و کیفیت رو به رو است انتخاب گردید. آنچه مورد هدف است پهنه بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت ارومیه برای مصارف شرب با استفاده از عوامل موثر در کیفیت از طریق مدل AHP و تکنیک GIS می باشد. برای نیل به اهداف از اطلاعات 128 حلقه چاه آب عمیق...

متن کامل

مدل‌سازی منابع آب در حوضه آبریز با استفاده از روش پویایی سیستم (مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)

در مدیریت جامع منابع آب در سطح حوضه آبریز، اندرکنش اجزای درونی هر سیستم و نیز اندرکنش سیستم­های مختلف با یکدیگر باید به طور فراگیر در نظر گرفته شوند. تحقیق حاضر در حوضه آبریز نیشابور و با تأکید بر حل مسأله روند افت سالیانه تراز آبخوان در این دشت انجام گرفته است. به منظور کنترل تراز آبخوان، گام­های مدل­سازی توسعه داده شدند و ریشه­های مسأله در فرآیند شکل­گیری نمودار ذخیره- جریان مورد بررسی قرار گ...

متن کامل

استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در بررسی هیدروژئوشیمی منابع آب زیرزمینی دشت زیرراه

چیرگی اقلیم‌‌‌های خشک و نیمه‌خشک در پهنه وسیعی از کشور و افزایش تقاضا برای آب در کاربری‌‌‌های گوناگون ایجاب می‌‌‌کند که وضعیت این منابع جهت تأمین آب، مورد مطالعه قرار گیرد. از فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی در زمینه‌‌‌های گوناگون از جمله پهنه‌‌‌بندی کیفی آب زیرزمینی استفاده می‌‌‌شود. دشت زیرراه در شمال شرق شهرستان دشتستان در استان بوشهر قرار دارد. به منظور بررسی هیدروژئوشیمی آب‌‌‌های زیرزمینی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 3

صفحات  379- 389

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023