پیشنهاد‌هایی برای تعبیه ارزیابی سیاست‌ها، قوانین و مقررات در فرایند تصمیم‌گیری

این مقاله با تأکید بر اهمیت ارزیابی توأمان سیاست­های پیشنهادی و اجرا شده برای تصمیم­گیری بهتر، چگونگی تعبیه آن در فرایند تصویب قوانین و مقررات در ایران را نشان می­دهد. مقاله از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول،‌ ضمن توضیح مفهوم ارزیابی تأثیرات بالقوه تنظیم­گری، آن را به مثابه ابزاری برای تعبیه ارزیابی پیشینی و پسینی سیاست­ها در فرایند تنظیم­گری و سیاستگذاری معرفی می­کند. در بخش دوم، با مرور فرایندهای جاری تصویب قوانین و مقررات در هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی،‌ اصلاحات لازم در آیین­نامه داخلی هیئت دولت و قانون آیین­نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به تفصیل بیان می­شوند. محور اصلاحات مذکور، الزامی کردن پیوست ارزیابی تأثیرات به طرح­ها،‌ لوایح و پیش­نویس لوایح و تصویب­نامه­ها، در نظر گرفتن نهادی برای بررسی شکلی رعایت تهیه آن و فصل­الخطاب دانستن گزارش بررسی شکلی برای آغاز رسیدگی به پیشنهاد یا عودت آن به پیشنهاد دهنده است. فرایند پیشنهادی برای سایر مراجع تصمیم­گیری نیز کاربرد دارد. این امر،‌ نه تنها به افزایش کیفیت قوانین و مقررات می­افزاید بلکه از طریق ایجاد شفافیت،‌ از میزان سوء استفاده از قوانین و مقررات نیز می­کاهد.