پیش بینی و اندازه گیری مقدار رسوبگذاری در لوله‌های پلی اتیلن با استفاده از تست‌های پایداری و خورندگی و ارائه راهکارهای موثر

زمینه و هدف: خوردگی در سیستم توزیع آب باعث ورود فلزات به داخل شبکه توزیع می‏شود. آبی با پتانسیل رسوبگذاری می‏تواند تولید لایه‏های رسوب در قسمت داخلی لوله‏ها کند که منجر به کاهش قطر داخلی لوله‏ها می‏گردد. تشکیل و ریزش مداوم رسوب در لوله‏های پلی اتیلن باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل تجمع لایه‏های رسوب در اتصالات، پشت شیرهای آب و غیره می‏شود. هدف از این تحقیق تعیین پتانسیل خورندگی و رسوبگذاری آب شرب برخی از نواحی روستایی در استان مرکزی و مقایسه آن با نتایج تست ماربل می باشد. روش کار: از آنجائی‏که از لوله‏های پلی اتیلنی در این مناطق استفاده می‏شود، به تبع آن مشخصات رسوب آنها نیز متفاوت خواهد بود. به همین منظور مقدار دما، pH، کل جامدات محلول، کلسیم، سختی کلسیم، قلیائیت کل و غلظت بی‏کربنات در آزمایشگاه مطابق با دستورالعمل «استاندارد متد» تعیین شد. در نهایت مقادیر شاخص‏های لانژلیر، رایزنر و تست ماربل تعیین گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مقادیر شاخص لانژلیر مثبت (بیشتر از صفر) و مقادیر تست رایزنر منفی (کمتر از صفر) بود. بر این اساس، میانگین شاخص لانژلیر و رایزنر برای روستای سرهرود به ترتیب برابر با 44/0 و 97/6 و همچنین برای روستای جفتان با منبع تامین آب از چشمه برابر با 38/0 و 25/7 و منبع آب تامینی از چاه 98/0 و 04/6 گزارش شد. همچنین در تست ماربل، مقدار قلیائیت اولیه بیشتر از مقدار قلیائیت ثانویه بود. نتیجه گیری: بر طبق مقادیر نتایج شاخص‏های لانژلیر و رایزنر، آب این مناطق تمایل به رسوبگذاری دارد. همچنین نتایج حاصل از تست ماربل صحت نتایج بالا را تصدیق می‏کند. جهت حذف رسوبات تشکیل شده روش‏های مختلفی توصیه شده است که متناسب این مناطق روش‏های تعدیل pH و شستشوی اسیدی دوره‏ای، بهترین گزینه‏های معرفی‏شده می‏باشند.