شهلا رقیب دوست
دانشیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی
[ 1 ] - بررسی و مقایسه ی ساختار افعال زمان گذشته در دو گویش ولاتی و کلیمیان اصفهان
گویش ولاتی (ولایتی)، در گذشته، در کل منطقۀ ورنوس‌فادران شهرستان خمینی‌شهر، واقع در استان اصفهان، تکلم می‌شده است؛ ولی متأسفانه، همچون بسیاری از گویش‌ها، بر اثر عوامل مختلف، تا حد قابل‌توجهی رو به زوال و فراموشی نهاده و امروزه، تنها به باولگان، یکی از پنج منطقة ورنوس‌فادران، محدود است. در تحقیق اسماعیلی (1379)، به دسته‌بندی درونی گویش‌های ایران مرکزی و گروه‌بندی مشترک گویش ولاتی با گویش کلیمی...
[ 2 ] - بررسی راهبردهای درک خواندن در دانش‌آموزان شنوا و ناشنوای
تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که افراد ناشنوا، در مقایسه با افراد شنوا، در پردازش نحوی ضعیف‌تر عمل می‌کنند؛ از این رو، انتظار می‌رود که آنان جهت جبران این نقص از دانش پیشین خود استفاده کنند. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر ناشنوایی بر مهارت آزمودنی‌ها در درک جملات موصولی فاعلی و تعیین نوع راهبردهای مورد استفادۀ آنها در درک جملات موصولی فاعلی محتمل و غیرمحتمل معنایی در چارچوب نظری جبرانی‌ـ‌تعاملی است...
[ 3 ] - Theory of mind and its neural mechanisms: A case study of Kurdish-Persian congenitally blind children in Ilam city
Introduction: Theory of mind is one of the most important aspects of cognitive faculty. The theory of mind is impaired in individuals who suffer from mental disorders like autistic children. The ‘autistic-like’ behaviors also have been reported in the congenitally blind children. This study was conducted to examine the presence or absence of theory of mind and its function in congen...
[ 4 ] - واژه، طرحوارة تصوری و تفاوت‌های فردی، پژوهشی بر پایة ارتباط بدنی - محمدحسین شرف‌زاده /فردوس آقاگلزاده/ آزیتا افراشی /شهلا رقیب‌دوست
واژه، طرحوارة تصوری و تفاوت‌های فردی: پژوهشی بر پایة ارتباط بدنی محمد حسین شرف زاده[1] فردوس آقاگلزاده آزیتا افراشی شهلا رقیب‌دوست تاریخ دریافت: 15/4/91 تاریخ تصویب: 25/9/91 چکیده شکل‌گیری واژه‌ها و مفاهیم در ذهن افراد یکی از جنبه‌های پیچیده در زبان‌شناسی شناختی به شمار می‌رود. برای دستیابی به آنچه در ذهن می‌گذرد، از روش‌های گوناگونی ازجمله ارتباط بدنی استفاده می‌شود. در پژوهش ...
[ 5 ] - رابطه بیانسجامی گفتار اسکیزوفرنیک با نوع توهم و هذیان
مهمترین اختلال گفتار بیماران اسکیزوفرنیک با نشانگان مثبت، بیانسجامی است که در گفتار این بیماران، طیفی گسترده دارد و به عواملی گوناگون، مانند توهم و هذیان بستگی دارد. در این پژوهش، برای یافتن ارتباط میان بیانسجامی گفتار با هذیان و توهم، گفتار آزاد هجده بیمار اسکیزوفرنیک دارای این نشانگان را بررسی کردهایم؛ انواع توهم کلامی و هذیان را شناسایی کرده و رابطه متقابل دو نوع متمایز از توهم کلامی را...
[ 6 ] - پردازش جمله و بازنمود ذهنی فعل در زبان فارسی
پژوهش حاضر به مطالعه چگونگی فرایند پردازش فعل در زبان فارسی به هنگام درک شنیداری جمله می‌پردازد.سؤال اصلی پژوهش این است که آیا پیچیدگی بازنمودی فعل فارسی در واژگان بر مدت زمان پردازش آن به هنگام درک شنیداری جمله مؤثر است یا خیر.مفهوم پیچیدگی واژگانی افعال بر مبنای اطلاعات ساختاری(نحوی) و واژگانی (معنایی) موجود در مدخل واژگانی افعال تعریف شده است.ابزار مورد استفاده در این تحقیق تکلیف تصمیم‌گیری ...
[ 7 ] - فرایند رشد درک استعاره در کودکان 6-8 سالۀ فارسی‌زبان
پژوهش حاضر توانایی درک استعاره در کودکان فارسی‌زبان از سه گروه سنی 6، 7 و 8 سال را ارزیابی کرده است. گروهی از پژوهشگران معتقدند که درک استعاره در اوایل دورۀ نوجوانی صورت می‌گیرد. برخی دیگر از پژوهشگران بر این عقیده‌اند که کودکان در سنین پیش از دبستان قادر به فهم مفاهیم استعاری اند. زبان‌شناسان شناختی نیز معتقدند استعاره از جنبه‌های اساسی زبان و شناخت است که به صورت ذاتی و ناآگاهانه برای درک...
[ 8 ] - رابطة زبان و تفکر در توهم شنیداری کلامی و گفتار هذیانی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی از دیدگاه فلسفة تحلیلی
ارتباط زبان و تفکر موضوع مورد مطالعه از دیدگاه علوم گوناگون است. فلسفة تحلیلی، که زبان، اصلی‌ترین موضوع آن است، از جمله به چگونگی چنین رابطه‌ای می‌پردازد. یکی از بهترین نمایه‌های مطالعة این رابطه گفتار افرادی است که یا زبانشان دچار مشکل است یا تفکرشان. بنابراین، گفتار هذیانی آن دسته از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، که هیچ مشکل زبانی ندارند و فقط دچار اختلال فکر هستند، از بهترین موارد برای این من...
[ 9 ] - شواهد روان‌شناختی برای تعیین جایگاه فاعل در زبان فارسی برپایۀ نحو کمینه‌گرا
در پاسخ به این پرسش که آیا در ساخت جملات زبان فارسی، فاعل در جایگاه نقش معنایی خود در گروه فعلی باقی می‌ماند یا به مشخص‌گرِ گروه زمان حرکت می‌کند، بحث‌های نظری و شواهد زبانیِ موجود اطلاعات کافی برای تعیین جایگاه اصلی فاعل ارائه نمی‌کنند. در همین راستا، به‌رغم اینکه زبان فارسی دارای توالی واژگانی منعطف در جملات است، یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد جابه‌جایی عناصر جمله در این زبان از سوی فارسی‌زبا...
[ 10 ] - بازنمایی شناختیِ مقولۀ گل در زبان فارسی برپایۀ نظریۀ پیش‌نمونه
پژوهش حاضر برپایۀ شیوۀ پژوهش روش (1975) و میتینگ لیو و همکاران به بررسی پیش‌نمونه‌های مقولۀ عینی گل برای دانش‌آموزان دختر و پسر ابتدایی (13-10 سال)، راهنمایی (15-13 سال) و دبیرستان (18-16 سال) و دانشجویان دختر و پسر رشته‌های کشاورزی، روان‌شناسی و علوم پزشکی فارسی‌زبان پرداخته و تأثیر متغیرهای سن، جنسیت و پیشینۀ تحصیلی را بر شکل‌گیریِ این پیش‌نمونه‌ها مورد مطالعه قرار داده است. برای گردآوری داده...
[ 11 ] - اختلالات و الگوی بازگشت زبانی بیماران زبانپریش دوزبانه ترکی آذربایجانی-فارسی با آسیب زیرقشری
ماهیت و تفاوت زبانپریشی ناشی از آسیب به ساختارهای قشری و زیرقشری مغز در بیماران دو/ چندزبانه یکی از مهمترین و جدیدترین موضوعها در پژوهشهای مربوط به عصبشناختی زبان میباشد. در این مقاله، اختلالات و الگوی بازگشت زبانی دو بیمار زبانپریش دوزبانهی ترکی آذربایجانی-فارسی با آسیب زیرقشری، با استفاده از آزمون زبانپریشی دوزبانه، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از نوع میدانی بود و تجزیه و تحلیل دا...
[ 12 ] - الگوی رشد شناخت اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی فارسی‌زبان و فارسی - ترکی‌زبان با توجّه به توالی تکلیف‌های نظریۀ ذهن
شواهد محکمی در حمایت از وجود ارتباط بین رشد زبان در کودکان و رشد نظریۀ ذهن وجود دارد. ولمان و لیو (2004) مقیاسی از پیشرفت رشدی درک حالت‌های ذهنی در کودکان پیش‌دبستانی ارائه داده‌اند. در این مقیاس‌گذاری، توالی‌ای از هفت تکلیف ارائه شده که به‌نظر می‌رسد با ترتیبی قابل پیش‌بینی، در فرایند رشد کودکان پدیدار می‌شوند. مجموعۀ این تکلیف‌ها بر ساخت‌های مفهومی مختلفی تمرکز دارند که در این فرایند شناخت...
[ 13 ] - زبانپریشی قشری: اختلالات و الگوی بازگشت/بهبود زبانی در بیماران دوزبانه ترکی-فارسی
هدف: امروزه،بررسی و شناسایی دو پدیده شگفت انگیز، یعنی مغز و زبان، یکی از پیچیده ترین مسایل علمی به شمار می رود. در مسیر شناسایی بیشتر و دقیقتر پیوند مغز و زبان، عصب شناسان زبان انواع اختلالات زبانی ناشی از صدمات گوناگون مغزی، همانند زبانپریشی (آفازی)، را بررسی می نمایند. در این مقاله، اختلالات زبانی، نوع زبانپریشی و الگوی بازگشت زبانی دو بیمار زبان پریش دوزبانه ترکی آذربایجانی-ف...
نویسندگان همکار