شجاع تفکری رضایی
استادیار گروه ادبیّات انگلیسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
[ 1 ] - وضعیت سازه‌بودگی زنجیره‌های شبه خرده‌جمله در گونۀ موکریانی
خرده‌جمله سازه‌ای با ساختار [NP XP] است که متمم افعال خاصی همچون «پنداشتن» و دیگر افعال هم‌معنی آن واقع میشود. زنجیرۀ مذکور در برخی زبان‌ها همچون سوئدی، انگلیسی، عربی، فرانسوی و فارسی سازه‌ای تحت عنوان «بند کوچک» یا «خرده‌جمله» تشکیل می‌دهد. در توصیف این بندها، خرده‌جمله‌ها بندی فاقد فعل خودایستا، متمّم‌ساز و تصریف معرّفی می‌شوند که ساختار آنها به صورت [NP XP] است. (XP) در این بندها می‌تواند گرو...
[ 2 ] - پسوندهای فعلی در گویش لکی: ساخت ارگتیو، مطابقۀ فاعلی یا ضمیر پیوسته؟
پسوندهای شخص و شمار در گویش لکی دلفان توزیع گسترده‌ای دارند و می‌توانند به گروههای اسمی فاعلی و مفعولی، حروف اضافه و فعل اضافه شوند. رفتار نحوی یکسان فاعل بندهای لازم و متعدی و تقابل آنها با رفتار نحوی مفعول بند متعدی نشان می‌دهد که پسوندهای مذکور را نمی‌توان نشانة ساخت ارگتیو در این گویش تلقی کرد. به علاوه، شواهدی مانند حضور این پسوندها بر روی حروف اضافه، علاوه بر افعال، اولویت میزبانی ستاک ف...
[ 3 ] - توزیع نشانة نفی جمله در گویش دشتستانی: رویکردی کمینه‌گرا
در پژوهش پیشرو، توزیع نشانة نفی در سطح جمله در گویش دشتستانی در چارچوب برنامة کمینه‌گرای چامسکی (1995؛ 2001) مورد بررسی قرار گرفته است. در این گویش، نشانة نفی جمله علاوه بر انضمام به فعل خودایستا و فعل کمکی زماندار، در جایگاه قبل از متمم‌های فعل نیز به کار می‌رود. بدین منظور، در این مقاله با الگوگیری از زانوتینی (1997؛ 2001)، هگمن (1995)، هگمن و زانوتینی (1991)، پاین (1985)، اوهالا (1990)، ها...
[ 4 ] - نقش ممیز عدد در گروه حرف تعریف کردی کلهری
در این مقاله، نقش ممیز عدد در درون گروه حرف تعریف کردی کلهری را به عنوان یک زبان ممیزی بررسی می کنیم. ممیزها عناصری هستند که به عنوان متمم عدد با اسامی قابل شمارش به کار می روند. فرافکن حاصل از این هستۀ نقشی در درون گروه حرف تعریف پایین تر از گروه سوری ضعیف و بالاتر از گروه شمار جای می گیرد. برای تبیین نقش این عناصر ابتدا الگوهای چیرچیا (1998)، بورر (2005) و گبهارت (2009) را به عنوان سه مدل مسل...
[ 5 ] - پوچواژه در زبان فارسی
در این مقاله به بررسی وجود یا نبودِ پوچواژه (expletive) در زبان فارسی میپردازیم. طبق نظر ریتسی(1982 و 1986) در زبانهای ضمیرانداز از آنجا که ضمیر ناملفوظ ارجاعی وجود دارد، ضمیر ناملفوظ پوچواژه (expletive pro) نیز موجود است؛ بدین مفهوم که زبانهای ضمیرانداز پوچواژۀ فاقد جوهر آوایی نیز دارند. این در حالی است که کریمی(2005) با توجّه به نقض تأثیر معرفگی (definiteness effect) معتقد است که در زبا...
[ 6 ] - معناکاوی دو حرف اضافۀ læ و wæ در کردی گورانی: رویکردی
پژوهش پیشرو به بررسی معنایی دو حرف اضافۀ læ و wæ از گویش کردی گورانی می‌پردازد. رویکرد این پژوهش معناشناسی شناختی است و بهطور ویژه الگوی چندمعنایی سامانمند (تایلر و ایوانز، 2007، 2003؛ ایوانز و تایلر، a2004، b2004؛ ایوانز، 2004، 2005، 2006) و معیارهایی که در این الگو برای شناسایی مفهوم اولیه (پیشنمونه) و مفاهیم مجزای حروف اضافۀ مکانی پیشنهادشده است، به کار گرفته میشود. یافتههای پژوهش نشان...
[ 7 ] - بررسی پیشگذاری فعل در جملات پرسشی آری- نه در زبان فارسی)رویکردی کمینه‌گرا(
در این مقاله، فرایند پیشگذاری فعل در جملات پرسشی آری ـ نه در زبان فارسی از منظر برنامة کمینه‌گرا (چامسکی، 1995؛ a-b2001) مورد بررسی قرار میگیرد. رقیب‌دوست (1993) به پیروی از کریمی (1989) این ساختارها را حاصل خروج فاعل به جایگاهی بعد از فعل می‌داند. برخلاف باور رقیب‌دوست (1993)، ما در این تحقیق با استناد به شواهدی مانند انگیزۀ حرکت عناصر در دستور زبان، ماهیت متفاوت فعل نسبت به عناصر پیش‌گذ...
[ 8 ] - عناصر توافق منفی در ترکی آذری
در این پژوهش عناصر توافق منفی در ترکی آذری مورد بررسی قرار میگیرد. در این زمینه اعتقاد بر این است که این زبان فاقد عنصر توافق منفی است. برخلاف این باور، ما در این تحقیق با اقامۀ چند دسته استدلال مانند آزمون والدووی (1994) و جیاناکیدو (2000)، تعمیم زانوتینی (1991) و مفهوم منفی نشان میدهیم که کلماتی مانند “heç” (هیچ) در این زبان عناصر توافق منفی هستند. همچنین نشانگرهای منفی و جایگاه گروه نفی د...
[ 9 ] - بررسی نحوی ممیّز عدد در زبان فارسی
در این مقاله ساختار نحوی ممیّزهای عدد در گروه حرف تعریف زبان فارسی در چارچوب برنامة کمینه‌گرا بررسی میشود. ممیّز عدد تکواژی است که هنگامی که اسم توسط یک عدد مورد شمارش قرار گیرد به همراه اسم میآید. در این پژوهش براساس نظرات چنگ و سایبسما (2005)، ایشی (2000)، لی (1999)، تانگ (2004)، سیمپسون (2005) و بورر (2005) ویژگیهای واژ-نحوی ممیّزها در زبان فارسی را در رابطه با دیگر سازههای گروه حرف تعری...
[ 10 ] - تبیین اختیاری‌بودن حرکت فعل در جملات پرسشی آری ـ نه در زبان فارسی: رویکردی کمینه‌گرا
مقالة حاضر می‌کوشد تا در چارچوب برنامة کمینه‌گرا (Chomsky, 1995, 2000, 2001a-b)، اختیاری‌بودن فرایندی را در فارسی تبیین نماید که به‌موجب آن، فعل در جملات پرسشی آری ـ نه، ضمن ابقا در جای اصلی خود، قادراست به جایگاه آغازین جمله نیز جابه‌جا شود تا تعبیر پرسشی جمله را فراهم سازد. در این راستا، نخست تصریح میشود که اختیاری بودن پیشگذاری فعل در جملات پرسشی آری ـ نه در زبان فارسی متضمن نوعی تناق...
[ 11 ] - قلب نحوی در کردی کلهری براساس برنامۀ کمینه‌گرا
قلب نحوی در کردی کلهری حرکتی مشخّصه‌مبنا با انگیزۀ بازبینی مشخّصۀ تأکید است. انواع مختلف قلب نزدیک، قلب دور، قلب چندگانۀ نزدیک و دور و قلب به سمت چپ در کردی کلهری رایج است. مفعول مشخّص، گروه فعلی، گروه پرسشواژه و فاعل درونه برخلاف مفعول نامشخّص سازههای مقلوب‌شدنی در این زبان هستند. قلب نزدیک و دور مفعول مشخّص در کردی کلهری، منجر به ایجاد روابط ارجاعی و مرجع‌گزینی جدید میشود که ضمن ردّ نظر میاگاوا ...
[ 12 ] - بازنمایی کنش گران اجتماعی داستان آب‌بید با بهره‌گیری از الگوی جامعه‌شناختی - معنایی ون لیوون
در پژوهش حاضر، داستان آب‌بید اثر محمّد بهمنبیگی در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره‌گیری از الگوی ون لیوون (2008) بررسی میشود تا مشخّص شود که نویسنده چگونه از بازنمایی کنشگران اجتماعی برای بیان دیدگاه‌ها و ایدئولوژی خود استفاده کرده است. نویسنده هویت کنشگران مربوط به حکومت پهلوی را کتمان کرده و همزمان با فعّالنمایی و نام‌بری مستقیم، بر فعّالیّت‌های آموزشی معلّمان عشایری و سازمان آ...
[ 13 ] - بازنمایی کنشگران اجتماعی در داستان «در بویراحمد»
این تحقیق بر آن است تا در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره‌گیری از الگوی ون لیوون (2008) تحت عنوان بازنمایی کنشگران اجتماعی، گفتمانی مربوط به عشایر کشورمان را بررسی کند. برای این منظور، داستان «در بویراحمد» نوشتۀ محمد بهمنبیگی مورد بررسی قرار گرفته تا معلوم شود نویسنده چگونه از بازنمایی کنشگران اجتماعی برای بیان ایدئولوژی و دیدگاه‌های خود استفاده کرده است. بررسی داده‌های تحقیق نشان داد ...
[ 14 ] - بررسی ساخت نحوی خرده‌جمله در کردی (گونۀ موکریانی) رویکردی کمینه‌گرا
پژوهش پیش رو با هدف بررسی مقولۀ نحوی خرده‌جمله و شیوۀ اعطای حالت به گروههای اسمی درون آن در زبان کردی، گونۀ موکریانی، در چارچوب برنامۀ کمینه‌گرا صورت گرفته است. در این مقاله، به بررسی سه فرضیه در باب مقولۀ نحوی خرده‌جمله پرداخته‌ایم که مطابق آنها سازۀ مذکور فرافکنی واژگانی از محمول آن، گروه تصریف و گروه زمان در نظر گرفته شده است. تحلیل‌های ارائه‌شده در این مقاله نشان می‌دهند که فرضیۀ اول سب...
نویسندگان همکار