مجتبی اشراقی آرانی

دکترای حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

[ 1 ] - تأمین مالی هواپیما از طریق اعتبار صادرات

تأمین مالی هواپیما به یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات صنعت هوانوردی و حقوق هوایی تبدیل‌شده است. کافی نبودن اعتبار شرکت‌های هواپیمایی برای اجرای تعهدات قراردادی خود، ناتوانی از ارائه تضمین­های مناسب به تأمین‌کنندگان مالی و خطرات سیاسی و اقتصادی برخی کشورها، سبب شده تأمین مالی هواپیما با شرایط دشوار و هزینه گزاف انجام شود. طبیعی است چنین وضعیتی با توجه به گرانی هواپیما درنهایت به زیان تولیدکنندگا...

[ 2 ] - اصول پیشرفته "کنوانسیون کیپ تاون 2001 راجع به حقوق بین المللی تجهیزات متحرک" در تعامل با تامین مالی هواپیما

تامین مالی هواپیما تحت تاثیر خصوصیات ویژه‌ی هواپیما با چالش‌های حقوقی فراوانی در عرصه بین المللی همراه بوده است؛ به گونه‌ای که تامین کنندگان مالی همواره با خطر عدم شناسایی اصل یا امتیاز حقوق خود از سوی کشور محل اجرا یا عدم اجرای موثر و کارای آن حقوق نسبت به هواپیما مواجه بوده‌اند. اولین تلاش بین‌المللی برای حل مسائل مربوطه در قالب «کنوانسیون ژنو 1948 راجع به شناسایی بین‌المللی حقوق نسبت به هواپ...

[ 3 ] - بیمۀ مالکیت فکری: گذار از بیمه‌نامه‌های عام و سنتی به بیمه‌نامه‌های خاص و نوین

حمایت از اموال فکری با توسل به پوشش بیمه‌ای، از مسائلی است که به دلیل ملموس‌نبودن خود مال و نیز خسارت وارده به آن همواره با تردید یا انکار شرکت‌های بیمه و حتی صاحبان حقوق فکری روبرو بوده است. بااین‌حال ارزش بالای این اموال و جایگاهی که در پرتفوی شرکت‌های تولیدی و تجاری کسب نموده است، اشخاص ذی‌نفع را بر آن ‌داشته است تا به‌نحوی خود را در مقابل خطرات احتمالی مربوطه بیمه نمایند. این تلاش ابتدا...

[ 4 ] - اثر ورشکستگی شرکت‌های هواپیمایی بر مسافران و فرودگاه‌ها (مطالعه تطبیقی ایالات متحده و اتحادیه اروپا)

شرکت­های هواپیمایی به علت حساسیت­های خاص این صنعت نسبت مسائل اقتصادی همچون گرانی قیمت سوخت، جنگ­های منطقه­ای، عدم تقاضای فصلی از سوی مسافران، تحریم­های سیاسی و تروریسم دچار ورشکستگی می­شوند. مضاف بر این موارد، صنعت هوایی، یک صنعت گران تلقی می­گردد که خود عامل اصلی حساسیت و دشواری اداره این شرکت­ها قلمداد می­شود. از این­رو با بررسی تاریخ صنعت هوایی، شاهد ورش...

[ 5 ] - مسئولیت مدنی متصدیان حمل بین‌المللی ناشی از اجرای نادرست تشریفات گمرکی

به‌طور معمول، مسئولیت متصدیان حمل در مقابل صاحب بار، در پی عدم اتخاذ تدابیر لازم برای جابه‌جایی صحیح کالا به‌بار می‌آید. این در حالی است که ممکن است به موجب قرارداد، افزون‌بر عملیات فیزیکی جابه‌جایی کالا متصدی حمل مکلف به انجام تشریفات گمرکی باری باشد که حمل آن را عهده‌دار است و مسئولیت ناشی از اجرای نادرست این تشریفات کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این پرسش مطرح می‌شود که در صورت سکو...

[ 6 ] - شرط وثیقه منفی در قراردادهای تامین مالی

تأمین‌کنندگان مالی از ابزارهای مختلف برای تضمین بازگشت سرمایه خود بهره می­برند. یکی از این ابزارها به‌ویژه در تأمین مالی تضمین نشده، درج «شرط وثیقه منفی» در قرارداد است که به‌موجب آن، تأمین مالی شونده از رهن دادن هر یک از اموال خود به نفع دیگر طلبکاران منع می­شود. هدف از این شرط آن است که تأمین‌کننده مالی که نتوانسته وثیقه‌ای بر اموال وام‌گیرنده تحصیل کند دست‌کم در هنگام استیفای حق خود، با طلبک...

[ 7 ] - تأملی در شرایط اعتبار و آثار حق شرط (رزرو) در اسناد حمل و نقل

ارزش اثباتی مندرجات بارنامه در خصوص مشخصات بار از سوی تمام کنوانسیون‌های حمل و نقل بین‌المللی (با اختلاف در برخی اوصاف بار) پذیرفته شده است. این کارکرد تا زمانی به قوت خود باقی است که متصدی حمل با درج شروطی که «حق شرط/ رزرو» نامیده می‌شود آن را از اعتبار ساقط نکرده باشد. اینکه چنین شرطی از جانب متصدی حمل که به‌طور یک‌جانبه در بارنامه درج شده و به نحوی مسئولیت احتمالی متصدی را منتفی می‌کند، تا چ...

[ 8 ] - تعهد متصدی حمل به اظهار اجمالی کالا در مقابل گمرک

در حمل و نقل بین‌المللی بار، کالا به واسطه عبور از مرزهای کشورها موضوع کنترل­ و تشریفات گمرکی قرار می­گیرد. تکلیف اصلی انجام تشریفات گمرکی بر دوش خود صاحب بار قرار دارد. لیکن قوانین گمرکی در بیشتر کشورها، متصدیان حمل بین المللی را ملزم ساخته‌‌اند تا به محض ورود به قلمرو گمرکی، بدوا کالا را اظهار اجمالی نموده به طوری که تا پیش از آن تخلیه بار میسر نمی­باشد. هدف از نگارش این مقاله روشن ساختن ...