مهراب صادق نیا

استادیار گروه ادیان ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم

[ 1 ] - الهامی‌بودن تورات به روایت قرآن کریم و سنت دینی یهود

به باور یهودیانِ سنتی، کتاب مقدس‌ عبری دارای منشأ الاهی است و تماماً وحی شمرده می‌شود. آنان معتقدند این نوشته‌ها به املای خدا و نیز نگارش حضرت موسی (ع) و دیگر نویسندگان این کتاب‌ها نوشته شده است. از نگاه آنان، این کتاب از هر گونه خطا و تحریفی پیراسته است. قرآن کریم نیز از کتاب مقدس‌ عبریان یاد می‌کند و آن را دارای منشأی الاهی و وحیانی می‌داند؛ خداوند در قرآن کریم می‌فرماید تورات را تأیید و تصدیق ...

[ 2 ] - رفتار اخلاقی با ناهم‌کیشان از دیدگاه تفاسیر مسیحی

قاعده طلایی در اخلاق ایجاب می‌کند که «دیگران را چون خویشتن دوست بداریم» یا «با دیگران آن‌گونه رفتار کنیم که دوست داریم با ما رفتار شود»؛ قاعده‌ای که گاه به صورت سلبی بیان می‌شود: «چیزی را که برای خود دوست نمی‌دارید برای دیگران نیز دوست نداشته باشید». اما این «دیگران» چه کسانی هستند؟ این آموزه ساده در دل خود پیچیدگی‌های فراوانی دارد. مفسران کتاب مقدس بر سر تفسیر این آموزه مشاجرات بسیار داشته‌اند...

[ 3 ] - کارکردهای تربیتی و اخلاقی رنج در الاهیات یهودی

رنج‌ها و دردها که زندگی انسان را فرا گرفته‌اند، همواره ذهن تاریخی بشر را نیز با پرسش‌ها و تردیدهایی مواجه کرده‌اند. از این‌رو اگر بتوان ثابت کرد که درد و رنج با همه سختی‌هایش، مفید، آموزنده و دارای کارکرد است، سنگی بزرگ از سر راه دغدغه مهم بشریت برداشته می‌شود. پیداکردن راه‌حلی برای قانع‌کردن ذهن آشفته و پاسخ به چرایی این رنج‌ها، الاهیدانان و متکلمان ادیان الاهی، همچون یهودیت، را در طول تاریخ ب...

[ 4 ] - مقایسه نقش موعودباوری در پیدایش دو فرقه مورمونیسم و شیخیه

برداشت نادرست از آموزه ظهور یا بازگشت منجی موعود، نظر به جایگاه و اهمیت این آموزه در ادیان ابراهیمی، از جنبه‌های مختلف در طول تاریخ، نقش مهمی در پیدایش فرقه‌های متعددی در این ادیان داشته است. در اسلام، فرقه شیخیه و در مسیحیت فرقه مورمون‌ها از این دسته‌اند. در اسلام، پیروان شیخ احمد احسایی با ادعای کشف و شهود و طرح نظریه رکن رابع به عنوان نایب خاص امام عصر (عج)، موجب جدایی فرقه شیخیه از بدنه اصل...

[ 5 ] - رابطه اخلاق و عقل در اندیشه‌ دینی موسی بن میمون

در قرون وسطا، با قوّت گرفتن رویکردهای فلسفی در میان ربی‌های یهودی، اخلاق یهودی نیز رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت. دل‌مشغولی فیلسوفان یهودی در آن زمان، نسبت میان ایمان و عقل و پرسش از ماهیت خدا بود که سبب پیدایش رویکردهای اخلاقی متفاوتی می‌شد. پاسخ به این دو پرسش، به ترتیب، میزان وابستگی اخلاق به تورات، و جایگاه اخلاق را مشخص می‌کرد. در این میان، موسی بن میمون، مهم‌ترین فیلسوف یهودی است که در آثارش...

[ 6 ] - تحلیل و بررسی کارکردهای معنابخشی مرگ

مرگ، ساده‌ترین واقعیت زندگی ماست. ما متولد می‌شویم، رشد و زندگی می‌کنیم و در پایان، می‌میریم، از این ساده‌تر نمی‌شود. شاید گمان شود که مرگ نابودگر زندگی و نقطه‌ای در برابر آن است. به‌همین دلیل، زیستن با انکار مرگ است که معنا یافته و پایا می‌شود. حال اینکه مرگ صرفاً یک پایان نیست، بلکه فرایندی بامعناست. فرایندی که با کمک دین، نه‌تنها ویرانگر زندگی نیست، که آن را معنا می‌دهد. زندگی با انکار مرگ، ا...

[ 7 ] - مهم‌ترین مضامین ادعیه شیعی و مسیحی

دیدگاه عمومی این است که دعا ابزاری است برای درخواست از خدا و برآورده‌شدن نیازهای آدمی. حال آنکه در همۀ ادیان و به‌ویژه ادیان ابراهیمی دعا فراتر از درخواست و نشان‌دهنده باورداشت‌های انسان و ادیان راجع به خدا است. بررسی ادبیات دعایی در اسلام و مسیحیت نشان می‌دهد دعا وجوهی فراتر از درخواست دارد. هم در اسلام و هم در مسیحیت دعا، تجربۀ ناب عرفانی و مقدس معرفی می‌شود. دعا پیوندی ناگسستنی با الاهیات دا...

[ 8 ] - A Study on the Interpretation of the Quranic Verses dealing with Judaism in Almizan

Allameh Tabatabaei is one of the most well-known Shiite interpreters during the contemporary period. Excellent features of his commentary method have turned Almizan to one of those most referred to. His method in interpreting all the Quranic verses is not the same. There are a lot of verses which are allotted to different aspects of Jewish religion. The interpretation of these verses demands sp...