فریده حق بین
دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)؛
[ 1 ] - بررسی استعارۀ خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتای بینایشان/طالبی- حق بین- افراشی
بررسی استعارۀ خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتاهای بینایشان مهناز طالبی دستنایی[1]فریده حق‌بین[2]آزیتا افراشی[3]تاریخ دریافت:20/12/91تاریخ تصویب:10/2/92چکیده مقالۀ حاضر به بررسی استعارههای مفهومی خشم در آزمون‌ور‌ان نابینای مطلق مادرزاد میپردازد. بر اساس آموزه‌های زبانشناسی شناختی، استعارههای مفهومی نقش مهمی در نظام شناختی بشر دارند و استعارۀ شناختی، چارچوبی برای اندیشه اس...
[ 2 ] - استعارههای خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتایان بینا بر مبنای انگارۀ فورسیول (2005)
نظریۀ استعارۀ مفهومی اولین بار توسط لیکاف و جانسون,1980) Lakoff &Johnson)، در کتابی با نام استعاره‌هایی که ما با آنها زندگی‌می‌کنیم (Metaphors We Live By) مطرح شد. بر اساس این نظریه، استعارۀ مفهومی، امری تصوری و ذهنی است که در زبان به صورت استعاری تجلی می‌یابد. بیشتر مطالعه‌ها در مورد استعارههای مفهومی منحصر به گفتار و نوشتار است، در صورتی‌که بررسی استعارههای مفهومی مخصوصاً استعارههای عواطف...
[ 3 ] - سطوح بازنمایی برخی ساخت های زبان فارسی در چارچوب دستور نقش‌نمای واژگانی
دستورنقشنمای واژگانی یکی از دستورهای زایشی غیرگشتاری است که امروزه مبنای تحلیل و تهیه دادگان درختی در زبانشناسی رایانشی قرارگرفته است. از جمله ویژگیهای این دستور آن است که در آن بهجای تبدیل یک ساخت زیرین با کمک گشتار به روساخت، تنها یک ساخت ظاهری درنظر گرفته میشود و ازاین‌رو، این دستور به وجود گشتار قائل نیست. مهمترین ویژگی این دستور این است که در آن چند سطح بهطور موازی برای نمایش اط...
[ 4 ] - نمود فعل در زبان لری و گونه‌های آن
پژوهش حاضر به شباهتها و تفاوتهای نظام نمودی در سه گونۀ مختلف زبان لری بررسی می پردازد. افزون بر طبقهبندی نظامهای نمودی لری در این گونهها، تفاوتهای این نظامها با نظام نمودی زبان فارسی نیز بررسی خواهد شد. در نوشتار حاضر، با تکیه بر نظریۀ هیوسن و بوبنیک (1997) نظام سهگانۀ نمود، شامل متکامل، نامتکامل و کامل در زبان لری بررسی خواهد شد. تفاوت اصلی صورتهای نمودی لری و فارسی، در ساخت کامل لری ...
[ 5 ] - بازنمایی فرآیند ارجاع در قالب ساختهای بازنمایی گفتمان
در این جستار به بررسی چگونگی فرایند ارجاع در چارچوب نطریه‌ای می پردازیم که هم ملاحظات منطقی و هم عوامل گفتمانی را در مرجع گزینی لحاظ می کند. نظریه بازنمایی گفتمان با اتکاء به جعبه‌هایی که ساختهای بازنمایی گفتمان نام دارند و با وارد کردن عوامل گفتمانی در هر ساخت به خوبی از عهده توصیف وتبیین مسئله ارجاع در جملاتی که در آنها ارجاع مرجع‌دار به گروه اسمی نامعین (نکره) میباشدبرآمده است. از مهمترین...
[ 6 ] - بازنمایی ساخت اطلاعی درونی و بیرونی در جملات مرکب زبان فارسی
ساخت اطلاعی و چگونگی بازنمایی آن در انواع ساخت‌ها از جمله مباحثی است که توجه زیادی را در حوزۀ رویکردهای نقشگرا نسبت به بررسی زبان به خود جلب کرده است. در این جستار برآنیم که به بررسی چگونگی توزیع اطلاع ازمنظرِ مدیریت زمینۀ مشترک در جملات مرکب بپردازیم. در دستور نقش و ارجاع بندهای ناهم‌پایه به دو نوعِ ناهم‌پایۀ دختر و ناهم‌پایۀ افزودنی تقسیم میشود. از این رو می‌توان ساخت اطلاعیِ بیرونی را شامل سا...
[ 7 ] - نقد ترجمۀ ساخت اطلاعی نشاندار در نمایشنامه شهرزاد توفیق الحکیم
با توجه به دستاوردهای علم زبانشناسی نقشگرا، درک پیام متن برای مخاطب، صرف دانش زبانی و آشنایی با معانی واژگان و عبارات و نیز دستور صوری جملات امکانپذیر نیست؛ بلکه باید دانست صورتهای مختلف زبانی متناسب با نقش ارتباطی خود در موقعیتهای متفاوت، ساختارهای متفاوتی به عنوان ساخت اطلاعی میگیرند که دلالت ارتباطی معنایی دارند. از جمله ساختهای اطلاعی نشاندار، ساختهای کانونی شده است. نمایشنامه «شهر...
نویسندگان همکار