مجید مزرعه فراهانی

دانشیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران

[ 1 ] - مطالعه موردی تأثیر برخی خصوصیات دینامیکی و خردفیزیکی ابر بر آذرخش درون‌ابری با استفاده از مدل WRF

از مشخصه­های بارز توفان­های تندری، آذرخش است. فعالیت آذرخش معمولاً 10 تا 20 دقیقه زودتر از بارش صورت می­گیرد و همچنین آذرخش­های درون­ابری زودتر از آذرخش­های ابر به زمین رخ می­دهند. در این پژوهش به‌منظور مطالعه اثر برخی خصوصیات دینامیکی و خردفیزیکی ابر بر میدان الکتریکی و آذرخش درون­ابری از مدل WRF برای شبیه­سازی دو رخداد توفان تندری با مقادیر CAPE متفاوت در منطقه تهران استفاده شد. در این راستا، ...

[ 2 ] - Reconstruction of Data Gaps in Total-Ozone Records with a New Wavelet Technique

This study introduces a new technique to fill and reconstruct daily observational of Total Ozone records containing void data for some days based on the wavelet theory as a linear time-frequency transformation, which has been considered in various fields of science, especially in the earth and space physics and observational data processing related to the Earth and space sciences. The initial c...

[ 3 ] - حل عددی معادلات آب کم‌عمق با روش مک‌کورمک فشرده مرتبه چهارم

کار حاضر، به اعمال روش مک‌کورمک فشرده مرتبه چهارم برای حل عددی شکل پایستار معادلات آب کم‌عمق، می‌پردازد. گسسته‌سازی مکانی روش مک‌کورمک فشرده مرتبه چهارم با دو طرحواره به نام‌های 2/4 و 4/4 و پیمایش زمانی این روش نیز، با روش-های اصلی و رونگ-کوتا معرفی می‌شوند. یک معادله ساده خطی، یعنی، معادله فرارفت یک‌بعدی که دارای حل تحلیلی می‌باشد، با استفاده از روش‌های مک‌کورمک مرتبه دوم و مک‌کورمک فشرده مرتب...

[ 4 ] - On the source of plasma density and electric field perturbations in PMSE and PMWE regions

تشکیل ابرهای مسسفری در فصل تابستان و در ارتفاع ۸۰ تا ۹۰ کیلومتری از سطح زمین در نواحی قطبی دارای اهمیت بسیار زیادی می باشند. ارتباط مستقیم بین افزایش مشاهده این ابرها و پدیده گرم شدن کره زمین از دلایل اصلی اهمیت مطالعه این ناحیه می باشد. طبق تحقیقات انجام شده افزایش گازهای گلخانه ای باعث کاهش دما در این ناحیه از جو می شود. از طرف دیگر افزایش گاز متان و فرایند تجزیه آن توسط نور خورشید نیز باعث ا...

[ 5 ] - شبیه‌سازی توزیع ذرات گردوخاک در مقیاس جهانی و تاثیر آنها بر شارش‌های‌ تابشی با استفاده از مدل WRF/Chem

در مطالعه حاضر توزیع ذرات گردوخاک و تاثیر مستقیم‌شان بر شارش‌های تابشی در مقیاس جهانی با استفاده از مدل عددی WRF-Chem، جفت شده با طرحواره گسیل گردوخاک GOCART، برای ماه‌های ژانویه و ژوئیه 2011 شبیه‌سازی شده است. دو شبیه‌سازی اجرا گردیده است: پیکربندی بدون ذرات گردوخاک و پیکربندی که شامل ذرات گردوخاک و تاثیر مستقیم‌شان بر تراز تابشی است. اختلاف نتایج دو آزمایش عمق نوری ذرات گردوخاک و پریشدگی تابش...

[ 6 ] - ارزیابی نیروهای مؤثر بر تشکیل و تقویت توفان حاره‌ای گونو با استفاده از مدل تحلیلی کیو و بررسی عملکرد مدل‌های عددی در تعیین شدت آن

شدت چرخند حاره‌ای با سرعت باد در دیوارة چشم چرخند یا فشار سطح دریا در چشم آن تعیین می‌شود. به این منظور دو مدل عددی میان‌مقیاس  (Advance Regional Prediction System) ARPS و WRF (World Research Forecasting) در بازة زمانی و مکانی فعالیت چرخند حاره‌ای گونو Gonu)) اجرا شد. برون‌داد اجرای این دو مدل با پیکربندی‌های به کار برده‌شده با داده‌های پردازش‌شدة ماهواره‌ای داده‌های مرکز اخطار تایفون نیروی دری...

[ 7 ] - تأثیر گذار برون‌حاره‌ای چرخند چاپالا بر توسعه سامانه‌های جوّی عرض‌های میانی: توسعه و پشته‌زایی بر روی جریان جتی

چرخند حاره‌ای چاپالا بعد از توفان گونو دومین توفان حاره‌ای قوی منطقه شمالی اقیانوس هند بوده است. در خصوص توفان گونو باید گفت که این توفان تأثیر مستقیم بر بارش سواحل جنوب شرقی ایران داشته است، حال آنکه هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر غیرمستقیم توفان چاپالا در بارش‌های بسیار شدید غرب ایران است. همچنین این موضوع مورد مطالعه قرار گرفته است که آیا این تأثیر غیرمستقیم به دلیل گذار برون­حاره‌ای توفان از طر...

[ 8 ] - چندجمله‌ای درون‌یاب هرمیت درجه سوم یکنوا و کاربرد آن در تبدیل مختصات برای مدل‌های پیش‌بینی عددی وضع هوا

درون‌یابی یکی از ابزارهای ضروری برای پژوهش­های هواشناسی است. کاربرد روش‏های درون‌یابی در پیش‏بینی عددی پررنگ‏تر است به‌گونه‌ای که از ارکان اصلی حل معادلات با روش­های لاگرانژی و نیمه‏لاگرانژی است. یکی از مشکلات عمده در اختصاص یک چندجمله‏ای به تابع مورد نظر برای درون‌یابی، نایکنوایی است. معمولاً در یک چندجمله‏ای، هنگام درون‌یابی در بازه بین دو نقطه، بیشینه و کمینه نسبی ایجاد می‏شود، مگر آنکه تابع ...

[ 9 ] - کاربست چندجمله‌ای‌های هرمیت مکعبی در ساخت روش نیمه‌لاگرانژی یکنوا برای معادله فرارفت

از آنجا که روش­های نیمه­لاگرانژی محدودیت پایداری به‌شرط کورانت-فردریکس-لوی (CFL) ندارند، به­صورت وسیعی در مدل­های گردش کلی به­کار برده می­شوند. در غالب صورت­های روش نیمه­لاگرانژی، برای محاسبه کمیت حل­شونده (مانند سرعت باد، رطوبت، دما و جرم) درون‌یابی در فاصله بین نقاط شبکه ای لازم است. از مشکلات مواجه در کاربرد روش نیمه­لاگرانژی تولید نوسان اضافی در مناطق با گرادیان شدید است. دو رویکرد برای حذف...

[ 10 ] - بررسی تغییرات بلند‌مدت جت سطوح پایین روی دشت کویر

در این مطالعه توزیع منطقه­ای و ویژگی‌های جت سطوح پایین (LLJ) در منطقه کویر مرکزی واقع در جنوب رشته کوه البرز شامل گستره افقی و قائم و تغییرات زمانی آن بررسی شده است. علاوه بر این سازوکارهای مختلف شکل­گیری جت سطوح پایین (LLJ) بررسی شده و ویژگی‌های  LLJروی دشت کویر و شباهت‌های آن با سایر پدیده­های مشابه در شرق و جنوب‌غرب کشور مقایسه شده است. در پژوهش حاضر از داده‌های بازتحلیل ERA-Interim (ERA-I) ...