عبدالحسین فرج پهلو

استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

[ 1 ] - مطالعۀ همکاری دانشگاه و صنعت در ایران بر اساس شاخص هم‌انتشاری و رده‏بندی این صنایع بر مبنای «رده‏بندی بین‏المللی استاندارد صنعتی در تمام فعالیت‌های اقتصادی»

هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش معرفی و رده‌بندی صنایع همکار با دانشگاه‌ها در انتشارات مشترک صنعت و دانشگاه است.  روش پژوهش: به‏منظور گردآوری داده‌های هم‌انتشاری دانشگاه و صنعت ایران در بازۀ زمانی2010- 2015 در پایگاه وب‌آوساینس از برچسب‌های آدرس سازمانی نویسندگان استفاده شد که با حذف موارد نامرتبط 1280 مورد هم‌انتشاری بازیابی گردید. تحلیل هم‏نویسندگی در ...

[ 2 ] - تاثیر فناوری های اطلاعاتی بر چاپ و نشر کتاب در ایران از نگاه ناشران

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه اثرهای فناوری‌های اطلاعاتی بر ابعاد مختلف چاپ و نشر کتاب و تحولات و تغییرات در آن از نگاه ناشران ایرانی است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کمّی و روش آن پیمایشی است. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌ با طیف لیکرت جمع‌آوری شد که در آن نظر ناشران در پنج درجه ارزیابی گردید. جامعۀ ‌آماری شامل ناشران فعال ب...

[ 3 ] - بررسی تاثیر راهبردهای هم نویسندگی بر بهره وری پژوهشگران علم اطلاعات

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش، تحلیل ساختار شبکه‌های اجتماعی هم‌نویسندگی پژوهشگران علم اطلاعات و نیز سنجش و شناسایی روابط، تعاملات و راهبردهای هم‌نویسندگی میان این نویسندگان از طریق بروندادهای علمی آنان است. روش‌شناسی: روش پژوهش حاضر، تحلیل شبکۀ اجتماعی است. جامعۀ پژوهش حاضر تمامی پژوهشگرانی است که دست کم مدرک در یکی از 20 مجلۀ علم اطلاعات را که حداقل دار...

[ 4 ] - ارزیابی و مقایسه کتابخانه‎های مرکزی و دانشکده‎ای دانشگاه‎ شهید چمران بر اساس تحلیل SWOT

با توجه به اهمیت داشتن برنامة راهبردی برای هر سازمانی در دنیای متغیر امروز، آگاهی از محیط درونی و بیرونی آن سازمان و برنامه‎ریزی بر اساس آن ضروری است. یکی از ابزارهای تحلیل، SWOT است که به معنای بررسی نقاط قوّت و ضعف و فرصتها و تهدیدها برای هر سازمان است. دانشگاه‎ شهید چمران اهواز را می‎توان از جمله دانشگاه‌های مهم و بزرگ ایران برشمرد و قلب تپنده آن را کتابخانه‎های آن به شمار آورد که مسلماً نحوة ...

[ 5 ] - مقایسه فرایند جستجوی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران با مدل « فرایند جستجوی اطلاعات» کولثاو به منظور ارائه الگوی جستجوی اینترنتی آنان و طرح مداخله کتابداران در هنگام جستجو

هدف تحقیق حاضر، بررسی فرایند جستجوی اطلاعات دانشجویان در اینترنت به منظور بررسی این نکته است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران در فرایند ‌جستجوی اینترنتی اطلاعات، تا چه اندازه با مدل کولثاو آشنایی داشته ‌و‌ در چه مرحله‌ای نیازمند کمک و مداخلة کتابداران هستند. در این راستا، مسئله جستجوی اطلاعات دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز با مدل فرایند جستجوی اطلاعات‌ ک...

[ 6 ] - بررسی میزان ارتباط بین کیفیت و قیمت نهایی کالاهای اطلاعاتی: مطالعة موردی کتابهای حوزة علم اطلاعات، ارائه شده در فروشگاه الکترونیکی آمازون

«کیفیت» و «قیمت» دو عنصر اساسی در تصمیم‌گیریهای مدیریتی مربوط به فراهم‌آوری کالاهای اطلاعاتی است. بسیاری از مصرف‌کنندگان، قیمت را به عنوان ملاک کیفیت پذیرفته و در مقابل بسیاری از تولیدکنندگان و فروشندگان، برای القای کیفیت به مشتری، قیمتهای بالاتری را برای کالای خود در نظر می‌گیرند. سنجش میزان ارتباط بین این دو متغیر در کالاهای اطلاعاتی از قبیل کتابها و مجله‌ها، راهگشای تصمیم‌گیری مدیران...

[ 7 ] - بررسی مقایسه‌ای زیرساخت‌های اشتراک دانش از دیدگاه اعضای هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز

هدف: هدف تحقیق حاضر عبارت است از بررسی زیرساخت‌های اشتراک دانش در دانشگاه شهید چمران اهواز از دیدگاه جامعه علمی این دانشگاه یعنی اعضای هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی. روش‌شناسی:. تحقیق حاضر از نوع توصیفی بود که به روش پیمایشی صورت گرفت. جامعه تحقیق را کلیه اساتید دانشگاه شهید چمران که در مجموع 535 نفر می‌باشند، و دانشجویان تحصیلات تکمیلی این دانشگاه به تعداد 6000 نفر تشکیل می‌داد. انتخاب ...

[ 8 ] - سنجش ارتباط بین میزان مهارت مدیران در مدیریت تغییر و نگرش به تغییردر مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی منطقه جنوب کشور

هدف:‌ این پژوهش با هدف بررسی دو متغیر مهم نگرش به تغییر سازمانی در سه بعد عاطفی، شناختی و رفتاری و مهارت در مدیریت تغییر را در کتابخانه­های هدف انجام شده است. روش شناسی:‌ پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش را کلیه­ی مدیران (و یا معاونان) کتابخانه­ها و مراکز اطلاع­رسانی وابسته به اتحادیه دانشگاه­ها و مراکز پژوهشی جنوب کشور تشکیل داده است. ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامه­ای بود که د...

[ 9 ] - جایگاه رنگ در ارتباطات غیر کلامی

هدف: رنگ­ها که از اصلی­ترین محرک­های بصری هستند، نه تنها باعث شناخت می‌شوند، بلکه ایده­آل سازی نیز می‌کنند. در جایی که کلام به کار نمی­آید و درک نمی‌شود، رنگ همواره توانسته است به عنوان یک زبان جهانی کرانه­های فرهنگی ملت­ها را بپیماید و در بسترهای اجتماعی انسانها را به هم وصل کند. هدف مقاله حاضر این است که ویژگی­های رنگ‌ها را هم در ایجاد شناخت و هم از نظر توان برقراری ارتباط غیر کلامی بین انسان...

[ 10 ] - واکاوی تحولات مفاهیم نوین اطلاعاتی و تأثیر آنها بر مفاهیم کتابداری و اطلاع‌رسانی با استفاده از نظریه سیستم‌های اجتماعی لومان

هدف: در این مقاله سعی شده است تحولات و تغییر نگرش در مفاهیم نوین اطلاعاتی همچون سازماندهی دانش، اکولوژی اطلاعات، و علم‌سنجی با استفاده از نظریه سیستم‌های اجتماعی لومان و مفاهیم "اتوپوئیسیس" و "سیبرنتیک مرتبه دوم" مورد واکاوی قرار گیرد و تاثیری را که بر کتابداری و کارکرد کتابخانه به‌منزله یک سیستم عملکردی می‌گذارد تبیین نماید. روش‌شناسی: این تحلیل نظری با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مطالعه مت...

[ 11 ] - تأثیر آموزش عالی بر شایستگی‌های کانونی دانشجویان دوره‌ کارشناسی کتابداری و علم اطلاعات: مورد پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد

هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی شایستگی‌های کانونی دانشجویان کتابداری و علم اطلاعات در سطح عمومی و سنجش میزان برخورداری دانشجویان کارشناسی کتابداری و علم اطلاعات دانشگاه فردوسی مشهد از شایستگی‌های کانونی مورد نظر انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نظری- کاربردی، و روش پژوهش سندی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعـه پژوهش شامل کلیـه‌ دانشجویان کارشناسی کتابداری و علم اطلاعات دانشـگ...

[ 12 ] - رویکردی سایبرنتیکی به سیستم داوری مقالات در مجلات علمی

 سایبرنتیک، علمی بین‌رشته‌ای جهت مطالعة ساختار سیستم‌های منظم است که هم در سیستم‌های فیزیکی و هم درسیستم‌های اجتماعی کاربرد دارد. سایبرنتیک با دیدگاهی یگانه و مشترک، پدیده‌های پیچیدة جهان را تحت مطالعه قرار داده و سپس با تحلیل روابط بین یک پدیده با سایر پدیده‌های محیط اطراف، روش‌ها و نحوة کنترل آن را بررسی می‌نماید. علوم مختلف نیز به تناسب نیاز، جهت تبیین ساختار سیستم‌های ساده و پیچیدة خود از آ...

[ 13 ] - ارائة الگویی برای ویژگی‌های نمایشی و رابط کاربری اپک‌های وب‌بنیاد ایران

هدف این پژوهش ارائة الگویی برای وضعیت نمایشی و رابط کاربری اپک‌های وب‌بنیاد ایران براساس ملاک‌های موجود جهانی و نظرات متخصصان است. ابزار گردآوری داده‌ها مطالعات کتابخانه‌ای و سیاهه وارسی می‌باشد. جامعة پژوهش کتابداران متخصص در زمینه اپک‌ها هستند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. از یافته‌های پژوهش الگویی به‌دست آمد که در دو بخش ویژگی‌های نمایشی و رابط کاربری به بیان معیارهای مختلف پرداخ...

[ 14 ] - ارزیابی طولی وضعیت کیفیت ارائه ی خدمات در کتابخانه مرکزی دانشگاه شهید چمران اهواز با ابزار لیب کوال

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی طولی وضعیت کیفیت ارائه خدمات در کتابخانهمرکزی دانشگاه شهید چمران اهواز از نظر کاربران و مقایسه نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش آقای محسن شمس اژیه در سال 1387 با استفاده از ابزار لیب کوال بود که در سال 1392 انجام شد.روش شناسی: این تحقیق از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش را کلیه اعضای کتابخانه‌ی مرکزی دانشگاه شهید چمران اهواز تشکیل می دا...

[ 16 ] - مروری بر مفهوم هستی‌نگاری در وب معنایی

هدف: امروزه در وب معنایی برای بهبود معنای داده‌ها از هستی‌نگاری‌ها بهره می‌گیرند. ضرورت مهندسی هستی‌نگاری ارائه چهارچوب مناسبی از تعاریف مفاهیم و روابط بین آن‌ها با ابهامی کمتر است. در این نوشته تلاش خواهد شد به اجمال دیدی جامع از هستی‌نگاری و شناخت تحول آن به طور نظری ارائه شود چرا که از طریق مرور ادبیات پس‌زمینه‌ای، پژوهش در این موضوع با درکی بهتر و روشن میسر خواهد بود.روش/ رویکرد: نوشته حاضر...

[ 17 ] - شناسایی عوامل تأثیر گذار بر پذیرش پایگاه‌های اطلاعاتی مبتنی بر وب توسط کاربران دانشگاهی: یک مطالعه گراندد تئوری

هدف: این پژوهش به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر پذیرش پایگاه‌های اطلاعاتی تحت وب توسط کاربران دانشگاهی است. روش: داده‌ها از 15 مصاحبه نیمه ساختار یافته با اعضای هیأت علمی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مسئولین دانشگاه گردآوری و با روش‌های کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از رویکرد موسوم به گراندد تئوری تحلیل شده است. یافته‌ها: مفهوم مرکزی با عنوان «قصد رفتاری (تصمیم به استفاده)» شکل گرفت...

[ 19 ] - پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران: تحلیل محتوا

هدف و سابقه: تحلیل محتوای مجلات علمی شیوه مناسبی برای آگاهی از سیر تکاملی راهبردهای پژوهش و ابزار گردآوری داده‌ها به کار رفته در پژوهش‌های حوزه‌های علمی مختلف است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل مقالات فارسی منتشر شده در حوزه‌ی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کشور از نظر روش‌ پژوهش و ابزار گردآوری داده‌ها انجام شده است. مواد و روش‌‌ها: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام شده است. روش گردآوری داده‌ها سیاهه‌ی و...

[ 20 ] - بررسی نگرش اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز درباره مخزن دانش سازمانی این دانشگاه

The aim of this study is to investigate the status of Shahid Chamran University’s management knowledge repository as part of the university’s repository of organizational knowledge, identify problems and provide solutions to improve the system it is. As a practical research, the study followed the survey method which was administered as a case study. To collect data about the views of experts ...

[ 21 ] - طراحی و آزمون مدل ارزیابی محیط دانش‌آفرین در مراکز پژوهشی اسلامی

Purpose: The present research aims to design and test a model for evaluating the knowledge-creating ‘Ba’ (i.e. environment) in Iranian Islamic research centers based on the Triple-Helix and I-System theories and investigating the effect of personality traits, research environment and the capabilities of researchers and faculty members on the research performance of these centers. Methodology: ...

[ 22 ] - طراحی و آزمون الگویی از پیشایندهای مؤثر بر توسعۀ کارآفرینی سازمانی در کارکنان اداره کل کتابخانه‌های عمومی خوزستان

Purpose: This study aims to test and provide a model of antecedents affecting the development of entrepreneurship among employees of Khuzestan Public Libraries Administration. Methodology: To carry out the present research, a sample of 410 employees, selected by using simple stratified sampling method, were tested. Data collection tools included questionnaires of innovative organizational clim...

[ 23 ] - متناسب‌‌سازی مدل تعالی سازمانی برای کتابخانه‌‌‌ها‌‌ی عمومی ‌ایران (مطالعۀ موردی کتابخانه‌‌‌ها‌‌ی عمومی ‌خوزستان)

Purpose: This paper tried to identify and determine nine factors in EFQM Business Excellence Model for public libraries of Khuzestan province as pilot study of public libraries in Iran. Results could provide appropriate and applicable model for the evaluation of quality services in these libraries. Methodology: This research was performed with the mixed method structure (in two qualitative a...

[ 24 ] - بررسی تطبیقی فرمت مارک ایران در نرم‌افزار «رسا» با فرمت یونی‌ مارک برای پیایندها

Purpose: This research has been carried out with the aim of comparatively studying Iranmark format and Unimark handbook for serials and making some suggestions for resolving the existing deficiencies in worksheet of national document organization and national library of Iran, in Rasa software. Methodology: This research has used library study. Samples to be studied included fields, markers, an...

[ 25 ] - ارزشیابی کیفیت داده‌های نظام‏ های رایانه‏ ای-کتابخانه‏ ای ایران براساس دیدگاه کاربران نهایی این نظام‏ ها

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین کیفیت داده های نظام های رایانه ای-کتابخانه ای ایران با توجه به نظرات کاربران نهایی این نظام ها است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر به روش پیمایشی به مقایسه کیفیت داده­های سه نظام رایانه‏ای- کتابخانه‏ای پارس‏آذرخش، نوسا و پیام مشرق، از نظر محتوا، سازماندهی، شکل ارائه و استفاده پرداخت. یافته‌ها: در سه نظام رایانه‏ای کتابخانه‏ای مورد بررسی، بیشترین تفاوت میانگین در بین پاسخ‌گوی...

[ 26 ] - بررسی ارتباط میان هم‌انتشاری دانشگاه-صنعت و تجاری‌سازی دانش دانشگاهی در قالب اسپین‌‌آف در ایران

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط میان هم‌انتشاری دانشگاه و صنعت با تجاری‌سازی دانش در قالب اسپین‌‌آف در ایران می‌‌‌‌باشد. روش‌شناسی: این پژوهش با رویکرد علم‌سنجی و استفاده از روش پژوهش اسنادی، هم‌انتشاری صنعت و دانشگاه ایران را در پایگاه وب­آو ساینس در بازه زمانی 2010 تا 2014 محاسبه کرده و ارتباط آن را با اسپین‌آف‌هایی که توسط دانشگاه‌های ایران در دوره پنج‌ساله 1389 تا 1393 شکل گرفته‌ا...

[ 27 ] - تأثیر فناوری‌های نوین اطلاعات بر فرایند نشر کتاب (یک مطالعۀ پدیدارشناختی )

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعۀ تجربه ناشران و کارشناسان حوزه نشر دربارۀ تأثیر فناوری‌های اطلاعاتی بر ابعاد مختلف چاپ و نشر کتاب و تحولات و تغییرات ایجادشده است. روش پژوهش: روش پژوهش پدیدارشناسی با رویکرد توصیفی است. نمونه‌ها به‎صورت هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها از طریق مصاحبه با 8 نفر از ناشران و متخصصان و کارشناسان حوزه نشر جمع‌آوری گردید. مصاحبه‌ها ثبت...

[ 28 ] - بررسی مقایسه‌ای وضعیت عوامل مؤثر بر اشتراک دانش در میان اعضای هیأت علمی دانشکده دامپزشکی و علوم دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشکده علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای وضعیت اشتراک دانش در میان اعضای هیأت علمی دانشکده‌ دامپزشکی و علوم پایه دانشگاه شهید چمران اهواز و دانشکده علوم پایه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بوده است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش را کلیه اعضای هیأت علمی (167 نفر) دانشکده دامپزشکی و دانشکده علوم دانشگاه شهید چمران...

[ 29 ] - بررسی میزان کاربست مؤلفه‌های الگوی سیبرنتیک در مدیریت دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز در بازة زمانی 1396-1395

هدف: هدف این پژوهش بررسی میزان کاربست مؤلفه­های الگوی سیبرنتیک در مدیریت دانشکده­های دانشگاه علوم پزشکی جندی­شاپور اهواز می­باشد. روش تحقیق: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه پژوهش را پرسنل با مدارک دانشگاهی و پرسنل دیپلم با سابقه بیش از 10 سال سابقه کار تشکیل می­دهد. کل جامعه تقریباً 200 نفر می­باشند که  از میان آنها 100 نفر به روش نمونه­گیری تصادفی انتخاب شد...

[ 30 ] - Evaluation of the Iranian academic library collections based on the Standards of Iran University Libraries (SIUL) standards

Introduction and background: This paper deals with evaluation of libraries of Shahid Chamran University of Ahvaz based on "Standards of Iran University Libraries" (SIUL). Objective: The research objective is to clarify the current status of the resources of those libraries based on abovementioned standards in a fifteen-year period. Methodology: For evaluation of resources of univers...

[ 31 ] - ارزیابی محیط دانش‌آفرینی در مراکز پژوهشی اسلامی

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محیط خلق دانش مراکز پژوهشی اسلامی، از دیدگاه پژوهشگران و اعضاء علمی صورت گرفته است. روش‌: پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش، پژوهشگران و اعضاء هیئت‌علمی مراکز پژوهشی اسلامی به تعداد 2328 نفر است .ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای بوده است که بر اساس یافته‌های پژوهش فرج پهلو ، عصاره و کریمی (1395) تدوین‌شده بود. یافته‌ها: ...

[ 32 ] - مطالعه معیارها و شاخص‌‌های موجود در رتبه‌بندی‌های دانشگاهی ملّی

هدف: هدف پژوهش حاضر، ارائه تصویری جامع از معیارها و شاخص‌های نظام‌های رتبه‌بندی ملّی دانشگاهی کشورهای جهان است. روش‌شناسی: این پژوهش از نظر نحوۀ گردآوری داده‌ها، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. همچنین از نوع مطالعات علم‌سنجی است که بر اساس رویکرد کمّی و با روش کتابخانه‌ای انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، سیستم‌های رتبه‌بندی ملّی دانشگاهی 27 کشور جهان می‌باشند. روش نمونه‌گیری هدفمند ملاک‌...