محمدحسین دیانی

استاد گروه کتابداری و اطلاع‎رسانی دانشگاه فردوسی

[ 1 ] - بررسی تأثیر عوامل شناختی _ اجتماعی بر رفتار اشتراک دانش در جامعۀ دانشگاهی

زمینه و هدف: رفتار اشتراک دانش از عوامل زیادی تأثیر می‌پذیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل شناختی‏ _  اجتماعی بر رفتار اشتراک دانش اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، تعداد...

[ 2 ] - بررسی جایگاه موجود و مورد انتظار بخش کودکان و نوجوانان در کتابخانه های خراسان رضوی

هدف: هدف این پژوهش، بررسی وضعیت خدمات کودکان و نوجوانان درکتابخانه‎های ‎عمومی خراسان رضوی و مقایسة آن با 7 معیار استخراج شده از متون، به منظور ارزیابی این نوع خدمات است. روش پژوهش: پژوهش حاضر در چهار مرحله و با استفاده از رویکرد کمّی و کیفی انجام شد.جامعة هدف شامل 3 گروه کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتابخانه‌های عمومی دارای بخش کودک و ن...

[ 3 ] - بررسی فرایند قضاوت ربط در گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی از رویکرد نظریه سبک شناختی کل گرا-تحلیلی رایدینگ

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر سبکهای شناختی بر قضاوت ربط در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی است. روش‎شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعة پژوهش را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزة علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک‎شناختی رایدینگ در یکی از گروه‎های کل‌گرا یا تحلیلی...

[ 4 ] - شناسایی و تبیین عوامل عمده بر لایه ارزش ها و باورهای فرهنگ مطالعه در ایران

هدف: این بررسی به منظور شناسایی، دسته‎بندی و تعیین اهمیت نسبی متغیرهای دخیل در لایة ارزش فرهنگ مطالعه در ایران انجام شده است. جامعه و روش تحقیق: با استفاده از روش مطالعه اسنادی و روش دلفی، متغیرهای مطرح و میزان اهمیت آنها شناسایی و تعیین شد. جامعة تحقیق از میان صاحب‏نظران و خبرگان حوزة فرهنگ مطالعه با روش نمونه‏گیری هدفمند (قضاوتی) انتخاب گردید. یافته‎ها: یافته‎ها نشان داد لایة ارزش...

[ 5 ] - ارزیابی کم و کیف استفاده و رضایت کاربران از پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات در کتابخانه های عمومی شهر مشهد

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی پایگاه اطلاعاتی نمایة نشریات درراستای غنا بخشیدن به خدمات اطلاعاتی کتابخانه‎های عمومی‎و ارزیابی میزان رضایت و استفاده کاربران از تعامل با آن انجام گرفته است. جامعه پژوهش: جامعة اول پژوهش تمامی کتابداران کتابخانه‎های عمومی‎مشهد بود. جامعة دوم، اولین 10 کاربرآشنا با پایگاه نمایه بودند که به‎ 21کتابخانه عمومی‎شهر مشهد مراجعه کردند. جامعة سوم، تمامی جستجو...

[ 6 ] - تحلیل بسط جستجوی کاربران در موتور کاوش گوگل برپایه نظریة بارشناختی

هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل میزان و نوع بارشناختی ایجاد شده در کاربران به هنگام روبه‎روشدن و استفاده ازکلیدواژه‎ها و عبارتهای پیشنهادی موتور کاوش گوگل به منظور بسط جستجوست. داده‎های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مشاهده و پروتکل بلنداندیشی، به دست آمد. نمونه‎<s...

[ 7 ] - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان اجرای مدیریت دانش در کتابخانه‎های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد

سرمایة اجتماعی از طریق تسهیل ترکیب و مبادلة منابع دانشی سازمان و همچنین با فراهم‎آوری شرایط لازم از جمله ایجاد اعتماد و تعامل بین اعضای سازمان، باعث توسعه مدیریت دانش در سازمان می‎شود. از این رو، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان اجرای مدیریت دانش، مورد توجه این پژوهش قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را کتابخانه</s...

[ 8 ] - بررسی میزان همپوشانی و امکان جایگزینی مجله‌های چاپی فارسی کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد با مجله‌های الکترونیکی فارسی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری

پژوهش حاضر با هدف نشان دادن توان عملی پایگاه مقاله‌های تمام متن فارسی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در تکمیل مجموعه مقاله‌های فارسی موجود در کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی، انجام گرفته است. جامعة مورد مطالعه، مجله‌های علمی ـ پژوهشی فارسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مجله های علمی ـ پژوهشی فارسی موجود در دانشگاه فردوسی و مجموعه ادواریهای الکترونیکی علمی ـ پژوهشی فارسی پایگاه...

[ 9 ] - ناروزآمدی محتوا، پیامد تأخیر در انتشار مجله‌های علمی/ پژوهشی ایران

هدف این پژوهش، تعیین میزان تأخیر انتشار مجله‌های علمی ایران در حوزه‌های شش‌گانه در طی سالهای مورد نظر و شناسایی دلایل این تأخیر و ارائه پیشنهادهای عملی برای انتشار به موقع مجله‌های علمی است. روش پژوهش، پیمایشی و توصیفی بوده است. داده‌ها با مراجعه به کتابخانه آستان قدس رضوی (بخش نشریات) و برخی از پایگاه‌های اطلاعاتی و سایت کمیسیون نشریه‌های علمی کشور و س...

[ 10 ] - تحلیل پیوند وب‌سایتهای دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران با استفاده از روشهای عامل تأثیرگذار وب، دسته‌‌بندی خوشه‌ای و ترسیم نقشه دو بُعدی

هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیوند وب‌سایتهای دانشگاهی ایران و تعیین ویژگیهای شبکه هم‌پیوندی و میان‌پیوندی آنهاست. روش به کار رفته در این پژوهش، تحلیل پیوندهاست که یکی از روشهای وب‌سنجی است. جامعه پژوهش حاضر، 43 وب‌سایت دانشگاه‌های تحت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که در «فهرست 100 سازمان برتر ایران در پایگاه «Web of Science (WOS)»...

[ 11 ] - مطالعه الگو، نوع و سطح سودمندی استنادهای مقاله‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی

هدف مقاله، بررسی کیفیت و سودمندی استنادها در مقاله‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی بر اساس نوع، طبقه‌، و مکان استنادهاست. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری برای بررسی نوع و مکان استنادها 915 استناد و برای بررسی سطح سودمندی استنادها 1000 استناد مربوط به مقاله‌های پژوهشی تألیفی مجله‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی با درجه علمی ـ پژوهشی،  فصلنامه...

[ 12 ] - بررسی میزان و چگونگی استفاده از اینترنت توسط دانشجویان دانشگاه کابل و عوامل مؤثر و بازدارنده

پژوهش حاضر، میزان و چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه کابل، عوامل مؤثر بر استفاده و نیز موانع و مشکلات استفاده از اینترنت را به عنوان عوامل بازدارنده بررسی می‌کند. نمونه آماری این پژوهش را 325 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه کابل تشکیل می‌دهند که به طور تصادفی انتخاب شدند. نتایج نشان داد 72% دانشجویان دانشگاه کابل از اینترنت استفاده می‌کنند. این کاربران ...

[ 13 ] - گستره ملی آموزش عالی در پرتو فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی

در این پژوهش مباحث جهانی شدن، ‌نقش آموزشهای مبتنی بر فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی و تأثیر آنها بر آموزش عالی ایران بویژه آموزش از راه دور به روش کیفی بررسی شده است. منابعی که به این بررسی یاری رسانده اند، عبارتند از:  نوشته‌های مرتبط به سه حوزة‌ : جهانی شدن در پرتو فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی،‌ ضرورتهای تغییر در نظامهای آموزش عالی برای دسترسی همگان به این نوع آموزش ‌ و شرایط فعلی آموزش...

[ 14 ] - بررسی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه (1387)

این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی، نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع‌یابی 205 نفر از  اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی را مورد بررسی قرار می‌دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مهم‌ترین انگیزه و هدف اعضای هیئت علمی از جستجوی اطلاعات، انجام کارهای پژوهشی است. پاسخگویان از دو روش رسمی و غیر رسمی برای کسب اطلاعات مورد نیاز خود استفاده می‌کنند. از میان منابع رسمی کسب اطلاعات، کتاب با 1/95%، نشریه‌ه...

[ 15 ] - بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه‌های مطالعه در دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه‌های مطالعه بر روی 304 نفر از دانش‌آموزان مقاطع پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی شهر مشهد انجام شده است. این نمونه، به صورت خوشه‌ای انتخاب شده، و پرسشنامة انگیزه‌های خواندن MRQ در اختیار آنان قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان داد دانش‌آموزان مورد بررسی، کمابیش همة انگیزه‌های خواندن را دارند و میزان این انگیزه‌ها...

[ 16 ] - ارزیابی تطبیقی اثربخشی تولیدات و خدمات ... در مراکز ملّی اطلاعات علمی ایران

سنجش اثربخشی تولیدات و خدمات، همواره یکی از مؤثّرترین روشهای شناسایی میزان موفقیت هر سازمان در دستیابی به هدفها و مأموریتهای خود به شمار می‌رود. نتایج تازه‌ترین تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از «روش مبتنی بر نظرسنجی از گروه‌های ذی‌نفع» که به «روش مبتنی بر شاخصهای اساسی» نی...

[ 17 ] - بررسی زیرساخت خدمات کتابخانه‌ای آموزش از راه دور دانشگاه پیام نور در پیوند با ساختار آموزشی آن

پژوهش حاضر با هدف بررسی زیرساخت خدمات کتابخانه ای آموزش از راه دور در کتابخانه‌های دانشگاه پیام نور و در پیوند با ساختار آموزشی، به روش مشاهده اسنادی(مربوط به دوره پنج‌ ساله 1384-1380)و نیز روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل10 مرکز بزرگ که بصورت انتخابی و 10 مرکز کوچک که به صورت تصادفی مشخص شده بود، می‌باشد. این مراکز در 10 منطقه، بر اساس تقسیم‌بندی دانشگاه پیام نور در سطح کشور...

[ 19 ] - عوامل مؤثر بر موفقیت مدیران مراکز ملّی اطلاعات علمی در ایران

شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت مدیر و سازمان متبوع او، زمینه‌های لازم را برای پیشرفت سازمان فراهم می‌سازد. در پژوهش حاضر، با تکیه بر روشهای کتابخانه‌ای و پیمایشی و با استفاده از یافته‌های تحقیقات مرتبط و همچنین با انجام مطالعات کمّی بر روی سه مرکز ملّی اطلاعات علمی در ایران، تأثیر پنج عامل «ثبات مدیریت»،«فاصلة فیزیکی سازمان...

[ 20 ] - بررسی و مقایسة چکیدة فارسی مقاله‌های مجله‌های علمی ـ پژوهشی حوزة علوم انسانی با «استاندارد ایزو 214»

چکیده هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تعیین میزان انطباق چکیدة فارسی مقاله‌های مجلّه‌های علمی ـ پژوهشی حوزة علوم انسانی با عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 است . روش پژوهش، پیمایشی است. به دلیل تنوّع چکیده‌ها در این حوزه، چکیده‌ها به دو دسته کلّی تقسیم شد:           1. چکیده‌های راهنما 2. چکیده‌های تمام‌نما. دو سیاهة استخراج شده از عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 به ع...

[ 21 ] - فرایند تغییر برنامه‌ریزی شده در چارچوب نظریه میدانی لوین، نظریه چسبندگی دانش و آموخته‌‌زدایی: مطالعه موردی طرح تجمیع کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد

هدف: هدف این پژوهش، تعیین میزان تأثیر ابعاد فردی و سازمانی بر ایجاد مقاومت در برابر فرایند تغییر برنامه‌‌ریزی شده با توجه به نقش آموخته‌زدایی و چسبندگی دانش در طرح تجمیع کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد بود. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با شیوه پیمایشی و رویکرد ترکیبی در گردآوری داده‌ها و بر پایه مطالعه موردی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر را سه گروه تشکیل دادند؛ کتابداران (40 نفر)، مدیران...

[ 22 ] - پذیرش سامانه اطلاعات پژوهشی پژوهان و رفتار اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مبتنی بر مدل پذیرش فناوری (TAM)

چکیدههدف: این پژوهش با هدف سنجش میزان پذیرش سامانه اطلاعات پژوهشی (پژوهان) از سوی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مبتنی بر مدل پذیرش فناوری انجام شد.روش‌ها: این پژوهش کاربردی به روش پیمایشی انجام شد. حجم نمونه‌ 248 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودند که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی تعیین شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که ضریب کلی آلفای کرونباخ آن 95 درصد مح...

[ 23 ] - ارزیابی تعالی عملکرد کتابخانه های عمومی ایران براساس الگوی مالکوم بالدریج

Purpose: To evaluate the performance Excellence of Iran Public Libraries by using the Malcolm Baldrige Model. Methodology: This is an applied research in terms of the purpose and a quantitative descriptive-survey study in terms of data collection method. The statistical population of the present study includes all the employees (librarians and authorities) of the major public libraries, among ...

[ 24 ] - بررسی یافت‌پذیری اطلاعات در اینستاگرام با تحلیل رفتار برچسب‌گذاری اجتماعی

هدف: پژوهش حاضر درصدد بررسی رفتار برچسب‌‌گذاری اطلاعات و میزان همخوانی برچسب‌ها با مضمون محتوا در صفحه‌های آموزشی و موفق در رؤیت‌پذیری شبکه اجتماعی اینستاگرام است تا بتوان به الگویی در رابطه با برچسب‌گذاری اجتماعی برای افزایش یافت‌پذیری در آن دست یافت. روش پژوهش: رویکرد پژوهش، از نوع کیفی و اکتشافی است و با روش تحلیل مضمون انجام شده است. در این رابطه، بیش...

[ 25 ] - پدیدارنگاری: روش پژوهش کیفی در مطالعات قلمرو بازیابی اطلاعات

هدف: معرفی و ارائه روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری به‌عنوان چهارچوبی مفهومی برای انجام پژوهش‌های قلمرو بازیابی اطلاعات و ارائه بازتاب ویژگی‌های این روش برای دانشجویان و پژوهشگران علاقه‌مند به روش‌های پژوهش کیفی. روش‌شناسی: این مقاله با رویکردی مروری/ تحلیلی از نوع مفهومی، روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری ذیل پارادایم تفسیری را معرفی کرده است و با بررسی مطالعات پژوهش...

[ 26 ] - Knowledge Translation and an Assessment of its Effectiveness in Medical Fields

Background and Aim: Known by different titles in Iran and worldwide, knowledge translation (KT) has been introduced to push the knowledge from theory to action. In medicine and healthcare research fields, KT reads as needs assessment procedures, producing effective knowledge, taking into account all types of audiences, knowledge synthesis, appraisal, and monitoring sustained knowledge use. This...

[ 27 ] - بررسی وضعیت پذیرش و بهره‌گیری پایگاه‌های اطلاعاتی ایران از دیدگاه کاربران: مطالعه موردی پایگاه‌های اطلاعاتی پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران

هدف:. هدف پژوهش حاضر، تعیین موقعیت متغیرهای اصلی مدل یکپارچه پذیرش و بهره­گیری از فناوری (انتظار عملکرد، انتظار تلاش، نفوذ اجتماعی، و تسهیل شرایط، رفتار هدفمند، و استفاده) در میان کاربران پایگاه­های اطلاعاتی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش­شناسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و در سطح تحلیلی و به شکل میدانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه...