پیمان صالحی

استادیار دانشگاه ایلام

[ 1 ] - بررسی خواننده نهفته در داستان های کودکانه زکریا تامر بر اساس نظریه ایدن چمبرز

ادبیات کودک مانند انواع دیگر ادبی، نیازمند نقد و بررسی است؛ نقدی که کودک را در مقام خواننده، به درک بهتر داستان یاری می­رساند. در این میان، روش ایدن چمبرز که کودک را در مقام خواننده به حساب می‌آورد و او را در درون متن جای می‌دهد (خواننده مستتر) رویکردی کاربردی است. مطابق این نظر، نویسنده یا مؤلف به منظور کشف معنای متن، در متن خود روابطی با خواننده ایجاد می­کند و آگاهانه و گاه، ناآگاهانه تصویری ...

[ 2 ] - خوانشهای متفاوت از افسانه سندباد در شعر معاصر عربی

افسانه¬ها از منابع الهام¬بخش شاعران معاصر عرب به شمار می¬روند. و از جمله آنها، افسانه سندباد است که کاربرد آن در شعر معاصرعربی، بسامد بسیار بالایی یافته است. و به دلیل حالتهای روحی مختلف شعرا، نیز به علت موقعیتهای سیاسی و اجتماعی گوناگونی که شاعران در آن به سر برده¬اند، خوانشهای متفاوتی از این افسانه صورت گرفته است، به طوری که هر کدام از شعرا، نقابی متناسب با خود از آن ساخته¬اند. گاه سندباد درپ...

[ 3 ] - تحلیل رمان «اللصّ والکلاب» اثر نجیب محفوظ با الگوی ساختاری کلود برمون

شیوه روایتی رمان «اللصّ والکلاب» اثر نجیب محفوظ، به گونه‌ای است که می‌توان آن را با الگوی ساختاری کلود برمون، زبان‌شناس و روایت‌شناس ساختارگرای فرانسوی ارزیابی نمود. برمون پیشنهاد کرد به جای آن که کارکرد در معنای مورد نظر پراپ را به عنوان کوچک‌ترین واحد روایت در نظر بگیریم، توالی منطقی چند کارکرد را به عنوان واحد اساسی مدّ نظر قرار دهیم؛ به این ترتیب، امکان ارزیابی داستان‌هایی را که در الگوهای سا...

[ 4 ] - دراسة الشکل و المضمون لقصة الخوف لنجیب محفوظ و قصة بیابانی لمحمود دولت‌آبادی «و؛ نموذجاً»

الدراسة المذکورة حاولت جاهدة أن تبحث و تنقد من الناحیة الشکلیة والمضمونیة وعلی اساس المذهب الإمریکی قصتین صغیرتین؛ «بیابانی» لمحمود دولت‌آبادی و«الخوف» لنجیب محفوظ مستفیدة من منهج التوصیف والتحلیل وقد توصل إلی النتائج التالیة: فی قصة بیابانی،کثرة الشخصیات، والقصص المتنوعة فیها أدت إلی أن هذه القصة لیست ذات حبکة مناسبة؛ لکن قصة الخوف التی تتابع منهج پراپ، لها حبکة مناسبة؛ بمعنی أن الحوادث تأتی م...

[ 5 ] - عدالة الإیرانیین بین شهنامة الفردوسی و المصادر العربیة (دراسة مقارنة)

الملخص إنَّ العدالة ومکافحة الظلم هما من دعائم صرح الشهنامه. تدلّ شباهة عدالة الإیرانیین المحیرة  فی الشهنامة والمصادر العربیة، علی المناهل الثقافیة والفکریة المشترکة التی استقی منها هذان المصدران المختلفان تمام الاختلاف؛ لأنّ الفردوسی أنشد الشهنامة بشکل ملحمة ایرانیة حبّاً لإیران ولکنَّ المصادر العربیة قد أشارت إلیها بأهداف أخری، منها: الدینیة، والتاریخیة، والخلقیة و الأدبیة؛ وقد تخلّل نصوصها  الموضوع...

[ 9 ] - روش‌های فرهنگی امام رضا(ع) در خصوص زنده نگه‌داشتن یاد و نام امام حسین(ع)

در قیام شکوهمند حسینی، به مدد معماری هوشمندانه و شجاعت دوراندیشانة آن یگانة دوران، تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی واقعة کربلا، چنان سنجیده و در آرایشی بی‌بدیل، در کنار هم قرار گرفتند که سیر زمان، دم به دم بر استحکام، عمق و اثرگذاری آن می‌افزاید. با این‌حال، یکی از مهم‌ترین دلایل این اثرگذاری، سیرة ائمه اطهار(ع) در زنده نگه‌داشتن یاد و راه سیدالشهدا(ع) است. این مقا...

[ 10 ] - سیمای خشونت علیه زنان در شعر شاعران معاصر عراق و بررسی علل آن (مطالعه موردی: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه)

هدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان‌ اشعار آنان و تکیه‌بر نقد فرهنگی و به‌کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیده‌ای تلخ‌ با سابقه‌ای طولانی و با ابعاد فیزیکی، روانی، جنسی، اجتماعی و اقتصادی است که هنوز هم در جوامع انسانی وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر این است ک...

[ 11 ] - بررسی تطبیقی مینی‌مالیستی داستان‌های کودکانه زکریا تامر و صادق هدایت

جنبش فرمالیسم (1920) مغرب­زمین، باعث شکل­گیری منشور مینی مالیسم، با شعار «کم، زیاد است» در ادبیّات گردید و نویسندگان از این رویکرد استقبال کردند، چنان که داستان‌های کودکانة تامر و هدایت متأثّر از اصول فرمالیسم است. داستان‌های تامر شکل‌دهندة آغاز راه صحیح برای کودکان و نوجوانان و مبلّغ ارزش‌های انسانی است و نیز هدایت در داستان‌های کودکانة خویش توجّه ویژه‌ای به نکات اخلاقی و تربیتی دارد. این دو نویسن...

[ 13 ] - مینی مالیسم در حکمت های منقول از ایرانیان باستان بر اساس منابع عربی

مینیمالیسم یعنی به‌کاربردن ساده‌ترین طرح یا شکل برای نقل داستان. با اینکه مینیمالیسم در غرب، پدیده‌ای نوظهور محسوب می‌شود؛ امّا این گونه ادبی، همواره از قدیم الأیام در میان ایرانیان وجود داشته است. پژوهش مذکور با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز با تکیه بر منابع معتبر عربی که داستانک‌هایی حکمت‌آمیز از شاهان، وزیران و دیگر بزرگان ایران باستان نقل کرده‌اند، این گونه ادبی را مورد بررسی و تحلیل ق...

[ 14 ] - مینی مالیسم در حکمت های منقول از ایرانیان باستان بر اساس منابع عربی

مینیمالیسم یعنی به‌کاربردن ساده‌ترین طرح یا شکل برای نقل داستان. با اینکه مینیمالیسم در غرب، پدیده‌ای نوظهور محسوب می‌شود؛ امّا این گونه ادبی، همواره از قدیم الأیام در میان ایرانیان وجود داشته است. پژوهش مذکور با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز با تکیه بر منابع معتبر عربی که داستانک‌هایی حکمت‌آمیز از شاهان، وزیران و دیگر بزرگان ایران باستان نقل کرده‌اند، این گونه ادبی را مورد بررسی و تحلیل ق...

[ 15 ] - بررسی خواننده نهفته در داستان های کودکانه زکریا تامر بر اساس نظریه ایدن چمبرز

ادبیات کودک مانند انواع دیگر ادبی، نیازمند نقد و بررسی است؛ نقدی که کودک را در مقام خواننده، به درک بهتر داستان یاری می­رساند. در این میان، روش ایدن چمبرز که کودک را در مقام خواننده به حساب می‌آورد و او را در درون متن جای می‌دهد (خواننده مستتر) رویکردی کاربردی است. مطابق این نظر، نویسنده یا مؤلف به منظور کشف معنای متن، در متن خود روابطی با خواننده ایجاد می­کند و آگاهانه و گاه، ناآگاهانه تصویری ...

[ 16 ] - خوانشهای متفاوت از افسانه سندباد در شعر معاصر عربی

افسانه¬ها از منابع الهام¬بخش شاعران معاصر عرب به شمار می¬روند. و از جمله آنها، افسانه سندباد است که کاربرد آن در شعر معاصرعربی، بسامد بسیار بالایی یافته است. و به دلیل حالتهای روحی مختلف شعرا، نیز به علت موقعیتهای سیاسی و اجتماعی گوناگونی که شاعران در آن به سر برده¬اند، خوانشهای متفاوتی از این افسانه صورت گرفته است، به طوری که هر کدام از شعرا، نقابی متناسب با خود از آن ساخته¬اند. گاه سندباد درپ...

[ 17 ] - کارکرد لایه واژگانی در بیان ایدئولوژی حاکم بر مدایح علوی عبدالله الوایل الاحسائی

در سال‌های اخیر سبک‌شناسان متون ادبی با رویکرد سبک‌شناسی لایه‌ای، موفّق به تحلیل و تفسیر باریک‌بینانه و دقیق‌تری از این متون شده‌اند؛ لذا بررسی لایه‌های مختلف سبکی، نقش مؤثّری در کشف معانی و ایدئولوژی متون دارد. در میان لایه‌های چندگانه یک متن، لایه واژگانی کاربردی‌ترین لایه در تفسیر و بازتاب سبک و به تبع آن، جهان‌بینی شاعر است. پژوهش حاضر تلاش کرده است تا با دو رویکرد تحلیل زبانی- محتوایی و آمار...

[ 18 ] - کارکرد لایه واژگانی در بیان ایدئولوژی حاکم بر مدایح علوی عبدالله الوایل الاحسائی

در سال‌های اخیر سبک‌شناسان متون ادبی با رویکرد سبک‌شناسی لایه‌ای، موفّق به تحلیل و تفسیر باریک‌بینانه و دقیق‌تری از این متون شده‌اند؛ لذا بررسی لایه‌های مختلف سبکی، نقش مؤثّری در کشف معانی و ایدئولوژی متون دارد. در میان لایه‌های چندگانه یک متن، لایه واژگانی کاربردی‌ترین لایه در تفسیر و بازتاب سبک و به تبع آن، جهان‌بینی شاعر است. پژوهش حاضر تلاش کرده است تا با دو رویکرد تحلیل زبانی- محتوایی و آمار...